Kiedy Polska podbije kosmos? Czekamy na podpis premiera Tuska

Prawie cała zachodnia Europa zarabia już na kosmosie. Do ESA (European Space Agency) należą już nie tylko potęgi gospodarcze, ale też między innymi Rumunia czy Czechy. O członkostwo ubiega się wiele państw nowej Unii, a także te spoza niej jak Turcja czy Ukraina, które współpracują z Agencją. Czemu tak bardzo chcą uczestniczyć w działaniach ESA?

Jak powiedział nam koordynator petycji do premiera Mateusz Wolski z Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów, na przykład Czesi, którzy są już od jakiegoś czasu w ESA, potrafili wykorzystać środki. – Na Galileo (europejska wersja systemu GPS – przyp. red.), które przechodzi nam teraz koło nosa, Czechy dużo zarobiły. Powstanie u nich centrala systemu, która będzie tworzyła kilkaset miejsc pracy w sektorze najnowszych technologii. U nas jest brak chęci politycznej, żeby wykorzystać szanse związane z członkostwem w ESA.

Wbrew pozorom, nie tylko potężne firmy mogą uszczknąć coś z kosmicznego tortu. Jak przekonuje nas Mateusz Wolski, na spotkaniu dla przedstawicieli firm w Ministerstwie Gospodarki – które dotyczyło środków z ESA – było ponad setka osób. – Dosłownie zabrakło miejsc na sali – mówi Wolski. Tłumaczy nam też, że Europejska Agencja Kosmiczna faworyzuje przy podziale pieniędzy małe i średnie przedsiębiorstwa, bo te dają najwyższą jakość.

Przede wszystkim dlatego, że cały czas tracimy, nie zarabiając na kontraktach z ESA. Ale nie tylko. Pośpiech jest wskazany, ponieważ na jesieni odbędzie się ważne spotkanie przedstawicieli członków Agencji. Spotykają się średnio co pięć lat. – Tam są podejmowane strategiczne decyzje, ustala się politykę na najbliższe lata i dyskutuje o współpracy z UE. Jeśli Polska zdecyduje się wstąpić przed tym spotkaniem, to będziemy siedzieć przy stole jako pełnoprawny partner. Jeśli premier podejmie decyzję później, to nie będziemy mieli wpływu na wiele kwestii – tłumaczy Wolski. Poza tym wynegocjowane teraz dobre warunki, mogą się nie utrzymać.

Czemu zatem premier zwleka? Prof. Piotr Wolański z PAN mówi, że negocjacje zostały zakończone i czekamy tylko na szefa rządu i Platformy Obywatelskiej. – Można się domyślać, że chodzi o sprawy finansowe. Trzeba pamiętać, że inwestycje kosmiczne są długofalowe i zwracają się w długoterminowym okresie – tłumaczy profesor.

Przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Cyfryzacji, Innowacyjności i Przedsiębiorczości, poseł Platformy Obywatelskiej Jan Kaźmierczak opowiada nam, że już w poprzedniej kadencji na komisjach gospodarki, a także nauki, "były dyrektywy, że trzeba się dopominać" naszego wstąpienia do ESA. – Komisje rekomendowały podjęcie działań w celu naszego członkostwa, potencjalne korzyści są duże. Przypominał o tym projekt studentów z Politechniki Warszawskiej – mówi Kaźmierczak.

Maciej Mroczek, wiceprzewodniczący Zespołu Parlamentarnego ds. Przestrzeni Kosmicznej z Ruchu Palikota, powtarza nam, że "czekamy na finalny podpis, który musi złożyć premier". – Tylko to nas wstrzymuje przed wejściem do ESA. Trudno powiedzieć dlaczego tak się dzieje. Uważam, że premiera powstrzymuje kwestia składki członkowskiej. Trzeba jednak pamiętać, że jest ona bardzo atrakcyjna, wszystkie negocjacje poszły bardzo dobrze – mówi poseł RP i dodaje: – To jest świetny interes dla Polski. Gdyby się stało tak, że w tym roku nie wejdziemy do ESA, to w przyszłym mogą nie być równie atrakcyjne warunki. Zależy nam na czasie – kończy poseł.

Ministerstwo Gospodarki, które zajmuje się tematem, nie udzieliło nam komentarza.