Prezes zatrudnił Ukraińca i zdziwił się w jakim wyzysku bierze udział. Połowa pensji Andrieja to haracz dla agencji

Wyzysk za tysiaka
Afera wybuchła po pierwszej wypłacie. Ukraińcy zorientowali się, że po przepracowaniu 190 godzin w miesiącu na budowach zarobili niewiele ponad tysiąc złotych na głowę. Z pretensjami poszli do szefa, a ten zbaraniał. – Ludzie, płacę wam 15 złotych na godzinę. To przyzwoita rynkowa stawka! – oświadczył. Pracownicy pokazali mu swoje umowy i wyszło szydło z worka. Przedsiębiorca, owszem, płacił, ale agencji pracy tymczasowej. Ta jednak przejmowała ponad połowę wynagrodzenia ukraińskich pracowników.

— Jestem zbulwersowany wyzyskiem pracowników z Ukrainy. Nie wiedziałem, że dostają mniej niż wynagrodzenie minimalne. Chciałbym zaoferować im normalne warunki pracy. Takie, jakie otrzymują Polacy - oświadczył prezes. O sprawie powiadomił Państwową Inspekcję Pracy. Sam nie wie, jak wywikłać się z umowy. Za zerwanie nieuczciwego kontraktu również jemu grozi kara - tysiąc złotych za pracownika.

Prowizja od miliona Ukraińców
Ten biznes rozwija się w zawrotnym tempie, bo według szacunków Narodowego Banku Polskiego w 2015 roku przez polski rynek pracy przewinęło się milion Ukraińców. Mogą u nas pracować legalnie przez 6 miesięcy, o ile pracodawca złoży w urzędzie pracy oświadczenie o tym, że chce zatrudnić obcokrajowca. Kandydat do pracy z Ukrainy może wówczas szybko dostać wizę i rozpocząć pracę. Ponieważ wiele branż boryka się z problemem znalezienia rąk do pracy, okazję do interesu zwietrzyli pośrednicy. Także ci mniej uczciwi.

– Zaryzykuję twierdzenie, że większość pracowników z Ukrainy dała się nabrać na pozornie uczciwe umowy. Tak jak Polacy emigrujący kiedyś do Wielkiej Brytanii najpierw padają ofiarą cwaniaków – komentuje sprawę Daniel, założyciel portalu Praca dla Ukrainy. Opowiada przy tym historię własnej pracownicy (redaktorki portalu), która wcześniej pracowała za 1300 złotych miesięcznie. Po opłaceniu wynajęcia pokoju i innych „kosztów życia” na przeżycie zostawało jej 150 zł. By wysyłać rodzinie jakiekolwiek pieniądze dorabiała lepiąc pierogi i sprzedając je po domach. Dodaje, że spotkał się także z pracownicą, która uciekła z „polskiego obozu pracy” pod Łodzią. Inny cwaniak wynajmował ich do niewolniczej pracy na polach rolników.

900 milionów oszczędności
Analitycy NBP na serio zainteresowali się pracownikami z Ukrainy, kiedy w 2014 roku okazało się, że wartość zgromadzonych przez nich oszczędności w polskich bankach przekroczyła 500 mln złotych. W 2015 roku ta kwota urosła do 900 milionów. To pieniądze zaoszczędzone kosztem wielkich wyrzeczeń. Imigranci oszczędzają kosztem ograniczenia środków na noclegi i wyżywienie. Z uzyskanych 2000 zł przeciętny Ukrainiec wydaje w Polsce tylko jedną trzecią, a pozostałą część odsyła do domu. Łącznie w ciągu 2015 roku Ukraińcy zarobili w Polsce około 8,4 miliarda złotych, szacuje NBP.

Ukraińcy przyjeżdżający do Polski, nie zabierają pracy Polakom. Pracują na budowach, przy zbiorze owoców i warzyw oraz jako pomoc domowa. Tam, gdzie ze względu na niskie stawki, nie chcą już pracować Polacy. Druga strona medalu to fakt, że napływ pracowników ze Wschodu zmniejsza szanse na podwyżki płac. W rozmowie z naTemat potwierdza to biznesmen, jeden z najbogatszych, Polaków, właściciel firmy przemysłowej zatrudniający 40 pracowników z Ukrainy. – W mieście z teoretycznie 20-procentowym bezrobociem miałem problem ze znalezieniem nowych osób zmotywowanych do pracy. Doceniam to płacąc imigrantom 4 tys. złotych brutto miesięcznie, za pracę na pełnym etacie. Tyle samo zarabiają u mnie Polacy - komentuje. Prosi jednak o niepodawanie danych firmy ze względu na zarzuty lokalnej społeczności o brak podwyżek.

Ten wyjątek najwyżej potwierdza regułę. Znacznie częściej Ukraińcy pracują na umowach śmieciowych i z minimalnym wynagrodzeniem albo wręcz za grosze. Tak jak u biznesmena Romana C. z Olsztyna, który tyrał 18 Ukraińcami (pracowali na czarno) realizując kontrakt na porządkowanie poboczy autostrad. W imieniu pokrzywdzonych wystąpił prawnik-społecznik Lech Obara. Po dwóch latach procesu sądowego uzyskał wyrok zapłaty pracownikom 102 tys. zaległych świadczeń.