Fit to mit. 9 produktów, które kupujesz z nadzieją, że schudniesz i nawet nie przypuszczasz w jak wielkim jesteś błędzie

O konsultacje poprosiliśmy Katarzynę Błażejewską-Stuhr, dietetyczkę, absolwentkę dietetyki na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym i Psychodietetyki na SWPS od lat związana z warszawskim convivium Slow Food.

Ten produkt polecany jest wszystkim dbającym o linię, prezentując na opakowaniu smukłą talię owiniętą centymetrem. Tymczasem 100 g tego popularnego i lubianego produktu dietetycznego zawiera 367 kcal – ta sama ilość zwykłych płatków kukurydzianych tego samego producenta ma o 10 kalorii mniej. W czym zatem tkwi odchudzająca moc płatków? Z pewnością nie można im odmówić naturalnego źródła błonnika, który poprawia metabolizm. W tym przypadku chodzi o pełnoziarnistą pszenicę o zawartości ponad 56%. Jednak na drugim miejscu w składzie mamy zwykły ryż z wynikiem niemal 37%. Potem zostaje nam już tylko cukier pod trzema różnymi postaciami, regulator kwasowości, trochę soli i syntetycznych, kiepsko przyswajalnych witamin.

Tak czy siak, prezentowane płatki niskocukrowe nie są - w 100 g tego produktu jest prawie 12 g cukru, czyli ok. 2,5 łyżeczki.

To kolejny produkt, z którego istnienia cieszą się wszyscy, którzy dbają o linię. W końcu jest coś pysznego, co smakuje jak dobry deser i co można jeść bezkarnie. Niestety, granola zawiera bardzo dużo cukru i dodatków, które dietetyczne w żadnym sensie nie są. Jeśli więc wydawało wam się, że w zamian za pełnoziarnistość waszych płatków, możecie dorzucić do nich chipsy bananowe oraz czekoladę, musimy was rozczarować. W 100 g chrupiącego musli jedna czwarta to czysty cukier (syrop glukozowy w składzie widnieje już na trzecim miejscu), a 16 g z tych 100 to tłuszcz. Taka porcja ma aż 457 kcal. Udanego odchudzania!

- Gdybyśmy chcieli zrobić baton zbożowy samemu, potrzebowalibyśmy sporej ilości masła. Ma ono stałą kleistą konsystencję, dzięki której zmieszane ze sobą składniki uformowane w batoniki nie rozpadają się. Takie batony należy trzymać w lodówce, bo jak wiadomo masło w temperaturze pokojowej się topi. Natomiast producenci batonów zbożowych muszą zrobić je tak, by nie trzeba było ich przechowywać w lodówce, by się nie rozpadały i co więcej, mogły długo leżeć na półkach sklepowych. Do tego celu używają więc oleju palmowego. To tłuszcz gorszej jakości niż masło, jest zwyczajnie niezdrowy, ale znacznie tańszy i to jest powód, by stosować go zamiennie z masłem. Jednak, jak każdy olej w temperaturze pokojowej ma konsystencję płynną, więc producenci batonów zbożowych są zmuszeni dodawać do nich również zagęstniki, by zgrabne prostokąty zachowały kształt i formę – wyjaśnia Katarzyna Błażejewska.

Prezentowani na zdjęciu batonik waży 40 g, ma 170 kcal i zawiera niemal 15 g cukru (trzy łyżeczki). To oznacza, że 100 g tego produktu ma aż 422 kcal.

Co jest nie tak z jogurtami owocowymi? Odpowiedź nie jest zaskakująca. – Są pełne niepotrzebnych dodatków - mówi Katarzyna Błażejewska. - Z jednej strony znajdują się w nich dodatkowe tłuszcze i zagęstniki, które ułatwiają utrzymanie konsystencji w temperaturze pokojowej. Z drugiej zaś są dodatkowo słodzone - mówi Katarzyna Błażejewska. Ponadto, często owoce w jogurtach wcale owocami nie są. Owocowe wkładki produkuje się z zagęszczonych soków, np. w prezentowanym poniżej produkcie light obok truskawek jest również koncentrat soku z buraków czerwonych (?!), syrop fruktozowy (na trzecim miejscu w składzie!) i słodziki. Na jeden mały kubeczek - 150 g jogurtu, przypada niemal 12 g cukru, czyli ok. 2,5 łyżeczki.

Zdawałoby się, że po jogurcie Bakomy ze zbożową wkładką można byłoby spodziewać się czegoś więcej. Nic bardziej mylnego. Po mleku na drugim miejscu w składzie widnieje cukier. W 100 g produktu jest go aż 10 g, czyli w małym kubku pełne trzy łyżeczki! Ponadto cały szereg substancji zagęszczających i barwników. Hmm... Smacznego!

Na zdjęciu majonez light firmy Mosso. W 100 g tego produktu jest 45 g tłuszczu. Podobne wyniki ma Majonez Lekki Winiary. Lepszy wynik jeśli chodzi o zawartość tłuszczu odnotowaliśmy w przypadku majonezu Hellmann's (ok. 30 g tłuszczu na 100 g produktu), jednak lista jego chemicznych składników jest tak samo długa.

W składzie suszonej żurawiny od marki Bakalland na drugim miejscu mamy cukier, zaraz po samej żurawinie, której jest "aż" 51%! Trzecie zaszczytne miejsce na podium uzyskał olej słonecznikowy... W 100 g tego produktu jest niemal 73 g cukru – to 360 kcal. Nieco lepiej przedstawia się sytuacja suszonych śliwek tego producenta – owoców w owocach jest 100%, ale nie obeszło się bez substancji konserwującej.

Szeroko reklamowane, cieszące się dobrą sławą jako stopniowo uwalniające energię, która pochodzi wprost z razowych mąk. Owszem, ale i z cukru więc pod tym względem ciastka zbożowe są zwyczajne do bólu. 8 ciastek to aż 445 kcal. W 100 g tego produktu jest 26 g cukru i 15 g tłuszczu. Zatem ani on niskocukrowy, ani niskotłuszczowy - normy produktów light są pięciokrotnie niższe.

Najsłynniejszy ze słodzików to aspartam. Swego czasu kontrowersjom wokół niego nie było końca. Do tej pory zarzuca się mu powodowanie biegunki, roztargnienia u dzieci, czy podrażnienia żołądka. Jednak ostatecznie nie udowodniono aspartamowi szkodliwości, jeśli spożywa się go w rozsądnych ilościach. Oznacza to, że jeśli w ciągu doby zjemy dwie paczki gum do żucia z jego zawartością, to mamy jak w banku złe samopoczucie z powodu przedawkowania. Jednak jeśli raz w tygodni zdecydujemy się na szklankę Coca-Coli Zero, to o nasze zdrowie możemy być spokojni.

Dobry chleb to osobna historia. Dietetyczne pieczywo jest przede wszystkim pełnoziarniste i ma bardzo krótki skład. To, na co łatwo się nabrać to jego ciemny kolor – fakt, że chleb nie nie jest biały nie oznacza, że jest razowy. Równie dobrze może to być zwykły pszenny chleb barwiony karmelem. Producenci pieczywa są zobowiązani podać skład na opakowaniu. Problem pojawia się gdy kupujemy pieczywo w markecie lub w piekarni. Wówczas musimy zdać się albo na sprzedawcę, albo swoją wiedzę o dobrym chlebie.

A co z dietetycznym pieczywem light? Chrupiące kromki kuszą, bo zdają się nie ważyć nic i są nawet smaczne. A jednak, z jakiegoś tajemniczego powodu, 100 g pieczywa lekkiego razowego ma aż 366 kcal, podczas gdy ta sama ilość zwykłego razowca ma ich ok. 220..

W przypadku mleka 0% tłuszczu oznacza 0% sensu. - Witaminy obecne w mleku z natury rozpuszczalne są właśnie w tłuszczach. Jeśli odbieramy mleku tłuszcz, odbieramy mu również całą wartość odżywczą. Producenci najpierw odtłuszczają mleko, a potem dodają do niego to, co mu zabrali przy okazji, czyli witaminy A, D (bez której również wapń obecny w mleku jest niewchłanialny) oraz K. Jednak jest to ich syntetyczna wersja, a to oznacza, że są to witaminy o bardzo kiepskiej przyswajalności. Biorąc pod uwagę wartość odżywczą odtłuszczonego mleka, moglibyśmy bez strat zastąpić je wodą. Może nawet wyszłoby nam to na zdrowie, bo w mleku odtłuszczonym jest i trochę soli, i trochę cukru – wyjaśnia Katarzyna Błażejewska. Tymczasem, by mleko miało sens wystarczy wybrać takie o zawartości 1,5% tłuszczu.

To pierwszy produkt, który w wersji light ma sens. - Twarogi, również pełnotłuste, nie są dla nas źródłem wapnia ani witaminy D - mówi Katarzyna Błażejewska. - W procesie produkcji twarogu pozyskuje się, prócz sera, również serwatkę, w której znakomita większość wapnia po prostu zostaje. Zatem jeśli pozbawimy twaróg tłuszczu, to nic poza kaloriami i tak z niego nie ucieka. Ponadto, w przypadku twarogu po odtłuszczeniu nie ma problemu z jego konsystencją, więc nie ma potrzeby dodawania zagęstników.

Skład twarogu idealnego to skład dwuelementowy: mleko oraz kultury bakterii. Prezentowane poniżej twarogi i serki takim właśnie składem mogą się pochwalić.