Laptop obchodzi 30. urodziny. Pierwszym komputerem osobistym był GRiD Compass

Wydaje się, że taki nowoczesny komputer prędzej czy później, by powstał. Jednak ktoś kiedyś musiał wpaść na pomysł, ktoś musiał w niego uwierzyć i ktoś – zrealizować. Tak właśnie było w przypadku pierwszego laptopa. Bo kto wpadł na pomysł, żeby ekran umieścić na panelu górnym, klawiaturę na dolnym, a to wszystko złożyć jak książkę i pozbawić kabla zasilającego?

Jeszcze w roku 1968 Alan Kay skonstruował prototyp "osobistego, przenośnego manipulatora informacji". Pracujący w laboratoriach Xerox mężczyzna stworzył atrapę dotykowego komputera przyszłości. Swój projekt nazwał Dynabook. Śmiała wizja bardzo trafnie przewidywała przyszłość. Potrzeba było jednak kilku dekad, zanim coś podobnego rzeczywiście pojawiło się na półkach sklepowych.

Historycznie pierwszym komputerem przenośnym był IBM 5100. Zaprezentowany w 1975 roku komputer od początku miał spełniać jedno zadanie – być w pełni funkcjonalnym, przenośnym komputerem. Pomysł był odważny, ale wykonanie dalekie od pierwowzoru laptopa. Całość wyglądała jak wydłużona maszyna do pisania z malutkim, pięciocalowym ekranem kineskopowym. Wszystko można było stosunkowo łatwo, jak na tamte czasy, przenosić. Do tego potrzeba było jednak krzepkich mięśni. Maszyna ważyła aż 24 kilogramy.

Na pomysł umieszczenia ekranu w otwieranej klapce i nadania wszystkiemu przenośnej funkcji wpadł w 1982 roku producent GRiD Compass 1100, który na rynku pojawił się dokładnie 30 lat temu. Na taką konstrukcję pozwoliło użycie ekranów LCD. Nie był to pierwszy prototyp tego typu, ale była to pierwsza komercyjnie dostępna taka maszyna. Kosztujący od 8 do 20 tysięcy dolarów komputer używany był przede wszystkim w wojsku oraz w NASA.

Posiadał mały ekran o rozdzielczości 320x240 oraz 340 kilobajtów pamięci. Działał w oparciu o własny system operacyjny GRiD-OS. Wysoka cena ograniczała jednak klientów wyłącznie do osób, które na taką przyjemność było stać.

Pierwszym komputerem reklamowanym jako "laptop" był zaprezentowany rok później Gavilian SC. Ważący jedynie cztery kilogramy sprzęt, pomimo że pojawił się rok później nić Compass, miał kilka istotnych cech, dających mu przewagę. Po pierwsze ekran, pomimo że miał mniejszą rozdzielczość (400x64), był większy i zajmował całą szerokość maszyny. Po drugie wyposażony był w czytnik dyskietek. Najważniejsza jednak była cena. Gavilliana można było kupić już za cztery tysiące dolarów.

Istotny wkład w powstanie nowej klasy komputerów miał też Sharp PC-5000. Model ten na rynku pojawił się również w 1983 roku. Był cięższy od swoich konkurentów – 5 kg. Ciężar okupiony był jednak jedną, bardzo istotną funkcją. Sprzęt miał wbudowaną drukarkę termiczną.

Niezmiennie jednak palma pierwszeństwa pozostanie już zawsze w rękach firmy GRiD. Compass to pierwszy pełnoprawny laptop na świecie.