Czy powinniśmy oddzielać życie i twórczość Romana Polańskiego? To z pewnością jeden z największych dylematów moralnych naszych czasów. Po przeczytaniu książki "Manson. CIA, narkotyki, mroczne tajemnice Hollywood" dowiedziałem się jednego: Polański ma więcej potwornych czynów na sumieniu.
Roman Polański i Sharon Tate tylko z pozoru byli szczęśliwym małżeństwem Fot. Lily Laurent / Flickr (gala Złotych Globów, 1968 rok)
Reklama.
Zbrodni dokonanej przez sektę Mansona początkowo dodawano nieprawdopodobne ideologie Fot. Materiały prasowe / Sunday News
Sharon Tate została zamordowana w wieku zaledwie 26 lat Kadr z filmu "Oko diabła"
Po lewej Sharon Tate w willi przy Cielo Drive. Po prawej Roman Polański, który zjawił się w domu tuż po brutalnej zbrodni Fot. Materiały prasowe
Polański wyreżyserował nie tylko film, ale również z nim zagrał - razem z Sharon Tate Kadr z filmu "Nieustraszeni pogromcy wampirów"
Dziennikarz popkulturowy. Tylko otworzę oczy i już do komputera (i kto by pomyślał, że te miliony godzin spędzonych w internecie, kiedyś się przydadzą?). Zawsze zależy mi na tym, by moje artykuły stały się ciekawą anegdotą w rozmowach ze znajomymi i rozsiadły się na długo w głowie czytelnika. Mój żywioł to popkultura i zjawiska internetowe. Prywatnie: romantyk-pozytywista – jak Wokulski z „Lalki”.
Napisz do mnie:
bartosz.godzinski@natemat.pl
Dyskusja o kontrowersyjnym artyście odżyła w związku z przyjazdem Polańskiego do Polski - wywołało to burzę na łódzkiej Filmówce, której jest absolwentem. Studenci wiedzą, że jest wybitnym i wpływowym reżyserem, który ma na koncie wiele kultowych filmów, ale z drugiej strony to mężczyzna oskarżony o gwałt na 13-latce, który uciekł przed karą. Mało jednak osób zdaje sobie sprawę z tego, jak wyglądało jego krótkie małżeństwo z Sharon Tate.
Taśma z gwałtem na Sharon Tate
Wydana w tym roku w Polsce książka "Manson. CIA, narkotyki, mroczne tajemnice Hollywood" autorstwa Toma O’Neilla i Dana Piepenbringa (wydawnictwo Akurat) to drobiazgowo opisane ponad 20-letnie śledztwo dziennikarskie. Autorzy starali się opisać nieznane kulisy zbrodni, która wstrząsnęła nie tylko Fabryką Snów. Od masakry przy Cielo Drive w Beverly Hills minęło w tym roku 50 lat, a cała historia dalej porusza wyobraźnię i przeraża.
Początkowo Tom O’Neill miał napisać zwykły artykuł "wspominkowy" o tym jak Hollywood radzi sobie po tragicznych wydarzeniach, ale skończyło się na opasłym, 600-stronicowym tomiszczu. Wynika z niego, że przypisywany Rodzinie niemal okultystyczny podtekst zbrodni nie jest do końca prawdziwy. Głównym motywem ataku na willę mogła być zemsta za nieudaną karierę muzyczną Charlesa Mansona - wcześniej dom wynajmował producent Terry Melcher, który był zainteresowany wydaniem jego piosenek. Sekta miała zaatakować domowników przypadkowo.
Inny wątek dotyczył hulaszczego trybu życia polskiego reżysera i jego znajomych. Z kart książki możemy wyczytać, że mogli sami na siebie sprowadzić nieszczęście - ze strony handlarzy narkotyków. To dość mocne przypuszczenie, ale książka czasem ociera się o teorie spiskowe, a autorzy się z tym nie kryją. Po prostu przy śledztwie było zbyt wiele niewiadomych i mylnych tropów, które trzeba było rozwikłać, a jedną z zagadkowych kwestii jest pewna kaseta wideo, na którą oskarżający Mansona prokurator Vincent Bugliosi przymknął oko.
Wkrótce po odkryciu kasety do willi powrócił sam Polański i według obecnych tam policjantów "wspiął się po drabinie, sięgnął na stryszek, znalazł taśmę wideo, którą funkcjonariusze Departamentu Policji Los Angeles odłożyli na miejsce, i wsunął ją do kieszeni".
Książka nie skupia się na samym Polańskim, a wątek kaset jest użyty tylko po to, by udowodnić nieudolność policyjnego i prokuratorskiego śledztwa. Według dziennikarza, Charlesa Mansona i jego rodzinę można było złapać szybciej, przez co nie popełniliby kolejnych zbrodni. A i tak nie za wszystkie zostali postawieni przed sądem.
Przemoc domowa przy Cielo Drive
Historia wieloletniego, wręcz obsesyjnego śledztwa dziennikarskiego jest niezwykle szczegółowa, Tom O’Neill przeprowadził setki wywiadów i choć nie wszystkie dostały pozwolenie na publikację, to i tak książka obfituje w zatrważającą ilość postaci i cytatów (również z innych źródeł), co - na moje przynajmniej oko - ją uwiarygadnia.
Największe wrażenie jednak na mnie wcale nie zrobiły wcześniej nieznane i dość prawdopodobne powody brutalnego morderstwa przy Cielo Drive, ale właśnie wątek małżeństwa Polańskiego i jego przedwcześnie zmarłej żony - Sharon Tate. Przyznam szczerze, że byłem w szoku po tym co przeczytałem, bo nie zagłębiałem się wcześniej w naturę ich związku. Zresztą, to też celowo było ukrywane przed mediami. Tymczasem aktorka musiała przeżywać z polskim reżyserem piekło.
Elke Sommer, niemiecka aktorka, która poznała ją na planie serialu "The Wrecking Crew" wyznała dziennikarzowi, że Sharon w czasie związku z Polańskim bardzo się zmieniła. "Po prostu przy nim nie była sobą. Miał tak silną charyzmę, że wzbudzał w niej zachwyt albo strach" – powiedziała dziennikarzowi. Ten wywnioskował, że reżyser mógł maltretować Tate.
"Roman to kawał gnoja"
Tate i Polański wzięli ślub 20 stycznia 1968 roku, Sharon Tate została brutalnie zamordowana w nocy z 8 na 9 sierpnia 1969 roku. Dwa tygodnie przed przewidywanym terminem porodu. Polański kręcił wtedy w Londynie film. Na marginesie dodam, że nie chciał tego dziecka i namawiał żonę na poddanie się zabiegowi aborcji.
Byli małżeństwem niezbyt długo, ale ich relacja była bardzo intensywna. Rzadko w pozytywnym sensie. Według relacji świadków, w domu Polańskich miały być nawet urządzane orgie. Jednak nie ma to niepodważalnych dowodów. Są za to dowody na to, że jego znajomi Wojciech Frykowski i Abigail Folger, którzy również zostali zamordowani przez Rodzinę, przesadzali z narkotykami, czuli się w willi jak u siebie i wprowadzali do niej chaos. "Sharon ich nie znosiła" – powiedziała autorowi książki brytyjska aktorka Joanna Pettet, która w dniu masakry odwiedziła Tate i zjadła z nią lunch. Jednak Polański nalegał na ich obecność w domu, by żona nie czuła sama.
Małżeństwem byli krótko, ale reżyser "Dziecka Rosemary" zdążył przez ten czas zdradzać Tate. "Roman to kawał gnoja" – Tom O’Neill usłyszał to stwierdzenie od byłego menedżera Polańskiego, Billa Tennanta.
To miała być tylko jedna strona medalu. W drugiej Polański zmagał się z nieciekawą sytuacją finansową. "Więc którą historię chcesz opowiedzieć? O małym kutasinie, który zostawił żonę samą... z Jayem Sebrngiem, Gibby [Folger] i Wojtkiem; o tych wykolejeńcach, o czwórce żałosnych frajerów, czy chcesz napisać o nieszczęśliwym chłopaku, Romanie Polańskim?" – usłyszał od Tennanta. Menadżer Polańskiego opisał jeszcze, co działo się po śmierci Sharon Tate.
Wszystkie te wydarzenia miały miejsce niespełna 10 lat wcześniej przed oskarżeniami o gwałt na młodziutkiej modelce Samancie Gailey (później znanej jako Samantha Geimer). Wątki opisane w przytaczanej przeze mnie książce pokrywają się też z opisami w biografii "Sharon Tate. Życie". I to nie jedyne namacalne świadectwa na to, że Roman Polański w szerszej świadomości powinien być znany nie tylko jako reżyser i bezkarny przestępca seksualny, ale również jako okrutny mąż-tyran.
Manson. CIA, narkotyki, mroczne tajemnice Hollywood
Tom O'Neill, Dan Piepenbring (s. 77)
Kiedy Bugliosi rozpoczął postępowanie, śledczy poinformowali go o kasecie wideo znalezionej na poddaszu domu przy Cielo Drive. Z ich relacji wynikało, że na nagraniu, którego autorem niewątpliwie był Polański, dwaj mężczyźni zmuszają Sharon Tate do uprawiania seksu. Prokurator nie obejrzał tego filmu. – Odłóżcie kasetę tam, gdzie ją znaleźliście – rozkazał. – Roman już dosyć wycierpiał. To nic nie wniesie, a tylko splami jej pamięć i sprawi mu ból. Obydwoje są ofiarami.
Manson. CIA, narkotyki, mroczne tajemnice Hollywood
Tom O'Neill, Dan Piepenbring (s. 77)
Im dłużej się nad tym zastanawiałem, tym bardziej czułem się zaintrygowany obsceniczną treścią tego nagrania. Stanowiła ona potwierdzenie etosu „odjazdowego życia”. A potem nasunęło mi się pytanie, czy zmuszając żonę do zbliżenia z innymi mężczyznami i filmując to, Polański dopuścił się przemocy domowej? – Roman to popapraniec – stwierdził Bugliosi. – Kazał jej to robić. Jeżeli mówił prawdę – a wkrótce przekonałem się, że to śmiałe założenie – ta kaseta mogła rzucić podejrzenie na Polańskiego i dlatego policja powinna była ją włączyć do materiału dowodowego.
Kiedy zdobyłem zaufanie kilku osób, które się z nią przyjaźniły, usłyszałem coś bardzo niepokojącego. Jej małżeństwo było w rozsypce, a wielu przyjaciół nie chciało, żeby je ratowała. Polański regularnie dopuszczał się wobec niej przemocy, zarówno w sensie emocjonalnym, jak i fizycznym. Sharon Tate, jaką wszyscy znali, ciepła i pełna życia, kurczyła się w jego obecności.
Według jej przyjaciółki, która nazwała go „jednym z najbardziej perfidnych ludzi”, jakich znała, kiedyś uderzył twarzą Tate o lustro, a innym razem kazał oglądać nagranie ze swoich miłosnych igraszek z jakąś kobietą. Regularnie ją zdradzał i nie ukrywał tego przed nią. Dowiedziałem się również, że zażądał od niej, aby założyła sukienkę, którą nosiła jego kochanka, a kiedy go nie posłuchała, wepchnął ją do basenu na oczach znajomych.
Manson. CIA, narkotyki, mroczne tajemnice Hollywood
Tom O'Neill, Dan Piepenbring (s.90)
Nie próbowała ukrywać swojej pogardy wobec Polańskiego i oświadczyła beznamiętnie, że go nie cierpiała. Podobnie jak inni wspominała jego stosunek do Tate, którą traktował z niemal machinalnym okrucieństwem. Latem 1967 roku przez cztery miesiące Pettet dzieliła z nimi wynajęty dom na plaży i zauważyła, jak często reżyser tłamsi swoją żonę. Miał skłonność do perfidii, która czasami dotykała również samą Pettet. – Wrzucił cegłę do basenu i patrzył, jak mój pies nurkuje i próbuje ją wyłowić. Stał i zanosił się od śmiechu, kiedy pies nie dawał za wygraną.
Manson. CIA, narkotyki, mroczne tajemnice Hollywood
Tom O'Neill, Dan Piepenbring (s. 91)
Polański zaczął sobie zbytnio folgować w Londynie, gdzie pracował nad filmem i zdradzał swoją ciężarną żonę, która tymczasem wiła dla nich rodzinne gniazdko w Kalifornii. Tate "padła ofiarą morderstwa, bo on puszczał się na prawo i lewo w Londynie".
Manson. CIA, narkotyki, mroczne tajemnice Hollywood
Tom O'Neill, Dan Piepenbring (s. 92)
Dodał, że tydzień po śmierci żony Roman balował
z Warrenem Beattym. Brutalna prawda była taka, że "nikt
się już nie przejmował Sharon Tate, ale nie wynikało to
z ludzkiej bezduszności. Po prostu nie była niezastąpiona
jako aktorka, na której miejsce znajdzie się inna".
Manson. CIA, narkotyki, mroczne tajemnice Hollywood