Nie, to zdjęcie nie pochodzi z NASA. Fake newsy o pożarach w Australii

Podróżnicy i blogerzy Julia i Sam od kilku dni opisują, jak wygląda walka z żywiołem w Australii. W swoich mediach społecznościowych informują o zniszczeniach, zagrożeniach i ofiarach. Obserwują też, jak wygląda medialny przekaz dotyczący pożarów. Okazuje się, że coraz więcej w nim przekłamań, dlatego najnowszy wpis na Facebooku poświęcili właśnie nieprawdziwym doniesieniom.

W rozmowie z naTemat Julia Raczko-Gospo podkreśla, że ważne jest, aby dokładnie sprawdzać przekazywane informacje, bo wiele doniesień wzbudza panikę.

– Rozprzestrzenianie nieprawdziwych informacji pomaga zwolennikom teorii spiskowych, które pojawiają się w temacie australijskich pożarów, utrudnia pracę rzetelnym dziennikarzom i portalom internetowym, drażni poszkodowanych, a czasem stawia nawet na nogi policję, która musi weryfikować sprawy. W dłuższej perspektywie niesprawdzone i nieprawdziwe informacje zawsze szkodzą, bo zwyczajnie wprowadzają nas w błąd. Chcemy wiedzieć, szukamy, czytamy i… wierzymy. W coś w końcu musimy wierzyć. Potem trudno nas przekonać, że jest inaczej – podkreśla nasza rozmówczyni.

Julia mówi, że trwające pożary to ogromna tragedia, dlatego dobrze, że coraz więcej osób patrzy na Australię i mówi o coraz częstszych ekstremalnych zjawiskach pogodowych. – Mówmy o problemie i jego skali, to bardzo potrzebne, ale róbmy to odpowiedzialnie i odnośmy się do panujących realiów. Samo publikowanie apokaliptycznych zdjęć nic nie zmieni. Prędzej czy później o nich zapomnimy – zaznacza.

"Pamiętajcie też, aby za tym, co przekazujecie w świat, szło coś ważnego oraz wyjaśnienie - nie tylko szokujące zdjęcie zwęglonego zwierzaka" – czytamy na Facebooku.

Pożary w Australii pozbawiły życia już ponad 20 osób, są też zaginieni, zginęło ponad 500 milionów zwierząt, spłonęło też tysiące domów. Żywioł pustoszy Australię, ale nie płonie ona cała.

W natłoku dramatycznych doniesień trudno jednak nie mieć zupełnie odwrotnego wrażenia. Nie umniejszając tragedii warto wyjaśnić, jaki obszar tak naprawdę strawił pożar.

"Nie spłonął jednak cały kontynent, co można by wywnioskować z niektórych przekazów. Australia płonie, ale nie cała. To szósty największy kraj na świecie, który ma powierzchnię ponad 769 milionów hektarów. Żywioł przeszedł przez około 7 milionów hektarów, co wciąż jest olbrzymim terenem" – wyjaśniają autorzy bloga.

Wizualizacja to kompilacja tego, co działo się w Australii miedzy 5 grudnia a 5 stycznia. Obrazuje więc nie jeden moment, a sumuje pożary, zarówno te które już były, jak i te, z którymi walka trwa nadal.

Idealnym przykładem jest zdjęcie dziewczynki, która brodzi po kostki w wodzie i trzyma na rękach koalę. Za nimi widać pożar. Wystarczy jednak przyjrzeć się tej ilustracji bliżej (nie wymaga to jednak wielkiej analizy, aby zauważyć, że to efekt pracy w photoshopie, o czym zresztą informuje autor.

Z wpisu na Facebooku "Where is Juli + Sam" dowiadujemy się także, że wiele fotografii, to owszem zdjęcia, na których uchwycono prawdziwe zdarzenia, ale nie wszystkie pochodzą z Australii i nie wszystkie zrobiono podczas tego sezonu pożarowego.

"Zdjęcie rodziny chowającej się w wodzie, jak i kilka innych nie zostały wykonane w Australii podczas sezonu pożarowego 2019/2020. Niektóre ze zdjęć zostały zrobione w 2013 roku podczas pożaru na Tasmanii. Pojawia się też zdjęcie osoby przy zadymionej stacji benzynowej - to zdjęcie z Grecji, nie z Australii. Sprawdzajcie takie informacje!" – czytamy.

"Zdjęcie kangura przytulającego się do wolontariuszki, które obiegło sieć, nie jest zdjęciem z tego sezonu pożarowego i nie pokazuje wdzięczności zwierzęcia za uratowanie z płomieni. Zdjęcie zostało zrobione ok. 3 lat temu. Ten kangur był sierotą i został przygarnięty i zaopiekowany przez pracowników Kangaroo Sanctuary w Alice Springs" – pisze Julia Raczko-Gospo.

Podróżnicy mieszkający w Australii zwracają uwagę także na wiele niesprawdzonych informacji dotyczących przyczyn pożarów. Wśród nich są głosy tych, którzy za ten dramat obarczają ekologów.

"Takie teorie spiskowe pojawiają się każdego roku i zarzucają ekologom ograniczenie tzw. kontrolowanego wypalania przed sezonem. Zarówno strażacy, jak i naukowcy zaprzeczają tym nieuzasadnionym tezom. Kontrolowane wypalania w Australii przeprowadzone są co roku przez strażaków oraz osoby prywatne, które wcześniej muszą uzyskać specjalne pozwolenie" – brzmi fragment wpisu.

Jednak, jak informują autorzy bloga, kontrolowane wypalania z roku na rok coraz trudniej przeprowadzać. Wszystko ze względu na koszty takiego działania oraz "zaostrzający się klimat", który wpływa na ograniczenie liczby tzw. "bezpiecznych okien pogodowych", podczas których można to robić.

Julia i Sam zadają także kłam stwierdzeniu, że ktoś celowo wznieca pożary w południowo-wschodniej części kraju, "aby wyczyścić grunty pod kolej".

– W dobie internetu i dostępu do zbyt szerokiego zasobu informacji każdy z nas powinien czuć się zobowiązany do dokładnego sprawdzania źródeł. Zobowiązani powinni czuć się twórcy blogerzy, instagramerzy, twórcy internetowi, którym obserwatorzy bardzo ufają. Nie wspominam nawet o dziennikarzach, bo to dość oczywiste.