Reklama.
Reklama.
Reklama.
Wieje halny. Meteorolog: Ten wiatr powoduje więcej przestępstw i samobójstw
Wiejący z prędkością nawet 100 km/h halny spowodował w Małopolsce wiele strat. O niszczącej sile tego wiatru oraz o jego wpływie na nasze samopoczucie rozmawiamy z meteorologiem Arletą Unton – Pyziołek.
Reklama.
Od środy mieszkańcom Małopolski daje się we znaki silny wiatr halny. Łamie drzewa i niszczy trakcję elektryczną. "Rzeczpospolita" informowała, że w powiecie wadowickim bez prądu było dziś nawet 2,5 tys. gospodarstw. Silny i ciepły wiatr można było odczuć dziś zresztą nawet w centrum kraju. Wiele osób skarży się też w związku z tym na gorsze samopoczucie. Na temat halnego rozmawiamy z meteorologiem TVN Meteo, panią Arletą Unton – Pyziołek.
W Małopolsce wiele gospodarstw pozbawionych jest prądu, wiatr pozrywał trakcję elektryczną i połamał drzewa. Skąd bierze się destrukcyjna siła halnego?
Arleta Unton – Pyziołek: Obecnie nad Polską przemieszcza się chłodny front atmosferyczny, który oddziela dwie masy powietrza. Jedna z nich jest ciepła, zwrotnikowa. To ona sprawiła, że dziś na Podkarpaciu było nawet 28 stopni Celsjusza. Za frontem napływało jednak zimne, polarne powietrze, co odczuli mieszkańcy Pomorza, gdzie temperatura wyniosła dziś ok. 12 – 14 stopni. To z powodu tak dużych różnic wieje halny.
Czytaj też: Wisła rekordowo niska, grozi nam susza, a wciąż nie potrafimy oszczędzać wody w naszych domach
Jak dokładnie powstaje ten wiatr?
Jak dokładnie powstaje ten wiatr?
Powietrze napływające z południa trafia na Karpaty, wspina się po ich zboczach po słowackiej stronie, a następnie spada z gór z dużą prędkością i mocno się nagrzewa. Dlatego halny jest suchym, ciepłym i bardzo silnym wiatrem. Dziś jego porywy w szczytowych partiach gór dochodziły nawet do 100 km/h.
Wiele osób twierdzi, że wiatr halny źle wpływa na samopoczucie. Narzekamy wtedy na bóle głowy i inne problemy ze zdrowiem. Podobno istnieją nawet statystyki, z których wynika, że kiedy wieje halny, ludzie częściej umierają na choroby serca. Czy to prawda?
Jak najbardziej. Nagła zmiana temperatury i wilgotności oraz sama siła wiatru źle wpływają na osoby z problemami kardiologicznymi, pogarszają też ogólne samopoczucie meteoropatów. Co więcej, halny powoduje rozdrażnienie, wzrost nerwowości. Powstała nawet praca doktorska, której autor wykazał związek halnego z przestępczością i ilością samobójstw.
Czy oddziaływanie wiatru dotyczy tylko południa Polski?
Nie tylko. Oczywiście bezpośrednio wiatr uderza przede wszystkim w Małopolsce, przewracając drzewa i słupy trakcji elektrycznej, ale jego pośredni wpływ na samopoczucie jest odczuwalny nawet w centrum kraju.
“Halny” to polska nazwa dla tego wiatru. Czy jednak takie zjawisko pogodowe jest charakterystyczne tylko dla Polski?
Nie, halny jest tzw. wiatrem fenowym, który występuje w różnych regionach świata położonych w pobliżu wysokich pasm górskich. Dlatego też można spodziewać się go np. w Alpach.
Czy halny wieje tylko wczesną jesienią, czy występuje też w innych miesiącach?
Wiatr halny zdarza się mniej więcej kilkanaście razy w roku. Na dobrą sprawę może wystąpić o każdej porze roku. Zimą powoduje odwilże, parowanie i topnienie śniegu w górach, a w cieplejszych porach roku wyraźnie podnosi temperaturę na południu kraju.
Proszę na koniec powiedzieć, czy porywy tego niszczącego i wywołującego złe samopoczucie wiatru trwają długo? Kiedy się od niego uwolnimy?
Na szczęście halny wiatr halny to zjawisko krótkotrwałe. Układy niżowe są dynamiczne i bardzo szybko się zmieniają, dlatego też nie martwmy się – halny ustępuje po jednej, dwóch dobach.
Reklama.