Cenzurowanie filmów czy zakazywanie ich wyświetlania istniało od zawsze, chociaż w przeciągu lat zmieniały się przyczyny decyzji. Przedstawiamy listę filmów, które ocenzurowano – czasami z bardzo zaskakujących powodów.
Sharon Stone w filmie "Nagi Instynkt". Fot. kadr z filmu "Nagi instynkt"
Jestem psycholożką, a obecnie również studentką kulturoznawstwa. Pisanie towarzyszyło mi od zawsze w różnych formach, ale dopiero kilka lat temu podjęłam decyzję, by związać się z nim zawodowo. Zajmowałam się copywritingiem, ale największą frajdę zawsze sprawiało mi pisanie o kulturze. Interesuje się głównie literaturą i kinem we wszystkich ich odmianach – nie lubię podziału na niskie i wysokie, tylko na dobre i złe. Mój gust obejmuje zarówno Bergmana, jak i kiczowate filmy klasy B. Po godzinach piszę artykuły naukowe o horrorach, które czasem nawet ktoś czyta.
Napisz do mnie:
maja.mikolajczyk@natemat.pl
"Nagi Instynkt" ocenzurowano jeszcze przed jego premierą.
"Goldfinger" został wycofany z kin w Izrealu z zaskakującego powodu.
"Shrek 2" również został chwilowo wycofany z izrealskich kin.
10 filmów, które ocenzurowano z różnych powodów
Nagi Instynkt
Thriller erotyczny z kultową rolą Sharon Stone już przed premierą wzbudził sprzeciw zarówno liberałów, jak i konserwatystów w USA. Pierwsi zarzucali mu mizoginię i homofobię (morderczynią w filmie jest lesbijka), a drudzy uderzanie w tradycyjne wartości.
"Nagi Instynkt" miał dostać najwyższe ograniczenie wiekowe, co znacznie obniżyłoby dochody z kin. Ostatecznie więc zdecydowano się na zmontowanie mniej drastycznej wersji filmu, by mogły go obejrzeć również młodsze osoby w towarzystwie dorosłych.
Film, który rozsławił francuską ikonę kina, Brigitte Bardot. "I Bóg stworzył kobietę" wyreżyserowany przez jej męża Rogera Vadima wzbudził kontrowersje w Europie i USA. Na dwóch kontynentach uważano go za świętokradczy, obsceniczny i niemoralny. W Europie nie udało się go zakazać, ale w niektórych regionach Stanów Zjednoczonych zakazano jego rozpowszechniania.
Aladyn
W tej słynnej bajce Disneya za problematyczny uznano jeden wers z piosenki. W kinowej wersji animacji można było usłyszeć słowa "Gdzie obetną ci ucho, jeśli nie spodoba im się twoja twarz". "Aladyn" w wydaniu domowym został pozbawiony fragmentu o obcinaniu, który został zastąpiony "upałem nie do zniesienia".
"Błękitny Anioł" z Marleną Dietrich to jeden z pierwszych, dużych dźwiękowych filmów wyprodukowanych w Niemczech. Chociaż w USA generalnie został uznany za arcydzieło, w niektórych miastach zakazano jego pokazów, a cenzor miejski z Pasadeny usunął z niego kontrowersyjne sceny. Z kolei w Niemczech w czasie II wojny światowej zabraniono go ze względu na występującą w nim Dietrich, głoszącą jawnie poglądy antynazistowskie.
Goldfinger
Historia zablokowania tego filmu z Jamesem Bondem w Izraelu jest dosyć ciekawa. Powodem miała być rzekoma nazistowska przeszłość jednego z aktorów, Gerta Frobe. "Goldfinger" z kultową rolą Seana Connery wrócił jednak do izraelskich kin, gdy okazało się, że Frobe nie był nazistą, ale uratował z rąk nazistowskich żołnierzy mężczyznę, który udowodnił to przed ambasadą Izreaela w Wiedniu.
Z perspektywy dzisiejszego widza "Mad Max" z Melem Gibsonem nie jawi się jako film, który mógłby podpaść cenzorom. Inaczej jednak sprawa się miała w pod koniec lat 70., gdy film powstał. Sceny przemocy w produkcji George'a Millera ocenzurowali Szwedzi, według których "Mad Max" był zbyt brutalny. Sąsiedzi Szwecji w Norwegii mogli natomiast cieszyć się filmem w niezmienionej wersji.
Fantazja
Ta klasyczna animacja Disneya po jakimś czasie od swojego powstania też została uznana za kontrowersyjną. W jednej ze scen, w której pojawiają się księżniczki-centaury można było zauważyć, że jedna z nich wyraźnie różni się od innych. Postać o imieniu Sunflower, która usługiwała innym królewnom nie tylko była mniejszej "urody" (miała ciało osła, a nie konia), ale także wyróżniała się ciemną karnację. "Fantazja" w ocenzurowanej wersji bez postaci budzącej skojarzenia z niewolnictwem trafiła do kin w 1969 roku.
Shrek 2
Za co oberwało się Shrekowi? W izraelskim dubbingu do filmu zażartowano z wysokiego głosu popularnego piosenkarza. "Zrób z niego Davida D'Ora" – powiedział jeden z bohaterów, mając na myśli kastrację. D’Orowi ten żart się nie spodobał i podał dystrybutora do sądu i wygrał. "Shrek 2" został na chwilę wycofany z kin, ale szybko powrócił bez kontrowersyjnego dialogu.
Borat: Podpatrzone w Ameryce, aby Kazachstan rósł w siłę, a ludzie żyli dostatniej
Rola kazachskiego dziennikarza była dla Sachy Baron Cohena przełomowym filmem. "Borat: Podpatrzone w Ameryce, aby Kazachstan rósł w siłę, a ludzie żyli dostatniej" w USA został obsypany nagrodami, ale nie wszędzie został przyjęty z takim entuzjazmem.
Władze Kazachstanu zbanowały film i straszyły Cohena pozwem sądowym. Co ciekawe, na sequel produkcji o kazachskim dziennikarzu zareagowały już inaczej i wykorzystały go jako pretekst do reklamy turystyki.
Ostatnie kuszenie Chrystusa to prawdopodobnie najbardziej kontrowersyjny film Martina Scorsese. W produkcji opartej na powieści o tym samym tytule Jezus (w tej roli Willem Dafoe) pokazany jest zgodnie z doktryną kościoła jako osoba bez grzechu, jednak nadano jej ludzki pierwiastek – Chrystus mierzy się z wątpliwościami, depresją oraz pożądaniem.
Film Scorsesego w wielu krajach nie został dopuszczony do emisji. W Polsce wyświetlano go sporadycznie w kinach studyjnych, ale nie reklamowano.
