W czwartek media obiegła wiadomość, że uda się podpisać porozumienie, aby odblokować eksport ukraińskiego zboża. Sprawa jest nieco bardziej skomplikowana, gdyż Ukraina zadeklarowała, że będzie stroną porozumienia tylko wobec Turcji i ONZ. Po południu dokumenty podpisał ukraiński minister infrastruktury Ołeksandr Kubrakow. Strona rosyjska też już złożyła podpis.
Jak informowaliśmy w naTemat.pl, biuro prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdoğana przekazało w czwartek, że on, sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres i urzędnicy z Rosji oraz Ukrainy podpiszą w piątek porozumienie ws. eksportu zboża z Ukrainy.
Antonio Guterres pracował wcześniej nad planem, który umożliwiłby Ukrainie eksport milionów zapasów zboża, które utknęły w ukraińskich portach na Morzu Czarnym z powodu wojny. "Ruch ten mógłby złagodzić globalny kryzys żywnościowy, który spowodował gwałtowny wzrost cen pszenicy i innych zbóż" – zwracała uwagę w tym tygodniu agencja AP.
Do Stambułu w tym celu udał się szef rosyjskiego MON Siergiej Szojgu. Doradca prezydenta Ukrainy Mychajło Podolak przekazał z kolei, jakie warunki miał Kijów w tej sprawie.
"Kijów weźmie na siebie zobowiązania tylko wobec Turcji i ONZ. Rosja podpisze identyczne porozumienie z Turcją i ONZ. Nie zgadzamy się na żadną eskortę statków przez rosyjskie okręty i obecność przedstawicieli Kremla w naszych portach. W przypadku prowokacji natychmiastowa odpowiedź środkami wojskowymi" – czytamy w jego wpisie na Twitterze.
"Gdyby zaszła potrzeba dokonania inspekcji statków transportowych, wszystkie takie działania będą realizowane przez wspólne zespoły na wodach terytorialnych Turcji" - wyjaśnił.
Agencja AFP podała po południu, że dokument został już podpisany przez ukraińskiego ministra infrastruktury Ołeksandra Kubrakowa, tureckiego ministra obrony Hulusi Akara i sekretarza generalnego ONZ Antonio Guterresa. Taki sam dokument trafił w ręce Rosjan i także został podpisany.
Dodajmy, że w wyniku wojny w Ukrainie doszło do zablokowania portów ukraińskich. Nie tylko zboże, ale i inne produkty rolne docierały do Afryki i na Bliski Wschód właśnie przez porty z Morza Azowskiego i Morza Czarnego.
Tam aż 50 państw jest wprost uzależnionych od eksportu z Rosji i z Ukrainy. Decyzja Władimira Putina o wywołaniu kryzysu zbożowego sprawiła zaś, że w samym czerwcu doszło do zablokowania eksportu 25 milionów ton zbóż.
Z ustaleń Reutersa wynika, że w tym tygodniu konieczne będzie jeszcze wypracowanie szczegółów wokół porozumienia, które dotyczą m.in. metod kontroli, czy nie dochodzi do transportu broni oraz zasad zawieszenia broni.