Rzecznik Konferencji Episkopatu Polski wydał oświadczenie w związku z wyemitowanym 6 marca 2023 roku reportażem Marcina Gutowskiego z cyklu "Bielmo". W opublikowanym materiale ukazane zostały działania kard. Karola Wojtyły z okresu, gdy był metropolitą krakowskim.
6 marca został wyemitowany reportaż "Franciszkańska 3" z cyklu "Bielmo" Marcina Gutowskiego. Twórca materiału twierdzi, że Karol Wojtyła, gdy pełnił funkcję kardynała krakowskiego, tuszował pedofilię.
Gutowski rozmawiał z ofiarami księży, którzy w latach 60. podlegali kardynałowi Wojtyle. Dotarł również do ludzi, którzy osobiście informowali go o przestępstwach popełnianych przez duchownych oraz do kościelnych dokumentów potwierdzających działania i zaniechania kardynała.
Rzecznik Konferencji Episkopatu Polski Leszek Gęsiak przekazał, że "w związku z wyemitowanym 6 marca 2023 r. reportażem red. Marcina Gutowskiego z cyklu 'Bielmo' dotyczącym działań kard. Karola Wojtyły z okresu, gdy był metropolitą krakowskim, poprosiłem o kompetentny komentarz o. Adama Żaka SJ oraz ks. Piotra Studnickiego, czyli osoby reprezentujące właściwe instytucje podległe Konferencji Episkopatu Polski odpowiedzialne za budowany przez Kościół w Polsce system ochrony małoletnich i bezbronnych oraz pomoc pokrzywdzonym wykorzystaniem seksualnym".
Na stronie Konferencji Episkopatu Polski poza oświadczeniem Leszka Gęsiaka znajdują się także informacje przekazane przez o. Adama Żaka i ks. Piotra Studnickiego. Zauważyli oni, że "dziś bez wątpienia mamy o wiele większą społeczną świadomość skutków wykorzystania seksualnego, a w Kościele wypracowane procedury oraz sposoby reagowania i pomocy. Wszystkim osobom, które przed laty zostały w ten sposób skrzywdzone przez duchownych, a do dziś noszą skutki doświadczonego zła, jako Kościół zapewniamy przyjęcie, wysłuchanie i wsparcie".
Dodali jednak, że "ustalenie roli oraz sprawiedliwa ocena decyzji i działań ordynariusza archidiecezji krakowskiej Karola Wojtyły, a także uczciwe wyjaśnienie zarzutów wobec kard. Adama Sapiehy, wymaga dalszych badań archiwalnych".
Marcin Gutowski zaznaczył, że ma nadzieję, iż "Franciszkańska 3" zakończy dyskusję o tym, czy Jan Paweł II wiedział o pedofilii w Kościele. – Mam nadzieję, że ten reportaż zakończy dyskusję i festiwal rozmywania rzeczywistości, udawania, że Jan Paweł II mógł nie wiedzieć. Po tej publikacji nie będziemy mieli już wątpliwości, że wiedział i to na długo przed tym, kiedy został papieżem. Teraz, brzydko mówiąc, piłeczka jest po stronie Kościoła – ocenił autor reportażu w rozmowie z TVN 24.
W reportażu pojawiają się nowe fakty m.in. w sprawie ks. Surgenta, który miał wykorzystywać seksualnie małoletnich chłopców. Duchowny został skazany w 1973 roku na dwa lata pozbawienia wolności, a z więzienia wyszedł już po roku na mocy amnestii. Z informacji, do których dotarli dziennikarze, wynika, że krakowska kuria, w tym kard. Wojtyła, o molestowaniu dzieci przez Surgenta miała dowiedzieć się już w 1969 roku z listu od matki jednego z pokrzywdzonych.
Poruszono również sprawę ks. Loranca, wikariusza z Jeleśni, gdzie w 1970 roku dopuścił się molestowania seksualnego dziewczynek. W dokumentach IPN zachował się list kard. Wojtyły do ks. Loranca z września 1971 roku., w którym ówczesny kardynał informował, iż w jego sprawie Trybunał Metropolitalny skorzystał z prawa łaski i powstrzymał się od wymierzenia kary na gruncie prawa kanonicznego.
Gutowski odwołał się także do niedawno nagłośnionych podejrzeń kierowanych pod adresem wcześniejszego metropolity krakowskiego, Adama Sapiehy. Według relacji z Instytutu Pamięci Narodowej, kard. Sapieha miał dopuszczać się molestowania kleryków. Sprawę opisał Ekke Overbeek w książce "Maxima Culpa. Jan Paweł II". Stwierdził, że "postać Sapiehy może okazać się kluczowa dla zrozumienia, dlaczego późniejszy papież Jan Paweł II milczał i odwracał wzrok, gdy docierały do niego informacje o przestępstwach seksualnych księży".
Zobacz także