Laureatką tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla została Narges Mohammadi, działaczka na rzecz praw człowieka z Iranu – ogłoszono w piątek przed południem. Norweski Komitet Noblowski docenił ją za walkę z opresją kobiet w Iranie oraz działalność "na rzecz promowania praw człowieka i wolności dla wszystkich".
Tegoroczna noblistka była aresztowana przez reżim irański aż 13 razy. Narges Mohammadi została skazana pięć razy na łączną karę 31 lat więzienia i 154 baty. Aktualnie Mohammadi nadal przebywa w więzieniu.
Komitet Noblowski podkreśla, że Mohammadi wspiera walkę z opresyjnym reżimem nawet z więzienia. Jak czytamy, kiedy informacje o ubiegłorocznej fali protestów po śmierci 22-letniej Mahsy Amini dotarły do więźniów politycznych przetrzymywanych w okrytym złą sławą więzieniu Evin w Teheranie, Mohammadi wzięła na siebie organizację akcji solidarnościowych wśród współwięźniów.
"Narges Mohammadi jest kobietą, obrończynią praw człowieka i bojowniczką o wolność. Przyznając jej tegoroczną Pokojową Nagrodę Nobla, Norweski Komitet Noblowski pragnie uhonorować jej odważną walkę o prawa człowieka, wolność i demokrację w Iranie" – czytamy w uzasadnieniu przedstawionym przez komitet.
"Tegoroczna Nagroda Pokojowa jest także wyrazem uznania dla setek tysięcy ludzi, którzy w poprzednim roku demonstrowali przeciwko polityce reżimu teokratycznego polegającej na dyskryminacji i ucisku, wymierzonej w kobiety" – dodaje.
Nagres Mohammadi urodziła się w 1972 roku w mieście Zanjan w Iranie. Ukończyła fizykę na Międzynarodowym Uniwersytecie Imama Chomajniego. Już na uczelni zaczęła się angażować w działalność na rzecz praw kobiet. Po ukończeniu studiów pracowała jako inżynier, udzielała się również jako felietonistka w gazetach postulujących reformy w Iranie.
W 2003 roku Mohammadi zaangażowała się w działalność Centrum Obrońców Praw Człowieka (DHRC) w Teheranie – organizacją założoną przez Shirin Ebadi, laureatkę Pokojowej Nagrody Nobla z tamtego właśnie roku. Później została wiceprezydentką tej organizacji.
Mohammadi została wielokrotnie skazana przez irańskie sądy. Po raz pierwszy ukarano ją w 1998 roku za krytykę rządu. W 2010 roku trafiła przed sąd jako członkini DHRC, w 2011 roku – za działalność na rzecz uwięzionych aktywistów i ich rodzin, zaś w 2015 roku – za działalność na rzecz zniesienia kary śmierci. W maju 2021 roku Mohammadi znów skazano na więzienie za "szerzenie antyrządowej propagandy".
Tegoroczna Noblistka od 1999 roku jest w związku małżeńskim z irańskim dziennikarzem Taghim Rahmanim, ma z nim dwójkę dzieci – są to bliźnięta. Rahmani od 2012 roku mieszka we Francji, gdzie przeniósł się po łącznie 14 latach w więzieniu. Mohammadi zdecydowała się pozostać w Iranie.