"Proście o rabat, a będzie wam dany". Targowanie się w sklepie - prawo klienta, o którym mało kto wie

W sklepach można się targować. Z tego faktu zdaje sobie sprawę niewielu klientów. Okazuje się bowiem, że prawo do uzyskania rabatu przysługuje nie tylko kupującym w małych, osiedlowych sklepikach, ale i klientom wielkich sklepów. Negocjować możemy w centrach handlowych, sklepach z odzieżą, sprzętem elektronicznym czy kosmetykami. Targowanie się nie jest sztuką łatwą. Aby skutecznie negocjować ze sprzedawcą, trzeba najpierw przełamać w sobie barierę psychologiczną. Wielu klientów często wstydzi zapytać się o rabat, bojąc się odmowy albo ośmieszenia. Tymczasem prawo do zniżki w sklepie przysługuje każdemu klientowi. Dr Michał Jaksa, wiceprezes Fundacji Rozwoju Mediacji mówi, że powinniśmy z niego korzystać jak najczęściej. W rozmowie z naTemat.pl zaznacza, że sztuki skutecznej negocjacji można się nauczyć, a pytając o zniżkę tak naprawdę nic nie tracimy. Możemy tylko zyskać.

Ponieważ dzięki targowaniu się możemy kupić taniej, na lepszych warunkach i uzyskać rzeczy, których normalnie nie otrzymamy w ofercie.

Bo jest w nas obawa, że sprzedawca się nie zgodzi, że usłyszymy odmowę. To nas zwyczajnie krępuje. Dlatego wolimy tego nie robić. W taki sposób wykonujemy całą pracę za sprzedawcę. On właściwie nie musi nic mówić, bo praktycznie za niego odpowiedzieliśmy na pytanie, że nie będzie rabatu.

Oczywiście, że jest taki przepis. Ceny w sklepach zależą właściwie tylko od ustaleń ze sprzedawcą. Cena, którą widzimy na metce jest wynikiem kalkulacji zarówno kosztów zakupu towaru jak i marży. Ona jest indywidualnie ustalana przez sprzedawcę i może też być indywidualnie modyfikowana. Marża zawsze podlega negocjacjom.

To zależy od rodzaju sklepu. Jeśli za ladą stoi jego właściciel, to on sam ustala, czy opłaca mu się taki towar sprzedać po niższej cenie i czy chce zarobić trochę mniej, a jednocześnie zwiększyć obrót. Podejmuje wtedy bardziej decyzję ekonomiczną niż prawną. Jeśli sprzedawca jest tylko pracownikiem i potrzebuje zgody kierownika, wtedy musi go zapytać o możliwość udzielenia rabatu. Mało kto orientuje się, że rzeczywiście istnieje taki przepis. Gdzieś w nas jednak jest potrzeba, żeby kupić coś taniej i zaoszczędzić. Uważam, że powoływanie się na taki przepis jest nie zawsze potrzebne. Sklep wie, że on istnieje, a to od decyzji jego właściciela zależy, czy można zarobić, jednocześnie sprzedając coś taniej.

Sami sprzedawcy są tego świadomi. Bardzo często właściciel wie, co mu się opłaca, a co nie. Potrafi liczyć, że klient, który nie uzyska rabatu, może do tego sklepu już w ogóle nie wrócić. Osob, która uzyskuje zniżkę, ma tę świadomość, że może do tego sklepu zawsze może wrócić i ponownie wynegocjować jakąś korzystną ofertę. To przywiązuje klienta do sprzedawcy. Często handlowcy oferują jakąś rozszerzoną ofertę lub dodatkowe bonusy. W efekcie to się opłaca. Można przekonywać sprzedawcę, że jeśli nie pójdzie na jakieś ustępstępstwa wówczas utraci klienta. Wiem, że wiele dużych, sieciowych marek informuje swoich kierowników i sprzedawców, że mają pewne widełki cenowe, w których mogą się poruszać. Oczywiście to nie jest informacja jawna i publiczna, bo wtedy klienci za każdym razem domagaliby się rabatu. Z praktyki wiem, że ludzie, którzy proszą o zniżkę, bardzo często ją uzyskują. Czasem są to niewielkie kwoty, czasem jakiś prezent, chociażby pasta do butów w sklepie obuwniczym.

Może, bo to jest jego decyzja. To my musimy zdecydować, czy jesteśmy gotowi wyciągnąć portfel i zapłacić cenę wskazaną na metce, lub włożyć portfel do kieszeni i wyjść ze sklepu. Klient i tak nic nie traci, bo w najgorszym wypadku zapłaci taką cenę, jaka jest na metce.

Opłaca się utrzymywać dobre relacje z klientem. Sklep na takiej umowie nie traci, może jedynie trochę mniej zarobić. Klient, który dostanie rabat, bardzo często wraca. W sklepach, które dają upusty, klienci pojawiają się częściej. Sklepy, które oferują nawet symboliczne bonusy, przywiązują klienta do siebie. W dłuższej perspektywie to się opłaca. Żelazna zasada biznesu mówi, że nie zysk się liczy, ale obrót.

Ja znam więcej takich branż, które raczej niechętnie zgadzają się na zniżki. To zwykle takie gałęzie, w których jest niewielu dostawców, chociażby firmy energetyczne. Tutaj z dużym prawdopodobieństwem mogę stwierdzić, że klient ma marne szanse na uzyskanie jakiejś korzystnej zniżki. Jeżeli konkurentów jest więcej, tak jak w przypadku operatorów telefonii komórkowej, jest duża szansa na wytargowanie tańszego abonamentu czy lepszego aparatu telefonicznego. W branży ubezpieczeniowej także jest spora konkurencja i klienci mogą liczyć na jakąś atrakcyjną ofertę. Samochód można ubezpieczyć za niższą stawkę, poszerzyć sobie zakres takiej usługi. To też jest zysk dla klienta.

Największy problem jest w nas, nie w sprzedawcy. On zwykle wychodzi z założenia, że jak ktoś nie pyta o zniżkę, to on o niej też nie mówi. Trzeba po prostu prosić. Ktoś takie proszenie o rabat porównał z sentencją z Biblii: "Proście, a będzie wam dane". Tak samo jest z rabatami. Trudno, żeby sprzedawca sam z siebie dawał zniżki. Trzeba samemu zadać sobie pytanie "co ja tracę?". Przecież z samego faktu prośby o korzystniejszą cenę sprzedawca jej nie podwyższy. W najgorszym wypadku usłyszymy od niego słowo "nie". Wtedy my decydujemy, czy opłaca nam się zapłacić cenę z metki, czy podziękować i wyjść ze sklepu.

Nie ma takich osób, które nie są w stanie niczego wytargować. Osoby, które opowiadały mi o swoich negocjcyjnych doświdczeniach twierdzą, że na początku jest najgorzej. Trzeba przełamać w sobie opór i wstyd. Potem to wchodzi w nawyk. Jeśli pojawiają się jakieś problemy w kontaktach ze sprzedawcą, można też poprosić o pomoc specjalnego negocjatora. Takie usługi oferuje bowiem Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta.