Peniafobia. Tego boją się młodzi Polacy
Czego najbardziej boją się młodzi Polacy? Wnioski mogą być szokujące Fot. Jakub Wlodek / Agencja Wyborcza.pl

Peniafobia to, mówiąc wprost, lęk przed biedą. Obawia się tego aż połowa Polaków z pokolenia Z. Finanse są czymś, co najbardziej zajmuje umysły młodzieży, w przeciwieństwie do osób starszych, które najbardziej boją się chorób. Stres ekonomiczny ma wpływ nie tylko na zdrowie psychiczne, ale i np. decyzje o założeniu rodziny.

REKLAMA

Najsłynniejsze fobie to m.in. agorafobia (lęk przed otwartymi przestrzeniami), klaustrofobia (lęk przed zamkniętymi pomieszczeniami) czy arachnofobia (lęk przed pająkami) i oczywiście homofobia (lęk czy też awersja wobec homoseksualności).

Najpowszechniejsza wśród pokolenia Z (osoby urodzone przed 1995 rokiem) wydaje się jednak być peniafobia (grec. penía to ubóstwo, bieda, a phóbos to strach, lęk). Tak wynika z raportu "Czego boją się młodzi Polacy? Edycja I 2024".

Powstał na podstawie badania sondażowego, przeprowadzonego metodą CAWI (Computer Assisted Web Interview) na próbie 808 Polaków w wieku 18-35 lat. Jego autorami są eksperci z platformy analityczno-badawczej UCE RESEARCH i platformy psychoterapii RISIFY.pl.

Czego boją się młodzi Polacy? Najbardziej martwią się o pieniądze

Wnioski mogą zaskakujące, szczególnie dla przedstawicieli starszych pokoleń (milenialsów i wzwyż), którzy głównie obawiają się o zdrowie swoje i bliskich oraz bezpieczeństwo w sensie fizycznym. Otóż w TOP 5 największych obaw "zetek" są wyłącznie lęki dotyczące sfery finansowej:

  • Brak pieniędzy: 47,4 proc.
  • Wzrost kosztów życia: 27 proc.
  • Utrata pracy i brak możliwości zarobkowania: 24 proc.
  • Rosnące ceny w sklepach: 23,9 proc.
  • Wysokie podatki: 23,6 proc.
  • Strach przed brakiem pieniędzy jest częstszy wśród kobiet (49,3 proc. vs. 45,3 proc. u mężczyzn) oraz osób mieszkających na wsiach i w mniejszych miejscowościach. Na dalszych pozycjach "rankingu lęków" jest: popadnięcie w długi (20,9 proc.), napływ imigrantów (19,6 proc.), śmierć bliskiej osoby (16,7 proc.), bycie ofiarą oszustwa (14,7 proc.) oraz powrót wysokiej inflacji (14,4 proc.).

    Te wszystkie obawy odzwierciedlają trudną sytuację ekonomiczną młodych ludzi. Wskazują na niestabilność finansową i niepewność na rynku pracy, z którą muszą się mierzyć. Młodzi ludzie często dopiero rozpoczynają swoją karierę zawodową, co wiąże się z niższymi zarobkami i mniejszymi możliwościami oszczędzania. Wysoka inflacja, rosnące koszty życia i podatki dodatkowo obciążają ich budżety. Trzeba też wyraźnie powiedzieć, że młode osoby coraz częściej odczuwają duży stres związany z finansami, co może wpływać na ich decyzje życiowe, w tym związki i rozwody

    Patryk Rzepka

    psycholog, jeden ze współautorów raportu z platformy psychoterapii RISIFY.pl.

    Młodzi Polacy najmniej boją się kontaktów z urzędami (0,4 proc.), hejtu w Internecie (0,9 proc.), braku awansu zawodowego (1 proc.), macierzyństwa/ojcostwa (1,1 proc.), zazdrości innych ludzi (1,1 proc.) czy małżeństwa (1,1 proc.). Tylko 1,5 proc. młodych Polaków deklaruje, że nie boi się niczego.

    Raport pokazuje (tutaj więcej wniosków), że młodzi są pełni lęków nie tylko o niepewną przyszłość, ale o "tu i teraz". Podyktowane jest to głównie trudną sytuacją ekonomiczną, niestabilnością na rynku pracy czy inflacją. Eksperci wskazują, że pomóc w tym może m.in. edukacja finansowa i wsparcie w zakresie możliwości zwiększenia dochodów