PiS chce więcej demokracji w Sejmie. Zlikwidują „zamrażarkę” i wprowadzą 3h debatę? "W Sejmie jest deficyt demokracji"

We wtorek 4 lutego Ujazdowski podczas konferencji prasowej w Sejmie przypomniał o „pakiecie demokratycznym”. Wśród zmian dla obywateli najważniejsze zapewne będą trzy z proponowanych zmian: likwidacja tzw. „zamrażarki” sejmowej, zakaz odrzucania projektów obywatelskich w pierwszym czytaniu i wprowadzenie 3-godzinnej debaty, bez cenzury, gdzie opozycja mogłaby zadawać rządowi pytania na dowolny temat.

Zdaniem Patryka Jakiego z Solidarnej Polski, pakiet PiS to sensowna propozycja. - Znam ten projekt i uważam go za dobry i potrzebny. W polskim parlamencie jest deficyt demokracji – twierdzi Jaki. Ale posłowie wykazują też sporo wad, które ma PiS-owski pomysł.

PiS chce, by pierwsze czytanie projektów ustaw odbywało się nie później, niż 6 miesięcy od ich złożenia. Patryk Jaki z SP chwali likwidację zamrażarki i porównuje to do działania samorządów, gdzie przewodniczący rady nie ma możliwości zamrożenia projektu – jeśli radni złożą go z odpowiednią liczbą podpisów, rada musi się tym zająć.

Cała zamrażarka sprawia, że opozycja jest wykluczona z debaty publicznej. Jeśli rząd nie chce na posiedzeniu plenarnym czegoś omawiać, to wykorzystuje zamrażarkę. A potem się mówi, że opozycja nie przedstawia konstruktywnych wniosków i projektów ustaw. Tu polski parlament jest zacofany nawet w stosunku do samorządów – ocenia Jaki. Również Łukasz Gibała z Twojego Ruchu popiera tę inicjatywę, nazywając zamrażarkę „największą patologią procesu legislacyjnego”.

- Ona służy realizowaniu celów politycznych, do blokowania pomysłów opozycji, które są niewygodne dla rządu. Oczywiście, jeśli ktoś ma większość w Sejmie, to może i tak odrzucać wszystko, ale powinna być w parlamencie uczciwa debata, ludzie powinni wiedzieć, co jaka partia zgłasza – zauważa Gibała.

Tak czy inaczej, taki projekt bez dobrej woli polityków nie będzie miał racji bytu – podkreśla Wziątek. Poseł SLD ma jeszcze jedno, poważne zastrzeżenie: likwidacja zamrażarki mogłaby spowodować, że partie będą zgłaszać bardzo dużo projektów, które Sejm będzie musiał tak czy siak rozpatrzeć. - Coś takiego mogłoby sparaliżować planową pracę Sejmu. Łatwo sobie wyobrazić sytuację, w której posłowie muszą zajmować się inicjatywami poselskimi, a działalność planowa legnie w gruzach – ostrzega Wziątek.

I dodaje: - Patrzę na to zdroworozsądkowo, a nie przez pryzmat interesu partyjnego. Mając świadomość potrzeby, by te inicjatywy opozycji były uwzględniane, trzeba mieć jednak pewne wyczucie, że ta planowa działalność też nie może być nadzwyczajnie naruszana.

Polityk Sojuszu podkreśla przy tym, że bardziej potrzebne jest lepsze planowanie prac nad legislacjami. - Dzisiaj często działa się ad hoc. Wprowadzamy nowe projekty ustaw, proceduje się je na jednym posiedzeniu Sejmu, są 3 czytania z rzędu. To ani dobra technika legislacyjna, ani dobre prawodawstwo, bo potem w tych projektach pojawią się liczne słabości czy błędy merytoryczne i ustawa musi wracać do Sejmu, bo była pisana na kolanie – wyjaśnia.

Swoje zdecydowane poparcie wyrażają dla tego pomysłu zarówno Patryk Jaki z SP, jak i Łukasz Gibała z TR. Ten pierwszy przypomina, że sam zajmował się obywatelskim projektem przywrócenia do szkół lekcji historii, który został od razu odrzucony w pierwszym czytaniu. Drugi wskazuje, że odrzucanie inicjatyw obywatelskich to zwykły brak szacunku dla obywateli, którzy się pod nimi podpisują.

- To zniechęca ludzi do postawy obywatelskiej. Widzą, że projekt jest odrzucany nawet bez żadnej dyskusji. To niepoważne traktowanie – twierdzi Gibała. Jak jednak zaznacza, taki zakaz byłby tylko małym krokiem na drodze do zwiększenia roli inicjatyw obywatelskich w procesie stanowienia prawa.

Łukasz Gibała mówi z kolei wprost, że to najmniej potrzebna zmiana proponowana przez PiS. - Pewnie nie zaszkodziłoby, gdybyśmy uchwalili coś takiego, ale też nie ma na to potrzeby. Zgadzam się z posłem Jakim, że w Sejmie debaty jest sporo i są możliwości wyrażania swoich stanowisk – podkreśla poseł Twojego Ruchu.

Jednocześnie polityk SLD wskazuje, że Sejm pełni też funkcję kontrolną, nie tylko ustawodawczą, i w kontekście tej kontroli należałoby się „zastanowić nad formułą dyskusji” w parlamencie. - Nie na każdym posiedzeniu, ale np. raz na trzy miesiące, można by organizować dłuższą dyskusję. Posłowie mogliby podnosić wtedy ważne problemy, które nie są procedowane w Sejmie, zadawać pytania premierowi w różnych sprawach. Ogólnie propozycja, by lepiej pełnić tę funkcję kontrolną, uważam za interesującą, zwiększenie tej funkcji jest potrzebne, ale pomysł ten trzeba dopracować – przestrzega Wziątek.