Programy społeczne made in Poland, które wyrobiły sobie markę. Te akcje edukacyjne mają już albo prawie 10 lat

Dawid Wojtowicz
Długofalowe programy społeczne to nie tylko domena rządu. Na polskim podwórku znajdziemy organizowane przez prywatny biznes i fundacje przedsięwzięcia, których żywot nie gaśnie po roku czy dwóch latach od startu. Czasami mają one socjalny charakter, a niekiedy nastawiają się na szeroko pojętą edukację. Nierzadko łączą i jedno i drugie. Niektóre z nich ukończyły już 10 lat, niektóre do tej rocznicy właśnie się zbliżają.
Podziel się posiłkiem (walka z niedożywieniem), Po stronie natury (ochrona lasów i zasobów wodnych), Mamo, Tato, wolę wodę! (edukacja o piciu wody). To przykłady programów społecznych, które rozwijają się od ponad 10 dekad i nadal mają się dobrze. Materiały prasowe
Długą historią może pochwalić się chociażby program ''Podziel się Posiłkiem''. Rozpoczęta półtora dekady temu akcja stawia sobie za cel walkę z niedożywieniem dzieci i to nie tylko w wymiarze ilościowym (wynikający z materialnego niedostatku - deficytu żywności), ale także jakościowym (niewłaściwa dieta, której źródło tkwi głównie w braku świadomości dzieci i rodziców na temat prawidłowego odżywiania).

Aby powyższe cele realizować, firma Danone we współpracy z Bankami Żywności prowadzi coroczną zbiórkę żywności w sklepach oraz inicjuje programy grantowe i edukacyjne. Każdego roku zbieranych jest około 500 ton żywności, z których przygotowywany jest kolejny milion posiłków. Do tej pory w ramach programu ufundowanych zostało aż 18 mln posiłków.

10 lat ma natomiast za sobą program ''Po stronie natury'', którego myślą przewodnią jest budowanie świadomości ekologicznej dzieci i dorosłych. Zainicjowany w odpowiedzi na problem dewastacji drzewostanu w Beskidzie Żywieckim przez kornika drukarza, od początku koncentruje się na corocznej akcji sadzenia drzew, czyli jednego z kluczowych ogniw regulujących naturalny obieg wody w przyrodzie, oraz edukacji na temat ochrony lasów i zasobów wodnych.
Myślą przewodnią programu ''Po stronie natury'' jest budowanie świadomości ekologicznej dzieci i dorosłych. Jego organizatorzy corocznie przeprowadzają akcję sadzenia drzewMateriały prasowe
– Program ''Po stronie natury'' zrodził się w 2008 roku w Beskidach, regionie, z którego pochodzi firma. Kilkaset lat temu sadzono tu masowo świerki, które nieprzystosowane do lokalnych warunków słabły i stały się podatne na gwałtowne zjawiska pogodowe czy szkodniki. Poczuliśmy, że jako firma możemy podjąć działania, które pozwolą ocalić dziedzictwo przyrodnicze, w tym zasoby wodne, i związane z nim dziedzictwo kulturowe regionu. 10 lat temu sadzenie 1 miliona drzew i współpraca międzysektorowa na tak dużą skalę były w Polsce wyjątkowe. Byliśmy przekonani, że tylko konsekwentne działania, czyli sadzenie drzew w połączeniu z edukacją, pomogą zmierzyć się z problemem i zachęcą innych do zaangażowania się w działania na rzecz natury – opowiada Magdalena Konowrocka, Lokalny Koordynator ds. Zrównoważonego Rozwoju Żywiec Zdrój.

W ramach dotychczasowych edycji programu posadzono 8 mln drzew na 1 tys. ha zalesionych obszarów. Dzięki tym nasadzeniom dokonano m.in. rewitalizacji znaczących obszarów dawnej Puszczy Karpackiej. To jednak nie wszystko. Na listę dokonań tego programu można też wpisać 1 tys. km odnowionych szlaków (ok. 8 proc. łącznej długości pieszych górskich szlaków w Polsce) oraz 115 dofinansowanych w konkursach grantowych lokalnych inicjatyw ekologicznych.

Niespełna (już za rok) 10. edycję obchodzi również promująca zdrowe nawyki żywieniowe inicjatywa ''Mamo, Tato, wolę wodę!''. Największy program edukacyjny dla przedszkoli w Polsce zachęca dzieci w wieku 3–6 lat do picia wody i przekazuje im wiedzę o tym, jak ważną rolę odgrywa ona w życiu człowieka. Do edukacji służą specjalnie przygotowane materiały, w tym scenariusze zajęć zaadresowane nie tylko do dzieci, ale także ich rodziców oraz nauczycieli w przedszkolach.

– Polacy coraz częściej sięgają po wodę, ale wbrew zaleceniom wciąż nie jest to główne źródło płynów w naszej diecie. Ponieważ naszą misją jest, aby Polacy pili zdrowiej, stawiamy na konsekwentną edukację, szczególnie najmłodszych. Wierzymy, że tylko w taki sposób możemy kształtować nawyki żywieniowe i sprawić, że dzieciaki same będą sięgać po czystą wodę, a nawet ''zarażać'' tym dobrym nawykiem swoich rówieśników oraz rodziców – mówi Ilona Woźniak, Kierownik ds. Naukowych i Żywieniowych, Żywiec Zdrój S.A.
Każda edycja akcji ''Po stronie natury'' zakłada posadzenie 1 miliona drzew w ciągu rokuMateriały prasowe
O tym, dlaczego picie wody jest zdrowe i jak można ją oszczędzać dla wspólnego dobra, dowiedziały się już dzieci z blisko 12 tys. przedszkoli w 4,7 tys. miejscowościach. Co roku średnio 150 tys. przedszkolaków uczestniczy w tym programie. Jak wynika z badań ankietowych realizowanych wśród nauczycieli, aktywności realizowane w ramach programu mają wpływ na postawy dzieci: 44 proc. dzieci ograniczyło picie napojów słodkich na rzecz wody, a 54 proc. z nich zaczęło ją oszczędzać. Wśród dzieci w wieku 3–6 lat spożycie wody wzrosło z 10 do 20 proc

Idea zdrowia, ale wcielana w życie poprzez sport, przyświeca z kolei akcji Polska Biega. Po nazwie nietrudno domyślić się jej pożytecznego celu. Jest nim oczywiście promocja biegania, a więc zachęcanie Polaków do regularnego ruchu i aktywnego trybu życia. Kulminację akcji Agory stanowi święto Weekend Polska Biega, podczas którego w całej Polsce startują biegowe imprezy. Na co dzień motywację do ćwiczeń podtrzymuje serwis internetowy pełen wiedzy i praktycznych porad z zakresu zdrowego stylu życia oraz biegania oczywiście.

Trwałość to przede wszystkim wyróżnik akcji ''Cała Polska czyta dzieciom'' Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zainaugurowana prawie dwie dekady temu kampania społeczna uświadamia społeczeństwu, jak duże znaczenie dla zdrowego i wszechstronnego rozwoju dzieci ma czytanie im książek przez rodziców czy wychowawców. W sposób naturalny akcja popularyzuje więc czytelnictwo wśród najmłodszych, między innymi coroczną akcją Ogólnopolskiego Tygodnia Czytania Dzieciom.

Artykuł powstał we współpracy z Żywiec Zdrój