Tak ZUS oblicza wysokość renty i emerytury. Od czego zależy kwota, którą w przyszłości dostaniemy?

Mateusz Marchwicki
Symulacje przyszłej emerytury, które ZUS wysyła dosyć regularnie, mało kogo napawają optymizmem. Pomimo odprowadzania co miesiąc znacznych kwot, wysokość prognozowanej emerytury nie powala, podobnie jest w przypadku rent. Na jakiej podstawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych oblicza naszą emeryturę bądź rentę?
Najczęściej wyliczenia dotyczące renty czy emerytury nas nie zadowalają. Fot. Artur Kubasik / Agencja Gazeta
Obliczanie wysokości renty i emerytury nie należy do łatwych. Na ostateczną kwotę składa się szereg czynników, które należy uwzględnić. Poniżej wyjaśniamy pokrótce, jak urzędnicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyliczają świadczenia.

Emerytury
W przypadku tych świadczeń ważna jest data urodzenia. Sposoby na obliczenie wysokości emerytury są dwa: dla tych, którzy urodzili się przed 1 stycznia 1949 roku oraz dla pozostałych emerytów.

W pierwszym przypadku, na świadczenie emerytalne składa się:

1) 24 proc. kwoty bazowej (przeciętne miesięczne wynagrodzenie pomniejszone o potrącone składki na ubezpieczenie społeczne),
2) po 1,3 proc. podstawy jej wymiaru (zarobki z 10 kolejnych lat kalendarzowych, w których odprowadzaliśmy składki) bazowej za każdy rok okresów składkowych,
3) po 0,7 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych.


Dla drugiej grupy osób emerytura to wynik podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średni czas dalszego życia od wieku emerytalnego. Podstawę stanowi kwota zwaloryzowanych składek (to, co odłożymy co miesiąc przez dany okres), a średni czas dalszego życia opiera się na tablicach trwania życia opracowywanych przez GUS (74 lata mężczyźni, 81,8 lat kobiety – dane z 2017 roku).

Renty
Wyliczanie renty odbywa się na podobnych zasadach co emerytury dla ludzi urodzonych przed 1949 rokiem, choć należy do tego dodać po 0,7 procent podstawy wymiaru za każdy rok okresu, który brakuje do pełnych 25 lat stażu ubezpieczenia (okresów składkowych i nieskładkowych), liczonych od dnia, w którym złożysz wniosek o rentę, do dnia, w którym osiągnąłbyś wiek 60 lat (staż hipotetyczny). W taki sposób wylicza się rentę w przypadku całkowitej niezdolności do pracy.

W przypadku stwierdzenia częściowej niezdolności kwota renty to 75 proc. świadczenia, które osoba uzyskałyby w przypadku całkowitej niezdolności do pracy.