Jaka powinna być szkoła jutra? Oto lekcje, które wszyscy powinniśmy sobie wziąć do serca
Na naszych oczach dzieje się rewolucja, porównywalna z wystrzeleniem pierwszej rakiety na orbitę okołoziemską — tak można by wywnioskować, patrząc na grafikę promującą konferencję “Jutro w szkole Szkoła jutra”, organizowaną przez Fundację Orange.
Porównywanie obecnej sytuacji do kosmicznej podróży nie jest nadużyciem: jak wynika ze statystyk przedstawionych w trakcie prowadzonego online spotkania, aż 85,4 proc. polskich nauczycieli do wybuchu pandemii nigdy wcześniej nie prowadziło lekcji zdalnie.
Jak jednak można było przekonać się słuchając wypowiedzi uczestników spotkania, ten skok na głęboką wodę wszystkich nauczył sporo. Jakie lekcje odebrali nauczyciele, edukatorzy, pedagodzy? Jakie pozostały im jeszcze do odrobienia? Czy podołają zadaniom domowym, czekającym na nich w najbliższym czasie?
Wnioski z konferencji “Jutro w szkole Szkoła jutra” przedstawiamy poniżej.
Lekcja 1: “Dostęp do internetu to sprawa kluczowa”
– Pandemia COVID-19 pokazała, że w edukacji nie możemy obejść się bez technologii. Ważne są kompetencje, zaprzyjaźnianie dzieci z cyfrowym światem, wspieranie nauczycieli w poznawaniu go i nabieraniu w nim większej swobody. A w czasach kryzysowych – również powszechny dostęp do internetu i przeciwdziałanie cyfrowemu wykluczeniu – mówi Julien Ducarroz, prezes Orange Polska.Minister Cyfryzacji, Marek Zagórski jest zdania, że nauczyciele bardzo szybko przyswoili sobie zasady korzystania ze zdalnych platform nauczania. Podkreślał jednak, że polskie szkoły mają nieco do nadrobienia, jeśli chodzi o strukturę dostępu do internetu.
— Nowoczesna szkoła, to szkoła, która umie wykorzystywać narzędzia cyfrowe. Do tego potrzeba kilku niezbędnych elementów, takich jak szybki internet dostępny dla wszystkich uczniów i wszystkich nauczycieli — podkreślał minister i dodał:
— Pod koniec tego roku nie będziemy mieć żadnej szkoły, która nie będzie miała dostępu do internetu — obiecał Marek Zagórski.”
Julien Ducarroz, prezes Orange Polska•Fot. materiały prasowe
Lekcja 2: “Potrzebujemy edukacji wyrozumiałej
Podczas konferencji przedstawione zostały wyniki badania: „Zdalna edukacja — gdzie byliśmy, dokąd idziemy?". Dr Maciej Dębski, Prezes Fundacji Dbam o Mój Z@sięg, przedstawiciel zespołu badawczego podkreślał, że zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli proces przejścia na edukację zdalną był procesem trudnym.Pełne wyniki raportu można pobrać z tej strony. Już z pobieżnej lektury można jednak wywnioskować, że praca zdalna była sporym wyzwaniem. Zarówno nauczyciele, jak i uczniowie przyznali, że w trakcie lockdownu spadło ich samopoczucie — zarówno psychiczne, jak i fizycznie, co po części spowodowane było brakiem odpowiednich bodźców:
— Raport pokazuje, że potrzebujemy spójnej metodyki nauczania zdalnego. Czegoś, co sprawi, że zajęcia będą ciekawe — stwierdził dr Dębski.
Badacz podkreślał również, że na dostosowanie się do nowych realiów — czy to pracy całkowicie zdalnej, czy to hybrydowego modelu nauczania — potrzebujemy czasu i zrozumienia. — Potrzebujemy edukacji wyrozumiałej — podsumował.
Lekcja 3: “Trzeba kształcić nauczycieli”
Katarzyna Blachowicz, Zastępca Dyrektora Centrum Projektów Polska Cyfrowa, tłumaczyła, jak ważny w obecnej sytuacji, jest rozwój edukacji cyfrowej skierowanej do nauczycieli.Jednym z narzędzi ku temu ma być cykl szkoleniowy pod szyldem: “Lekcja Enter”. To projekt bardzo ambitny: na przestrzeni kolejnych kilku lat pozwoli przeszkolić aż 75 tysięcy nauczycieli.
— Projekt “Lekcja Enter” to jest to, czego wszyscy dzisiaj potrzebujemy — przekonywała Katarzyna Blachowicz dodając, że pozyskiwanie kompetencji cyfrowych to klucz do rozwoju: — Dlatego tak ważne jest, aby nauczyciele mieli świadomość, czym kompetencje cyfrowe są i umieli przekazywać je uczniom — zaznaczyła.
Lekcja 4: “Uczymy dzieci programowania. Nawet jeśli nie chcą”
— Czy jeśli dziecko nie lubi uczyć się angielskiego, to przestaniemy je posyłać na dodatkowe lekcje? - pytała retorycznie Jowita Michalska, Founder&CEO w Digital University podnosząc kwestię nauki programowania.Michalska podkreślała, że rodzice muszą zdać sobie sprawę z tego, jak ważna jest dzisiaj nauka języka przyszłości — kodowania. Założycielka Digital University zaznaczyła, że skoro trend ten nie ma jeszcze odzwierciedlenia w podstawie programowej, to zadaniem rodziców jest jej uzupełnianie na własną rękę.
— Często słyszę, że dzieci nie chcą się uczyć programowania. To nie znaczy, że mamy pozwolić im zrezygnować z zajęć. To znaczy, że mamy znaleźć lepszego nauczyciela — podsumowała.
Lekcja 5: “Wdech, wydech”
— W czasie pracy zdalnej musimy nauczyć się odpoczywać — stwierdził Jacek Królikowski. Prezes Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego stwierdził, że na tle innych wyzwań, jakie niesie za sobą praca w sieci, właśnie to założenie jest szczególnie trudne do zrealizowania.— To jest kwestia do wyuczenia przez wszystkich: dzieci, rodziców, nauczycieli, wszystkich — podkreślał ekspert.
Lekcja 6: “Świat się nie zawali”
— Pandemia otworzyła przede mną nowe wyzwania. Pokazała mi, jakie umiejętności są ważne dla mnie. Utwierdziła mnie też w przekonaniu, jakie umiejętności powinni posiąść uczniowie — tłumaczyła Marta Florkiewicz-Borkowska, Nauczyciel Roku 2017.Zdaniem pedagog, najważniejsze dla uczniów kompetencje to nauka planowania, selekcja priorytetów, stawianie sobie celów krótkoterminowych. — Potrzebna jest również kreatywność i elastyczność, ale pozbawiona tego lęku, że jak coś złego się wydarzy, to zawali się świat. Nie zawali się — podsumowała Marta Florkiewicz-Borkowska.
Fot. materiały prasowe
Lekcja 7: “Nie ma programu szkoły idealnej”
Ewa Radanowicz, ekspert ds. innowacji i zmiany, przekonywała, że nowe okoliczności, w jakich wszyscy się obecnie znajdujemy, powinny być bodźcem do refleksji i planowania ewentualnych zmian.Ekspertka przestrzegała jednak, przed wyznaczaniem sobie zbyt ambitnych celów. Postulowała, aby dokładnie przemyśleć zmiany, jakie każda ze szkół chce wprowadzić i podchodzić do tych kwestii indywidualnie. Coś, co sprawdziło się w jednej placówce, niekoniecznie zadziała w innej.
— Nauczyciele muszą wiedzieć, co chcą w swoich szkołach zmienić. Może wyłączyć dzwonki? Stworzyć kącik do jedzenia? Przede wszystkim jednak powinni się skupić na budowaniu dobrych, wspierających relacji — instruowała Ewa Radanowicz.
Materiały dodatkowe
Jeśli jesteście ciekawi, do jakich jeszcze wniosków doszli uczestnicy wydarzenia, możecie obejrzeć relację dostępną na profilu Fundacji Orange. Raport: “Zdalna edukacja — gdzie byliśmy, dokąd idziemy?” jest do pobrania tutaj.Konferencja “Jutro w szkole Szkoła jutra” była również punktem wyjścia do stworzenia specjalnej publikacji, w której eksperci szerzej omawiają cele i wyzwania, jakie stawia przed nami nowa edukacyjna rzeczywistość. Publikację będziemożna pobrać ze strony Fundacji Orange.