Impeachment Donalda Trumpa. Co właściwie chcą zrobić prezydentowi USA?

Anna Gavina
W środę w Waszyngtonie odbyło się głosowanie w ramach procedury impeachmentu prezydenta USA, na którym większość kongresmenów zagłosowała za odsunięciem od władzy Donalda Trumpa. Dany fakt nie oznacza jednak, że to jest ostateczna decyzja, ponieważ sprawa musi być rozpatrzona w Senacie. A zatem – czym jest impeachment, w jaki sposób przebiega i kto już był poddawany tej procedurze?
Donald Trump w obliczu drugiego impeachmentu fot. Unsplash
Tłumacząc z angielskiego dosłownie, impeachment jest postawieniem w stan oskarżenia prezydenta, wiceprezydenta lub innych funkcjonariuszy. Jest to rodzaj odpowiedzialności konstytucyjnej, przegłosowanie "za” taką procedurą umożliwia postawienie np. prezydenta przed sądem.

W Stanach Zjednoczonych procedura impeachmentu ma dwa etapy. Najpierw głosuje niższa izba amerykańskiego Kongresu – Izba Reprezentantów – większość posłów musi zagłosować "za”.

Następnie sprawa trafia do wyższej izby, czyli do Senatu, gdzie już nie wystarczy prostej większości głosów – dwie trzecie senatorów (przynajmniej 67) powinno zagłosować "za”. W praktyce nigdy nie doszło do odsunięcia prezydenta USA od władzy, chociaż w historii są znane przykłady wszczęcia procedury w stosunku do trzech prezydentów Stanów Zjednoczonych.


Czytaj także: Impeachment dla Trumpa po raz drugi. Co to oznacza dla USA? "Ameryka szykuje się jak na wojnę"

W 1868 roku po raz pierwszy postawiono w stan oskarżenia 17. prezydenta USA Andrew Johnsona. Sprawa dotyczyła niesprawiedliwego zwolnienia sekretarza ds. wojennych. Wtedy zabrakło jednego głosu w Senacie, aby pozbawić prezydenta władzy.
Procedura impeachment w sprawie 17. prezydenta USA Andrew JohnsonaTheodore Russel Davis, Public domain, via Wikimedia Commons
Kolejna procedura impeachmentu odbyła się dopiero po 100 latach – dotyczyła prezydenta Billa Clintona i składania przez niego fałszywych zeznań w sprawie jego relacji z Monicą Lewinsky. Clinton również został uniewinniony przez Senat. Blisko impeachmentu był także Richard Nixon, ale on ustąpił ze stanowiska zanim doszło do głosowań.
Bill Clinton i Monica LewinskyClinton White House, Public domain, via Wikimedia Commons
Donald Trump jest pierwszym prezydentem Stanów Zjednoczonych, w stosunku do którego procedura wszczęła się po raz drugi. Według śledztwa Trump miał skłaniać władze ukraińskie do współpracy zmierzającej do oczerniania polityka Partii Demokratycznej Joe Bidena – kandydata i swojego rywala na stanowisko prezydenta w wyborach w 2020 roku. Wtedy został uniewinniony przez Senat Kongresu.
Pierwszy impeachment Donalda TrumpaUnited States House of Representatives, Public domain, via Wikimedia Commons
Po zeszłotygodniowym szturmie Kapitolu przez zwolenników Trumpa demokraci złożyli wniosek o wszczęcie kolejnej procedury impeachmentu wobec prezydenta. Większość w niższej izbie amerykańskiego Kongresu ma właśnie Partia Demokratyczna, nic dziwnego więc, że zagłosowała "za” impeachemntem Donalda Trumpa. Odwołanie prezydenta z urzędu natomiast może się odbyć po jego zatwierdzeniu w Senacie, gdzie już republikanie mają swoją większość. Chociaż istotne w tej kwestii może być zdanie szefa większości republikańskiej w Senacie, Mitcha McConnella, który rzekomo ma być przychylny wdrożeniu procedury impeachmentu, co czyni spore szanse na pierwsze w historii odsunięcie od władzy prezydenta USA.

Czytaj więcej: "Jest odizolowany i zły". Ujawniono, jak Trump zareagował na kolejną próbę pozbawienia go władzy