Prezydent zdecydował: wprowadza na granicy stan wyjątkowy. Pałac ujawnia szczegóły
Prezydent zatwierdził wprowadzenie stanu wyjątkowego
Jak informowaliśmy w naTemat, we wtorek rząd Prawa i Sprawiedliwości podjął uchwałę o wprowadzeniu na pasie przygranicznym z Białorusią stanu wyjątkowego na 30 dni. Dotyczy to 183 miejscowości w woj. podlaskim i woj. lubelskim (ok. 3 kilometrowy pas terenu). Prezydent Andrzej Duda potwierdził dzień później, że uchwała zostanie przez niego podpisana.Rozporządzenie jest aktualnie przesyłane do Dziennika Ustaw oraz do marszałek Sejmu Elżbiety Witek. Rzecznik prezydenta Błażej Spychalski podkreślił, że rozporządzenie daje więcej możliwości służbą wojskowym, ale prezydentowi zależało na tym, ale ograniczyć jak najmniej swobód obywatelskich.
Wskazał, że sytuacja na granicy jest bardzo trudna. – Jestem absolutnie pewien, że każdy polski poseł dba o bezpieczeństwo obywateli i będzie podejmował decyzje takie, które na to odpowiadają – powiedział. Jednak zaznaczył, odnosząc się do obecności niektórych parlamentarzystów na granicy z Białorusią, że "te nieodpowiedzialne zachowania wpisują się w cele, których chciałby prezydent Łukaszenka".
Stan wyjątkowy będzie obowiązywać, o ile w poniedziałek nie uchyli go Sejm. Wedle przepisów prezydent przedstawia Sejmowi rozporządzenie w ciągu 48 godzin od jego podpisania, a Sejm niezwłocznie je rozpatruje. Sejm może je uchylić bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Przypomnijmy, że stan wyjątkowy to jeden ze stanów nadzwyczajnych, które opisane zostały w polskiej konstytucji z 1997 roku w art. 230. W sytuacjach szczególnego zagrożenia, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny. Stan wyjątkowy nie może trwać dłużej niż 90 dni. Przedłużenie możliwe jest tylko raz, za zgodą Sejmu, na czas nie dłuższy niż 60 dni.
Szczegółowy zakres, w jakim wolności i prawa człowieka i obywatela mogą być ograniczone w czasie stanu wyjątkowego, określa ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym. Zgodnie z tą ustawą na obszarze, na którym został wprowadzony stan wyjątkowy, ograniczeniom wolności i praw człowieka i obywatela podlegają wszystkie osoby fizyczne zamieszkałe lub przebywające tam, chociażby czasowo. Więcej o jego konsekwencjach można przeczytać w artykule Diany Wawrzusiszyn. Oto pełny tekst rozporządzenia:
2 września 2021 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda, na podstawie art. 230 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 3. ustawy o stanie wyjątkowym, na wniosek Rady Ministrów z dnia 31 sierpnia 2021 r., wydał rozporządzenie o wprowadzeniu 30-dniowego stanu wyjątkowego na obszarze części województwa podlaskiego i lubelskiego. Decyzja o wprowadzeniu stanu wyjątkowego została podjęta w związku ze szczególnym zagrożeniem bezpieczeństwa obywateli oraz porządku publicznego, związanym z obecną sytuacją na granicy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi. Mając na względzie możliwość skutecznego reagowania na zaistniałą sytuację, w rozporządzeniu, zgodnie z zakresem upoważnienia ustawowego oraz wnioskiem Rady Ministrów, wprowadzono następujące rodzaje ograniczeń: 1. zawieszenie prawa do organizowania i przeprowadzania, na obszarze objętym stanem wyjątkowym, zgromadzeń w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. – Prawo o zgromadzeniach (Dz. U. z 2019 r. poz. 631); 2. zawieszenie prawa do organizowania i przeprowadzania, na obszarze objętym stanem wyjątkowym, imprez masowych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2171) oraz prowadzonych w ramach działalności kulturalnej imprez artystycznych i rozrywkowych, niebędących imprezami masowymi; 3. obowiązek posiadania przy sobie dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość przez osoby, które ukończyły 18 lat, przebywające w miejscach publicznych na obszarze objętym stanem wyjątkowym, a w przypadku osób uczących się, które nie ukończyły 18 lat – legitymacji szkolnej; 4. zakaz przebywania w ustalonym czasie w oznaczonych miejscach, obiektach i obszarach; 5. zakaz utrwalania za pomocą środków technicznych wyglądu lub innych cech określonych miejsc, obiektów lub obszarów; 6. ograniczenie prawa posiadania broni palnej, amunicji i materiałów wybuchowych oraz innych rodzajów broni poprzez wprowadzenie zakazu ich noszenia; 7. ograniczenie dostępu do informacji publicznej dotyczącej czynności prowadzonych na obszarze objętym stanem wyjątkowym w związku z ochroną granicy państwowej oraz zapobieganiem i przeciwdziałaniem nielegalnej migracji. Określając katalog ograniczeń wynikających z przepisów ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym wybrano rodzaje ograniczeń jak najmniej dolegliwe dla osiągnięcia zamierzonego celu, jakim jest umożliwienie skutecznej realizacji działań przez właściwe służby państwowe. Zakres wprowadzenia i stosowania ograniczeń określonych w pkt 1-5 i 7, zostanie określony w rozporządzeniu Rady Ministrów, natomiast w stosunku do ograniczenia z pkt 6 – w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Obszary obejmujące obręby ewidencyjne, położone w gminach i powiatach województwa podlaskiego oraz województwa lubelskiego, w których zostaje wprowadzony stan wyjątkowy, położone bezpośrednio przy granicy z Republiką Białorusi, wskazane zostały w załączniku do rozporządzenia. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, co uzasadnione jest szczególną sytuacją przy granicy z Republiką Białorusi oraz koniecznością niezwłocznego umożliwienia skutecznej realizacji działań przez właściwe służby państwowe, z uwagi na ważny interes państwa. Jednocześnie Prezydent RP skierował rozporządzenie do Marszałka Sejmu RP w celu jego rozpatrzenia przez Sejm RP.
Posłuchaj "naTemat codziennie". Skrót dnia w mniej niż 5 minut