Wulkan szczelinowy wybuchł na "Kanarach". Co to za rodzaj wulkanu i dlaczego jest groźny?

Daria Siemion
Na hiszpańskiej wyspie La Palma doszło do wybuchu wulkanu szczelinowego Cumbre Vieja. Przez szczeliny wulkanu wydobywa się rozrzażona lawa i szkodliwe pyły. Ewakuowano już ponad 5 tys. osób, a kolejne tysiące są uwięzione w swoich domach. Czym są wulkany szczelinowe i jakie zniszczenia powodują?
Lawa wlewająca się do oceanu fot.pzurek

Wybuch wulkanu na Wyspach Kanaryjskich

Wybuch na La Palmie (Wyspy Kanaryjskie) nastąpił w niedzielę 19. września o 15.20 czasu lokalnego. Erupcja nastąpiła w strefie leśnej, na której nikt nie mieszka, jednak z pobliskich miejscowości ewakuowano mieszkańców.
Nemesio Perez
Dyrektor Instytutu Wulkanologicznego Wysp Kanaryjskich (Involcan)

– Wulkan wybuchł na obszarze zalesionym i słabo zaludnionym, powodując niewielkie do tej pory pożary. Może pozostać w stanie erupcji przez wiele tygodni, a nawet kilka miesięcy, w zależności od ilości zebranej pod powierzchnią magmy - ostrzega naukowiec.

Tym, którzy zostali rząd zalecił, by zamknęli szczelnie okna i pod żadnym pozorem nie wychodzili z domów. W powietrzu unoszą się szkodliwe pyły, które mogą przyczyniać się do powstawania chorób płuc i nowotworów.

Charakterystyka wulkanów szczelinowych

Wulkany szczelinowe to podłużne pęknięcia, z których wydobywa się lawa. Temperatura lawy dochodzi nawet do 1400°C, a jej maksymalna prędkość to 75 metrów na sekundę. Takie wulkany znajdują się zarówno na lądzie, jak i pod wodą.


Na świecie rozpoznano obecnie 460 czynnych wulkanów. Szacuje się, że ok. 20 proc. z nich to wulkany szczelinowe. Większość z nich znajduje się w tzw. Ognistym Pierścieniu Pacyfiku, czyli wokół Oceanu Spokojnego oraz na Islandii.
Czytaj także: Groza w pięknym wydaniu. Niesamowite zdjęcia z wybuchu wulkanu na Islandii
Do erupcji wulkanu szczelinowego dochodzi na skutek akumulacji i presji magmy, która nie ma gdzie się pomieścić i "rozrywa" powierzchnię dna oceanicznego lub lądu. Takiej erupcji towarzyszy wydobycie się szkodliwych pyłów i dymu.

Gotująca się woda w basenie i czarne chmury

Obecnie lawa z La Palmy zmierza w kierunku Oceanu Atlantyckiego, ale jeszcze nie wiadomo jak skończy się ta historia. Na razie wygląda to dramatycznie. Na poniższym video widać jak lawa wlewa się do basenu i gotuje w nim wodę. Największą erupcją szczelinową, którą odnotowano, była aktywność wulkanu Laki na Islandii. Wulkan był aktywny przez 8 miesięcy, a ze szczelin wydostało się łącznie ok. 15 km3 lawy. Gorąca lawa rozlała się na powierzchni 565 km2. Powierzchnia Warszawy to 517,2 km2.
Wulkan Laki na IslandiiJuhász Péter, CC BY-SA 3.0 , via Wikimedia Commons
Fontanny lawy miały kilkaset metrów wysokości. Lawa pryskała na odległość 80 km od szczeliny, a powierzchnię Islandii i Europy pokryły wulkaniczne pyły. Dostęp do promieniowania słonecznego został ograniczony, a średnia temperatura w Europie spadła o 1°C.

W następstwie erupcji zwiędły warzywa w całej Wielkiej Brytanii. Liście drzew w Niemczech i Francji pokruszyły się, a trującą chmurę zauważono nawet na zachodzie Chin. Była to jedna z największych klęsk żywiołowych w historii ludzkości.