• Zanokcica paznokci to ropne zapalenie wału paznokciowego, które jest bardzo powszechne u dorosłych i dzieci.
• Zanokcica może mieć formę ostrą lub przewlekłą.
• Przyczyny zanokcicy to m.in. urazy wału paznokciowego (np. w wyniku obgryzania paznokci i skórek czy nieumiejętnego robienia manicure'u i pedicure'u), zakażenia bakteryjne, brak higieny czy narażenie na drażniące substancje chemiczne.
• Jakie są objawy zanokcicy? Dolegliwość tę można rozpoznać po zaczerwieniu wału paznokciowego, obrzęku, pulsującym bólu, a czasami również po wycieku ropy.
• Leczenie zanokcicy może obejmować kurację antybiotykową oraz nacięcie rany i drenaż ropnia. Istnieją także domowe sposoby na walkę z zanokcicą.

Zanokcica paznokci: co to jest?

Zanokcica to ropne zapalenie wału paznokciowego, czyli tkanek wokół paznokci u dłoni i stóp. Jest to najczęstsza infekcja bakteryjna wału paznokciowego. Może pojawiać się na jednym palcu lub kilku jednocześnie i występuje zarówno u dorosłych, jak i u dzieci.

Wyróżniamy dwa rodzaje zanokcicy paznokci:

• Zanokcica ostra – najczęściej wywołana jest przez bakterie: gronkowca złocistego, paciorkowce lub pałeczki ropy błękitnej. To miejscowe zakażenie, które pojawia się nagle i zwykle jest krótkotrwałe. Najczęściej pojawia się na palcach dłoni i jest częsta u małych dzieci, które wkładają ręce do buzi lub ssą palec. Może wystąpić także u osób, które obgryzają paznokcie.
• Zanokcica przewlekła – jest skutkiem długotrwałego narażenia na drażniące substancje chemiczne, a także grzyby. Może pojawić się zarówno na palcach rąk, jak i nóg. Z zanokcicą przewlekłą często mają do czynienia kucharze, osoby zmywające i sprzątające zawodowo, rybacy, barmani, pielęgniarki, lekarze czy zawodowi pływacy. Często występuje ubocznie przy poważniejszych chorobach, jak na przykład cukrzyca.

Czytaj także: To "zespół zielonych paznokci", czy może grzybica? Objawy bywają podobne

Zanokcica: przyczyny

Przyczyny zanokcicy to:

• urazy wału paznokciowego, np. w wyniku obgryzania paznokci i skórek oraz nieumiejętnego obcinania paznokci i usuwania skórek, a także podczas prac domowych albo remontowych czy w wyniku uderzeń,
• wrastające paznokcie,
• brak odpowiedniej higieny,
• długotrwała wilgotność dłoni lub stóp,
• zakażenie bakteryjne,
• zakażenie grzybicze,
• narażenie na drażniące substancje chemiczne,
• skutki uboczne stosowania retinoidów, przyjmowania leków immunosupresyjnych czy niektórych antybiotyków,
• choroby, jak cukrzyca czy otyłość.

Zanokcica: objawy

Objawy zanokcicy zwykle rozwijają się w ciągu kilku godzin lub dni. Czasami mogą jednak rozwijać się znacznie dłużej. Pojawiają się one na styku paznokcia ze skórą (na wału paznokciowym i naskórku), a czasami również po bokach paznokcia.

Objawy zanokcicy to:

• pulsujący ból,
• obrzęk wokół paznokcia i opuchnięcie,
• zaczerwienie,
• skóra przy paznokciu ciepła w dotyku,
• ropień barwy od białej do żółtej (powstanie ropnia i sączenie się ropy może wymagać drenażu i/lub kuracji antybiotykowej),
• siny, zielonkawy odcień wału paznokciowego (w przypadku infekcji bakteryjnej),
• zaburzenia we wzroście płytki paznokcia.

W przypadku zanokcicy przewlekłej mogą pojawić się takie objawy, jak:

• zgrubienia na paznokciach,
• łuszczenie się paznokci,
• paznokcie koloru szarego, z przebarwieniami,
• poprzeczne bruzdy na paznokciu,
• odklejenie się i odpadnięcie paznokcia.

Zanokcica: jak ją rozpoznać?

W przypadku występowania powyższych objawów należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, chirurga lub dermatologa. Zanokcica paznokci jest łatwa do rozpoznania i lekarz zwykle nie ma problemu z jej diagnozą. Aby ją postawić, musi jednak obejrzeć paznokieć ze zmianami chorobowymi i zadać pacjentowi kilka pytań, m.in. o objawy. Do rozpoznania zanokcicy na ogół niepotrzebne są badania. W ciężkim przypadku lekarz może zalecić jednak przeprowadzenie badań laboratoryjnych, czyli pobranie tkanki i zbadanie jej pod kątem infekcji bakteryjnej czy grzybiczej. Pozwoli to dobrać właściwe leki.

Czytaj także: Obgryzanie paznokci sprzyja częstym przeziębieniom i nie tylko...

Zanokcica: leczenie

Większość infekcji bakteryjnych paznokci szybko ustępuje w wyniku dobrze dobranej kuracji antybiotykowej (miejscowej lub doustnej). Pamiętajmy jednak, aby na własną rękę nie skracać kuracji, gdyż może to poskutkować odnowieniem się dolegliwości. Jeśli na wału paznokciowym pojawił się ropień, konieczna będzie wizyta u chirurga. Specjalista natnie chore miejsce i wykona drenaż ropnia za pomocą sączka. Pamiętajmy o dezynfekcji rany i zmianie opatrunku – zawsze postępujmy zgodnie z zaleceniami lekarza.

Z kolei jeśli lekarz rozpozna u nas zanokcicę przewlekłą, leczenie trwa znacznie dłużej i jest bardziej uciążliwe, gdyż zanokcica może się odnawiać. W takim przypadku specjalista może przepisać nam nie tylko antybiotyki, ale również (jeśli jest taka konieczność) leki przeciwgrzybicze.

Pamiętajmy, aby nie lekceważyć nawet łagodnych objawów zanokcicy, gdyż szybko może ona przybrać bardziej uciążliwą formę przewlekłą. Mogą wtedy pojawić się również takie powikłania, jak łuszczenie się naskórka, a nawet odpadnięcie paznokcia.

Zanokcica paznokci: leczenie domowe

Jeśli objawy nie są uciążliwe i poważne, można przed wizytą u lekarza spróbować wyleczyć zanokcicę w domu. Nie dotyczy to jednak oczywiście ciężkich przypadków zanokcicy paznokci oraz jej przewlekłej formy. Na czym polega leczenie domowe zanokcicy paznokci?

Zakażone miejsce moczmy w ciepłej wodzie przez około 15 minut. Warto dodać do niej odrobinę szarego mydła, które ma działanie przeciwobrzękowe. Zabieg powtarzajmy kilka razy dziennie. Moczenie naskórka i wału paznokciowego pomaga bowiem odprowadzić ropę spod skóry. Pamiętajmy jednak, aby dokładnie i delikatnie wysuszyć miejsce ze zmianami chorobowymi, gdyż wilgotność może zaognić objawy.

Jeśli objawy zanokcicy paznokci nie ustępują po dniu lub dwóch dniach stosowania domowych środków zaradczych, należy skontaktować się z lekarzem, gdyż konieczna może być interwencja chirurga, a także przepisanie antybiotyków lub leków przeciwgrzybiczych.

Zanokcica: działania profilaktyczne

Co robić, aby uniknąć zanokcicy paznokci?

• Nie obgryzajmy paznokci i nie dłubmy przy skórkach. Pilnujmy również, aby nie robiły tego nasze dzieci oraz aby nie wkładały palców do buzi.
• Nie obcinajmy paznokci zbyt krótko i nie usuwajmy skórek zbyt blisko wału paznokciowego.
• Chodźmy na manicure lub pedicure do sprawdzonych salonów i specjalistów.
• Dbajmy o higienę: myjmy ręce i stopy oraz czyśćmy paznokcie. Używajmy hipoalergicznych mydeł, które nie podrażniają skóry. Od małego uczmy dzieci regularnego mycia rąk.
• Do wykonywania prac domowych (jak zmywanie albo pranie ręczne) oraz ogrodowych, a także w przypadku kontaktu z drażniącymi środkami chemicznymi zawsze zakładajmy rękawiczki ochronne (najlepiej wodoodporne).
• W przypadku suchej skóry rąk lub stóp często sięgajmy po krem nawilżający albo balsam. Nadmierna suchość może bowiem doprowadzić do pękania skóry.