Grypa, RSV czy COVID-19. Jak odróżnić objawy?

• Przeziębienia, grypa, COVID-19 oraz wirus RSV mogą powodować podobne objawy, co utrudnia właściwą diagnozę
• Najprościej odróżnić je wykonując szybkie testy diagnostyczne, które pomogą potwierdzić lub wykluczyć np. COVID-19 czy grypę
• Wskazówką mogą być też niektóre dolegliwości. Mimo że są podobne, to nie wszystkie występują w każdej infekcji dróg oddechowych

Przychodnie i gabinety lekarskie pełne są pacjentów z podobnymi objawami; ból głowy, gorączka, ból gardła, kaszel, bóle mięśni.

Objawy te mogą świadczyć zarówno o grypie, COVID-19, jak też RSV. To właśnie te trzy choroby są obecnie na szczycie pod względem liczby zachorowań. Wirusy grypy, COVID-19 i RSV krążą ze wzmożoną siłą, kładąc nas na kilka dni do łóżka. Sami często do końca nie wiemy, jaka dokładnie choroba nas dopadła, bo objawy są podobne i po prostu czujemy się źle.

Właściwe rozpoznanie może być jednak istotne. Pomoże dobrać leki, które ograniczą dolegliwości lub skrócą chorobę. Będziemy też bardziej czujni na konkretne symptomy świadczące o tym, czy dana infekcja się rozwija.

W przypadku COVID-19 czy grypy infekcja może postępować gwałtownie i trzeba wiedzieć, kiedy wezwać pogotowie. Diagnoza na odpowiednim etapie pozwala wdrożyć właściwe leczenie antywirusowe w domu, które ograniczy ryzyko ciężkiego przebiegu i powikłań.

Z kolei wirus RSV szczególnie groźny może być dla małych dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W przypadku najmłodszych pacjentów nierzadko obecnie kończy się pobytem w szpitalu.

Szybkie testy pomagają

Objawy wszystkich tych infekcji mogą być tak podobne, że nawet lekarze podkreślają, iż bez testów nie da się postawić właściwej diagnozy. – Bez testów się nie da – mówi w rozmowie z naTemat.pl przewodnicząca Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia, pediatra Bożena Janicka.

Jak dodaje, odsyła niekiedy pacjentów, aby zaopatrzyli się w aptece w test, który pozwala potwierdzić lub wykluczyć zakażenie wirusem grypy, RSV lub COVID-19.

Takie testy – jak zapowiedział minister zdrowia Adam Niedzielski – mają trafić do gabinetów POZ. Jednak Bożena Janicka wyjaśnia, że na razie potrzebne są rozwiązania prawne i organizacyjne, a przede wszystkim dostęp do tych testów, bo z jej informacji wynika, że brakuje ich w hurtowniach farmaceutycznych. Nawet jeżeli będą już wytyczne i podstawy prawne, to może okazać się, że przychodnie nie będą miały gdzie kupić takich testów.

Także wirusolog dr Tomasz Dzieciątkowski podkreśla w rozmowie z naszą redakcją, że w przypadku podobnych objawów tylko testy mogą dać pewność, z jaką infekcją mamy do czynienia.

Zwraca uwagę, że to istotne, aby określić źródło choroby, bo np. w przypadku grypy mamy konkretne skuteczne leki. Jak dodaje, zapowiedzi ministra o wprowadzeniu takich testów do POZ są jednak spóźnione, bo sezon infekcji zaczął się już jakiś czas temu.

Lekarze zwracają też uwagę, że nie wszystkie przychodnie i gabinety POZ będą miały możliwości organizacyjne, aby wykonywać takie testy. Chodzi o dodatkowy personel, który miałby być zaangażowany w taki proces, ale także miejsce, gdzie pacjenci mogliby poczekać 15 minut na wynik.

Nie ze wszystkim od razu do lekarza

Bożena Janicka radzi też, aby gdy objawy nie są tak dokuczliwe, unikać wizyt bezpośrednich w przychodni POZ, ale najpierw właśnie sięgnąć po test z apteki i skonsultować się telefonicznie z lekarzem.

– Przychodnie są teraz pełne wirusów, więc łatwo o zakażenie – ostrzega. Warto jednak wiedzieć, co dokładnie nam dolega, aby nie przeoczyć niepokojących sygnałów. Niektóre mogą świadczyć o konkretnej chorobie, ale potwierdzić mogą to właśnie testy.

Także Amerykańskie Centrum Prewencji i Kontroli Chorób (CDC) ostrzega, że bez testów trudno rozróżnić choroby o bardzo podobnych objawach.

Dolegliwości, na które powinieneś zwrócić uwagę

Mimo że objawy trzech najczęstszych obecnie wirusowych infekcji są bardzo podobne, to wskazówką mogą być niektóre dolegliwości. Nie wszystkie występują bowiem w każdej infekcji dróg oddechowych. Jak rozpoznasz po objawach, który z wirusów cię dopadł?

Oto objawy, które mogą pomóc rozpoznać chorobę:

• Kaszel - często występuje zarówno w przypadku przeziębienia, COVID-19, grypy, jak i wirusa RSV.
• Trudności z oddychaniem - raczej nie pojawią się przy grypie sezonowej czy przeziębieniu, ale są charakterystyczne dla COVID-19. Występują także dość często, jeżeli jest to infekcja wywołana przez wirus RSV. Z tego powodu wiele niemowląt i najmłodszych dzieci trafia do szpitala. Szczególnie groźne jest w przypadku wcześniaków.
• Ból gardła - rzadko wskazuje na wirusa RSV, a często występuje w przypadku przeziębienia oraz COVID-19. Jeżeli mamy do czynienia z grypą, to ból gardła nie jest tak częstym objawem.
• Świszczący oddech - najczęściej wskazuje na zakażenie wirusem RSV. Ten objaw znacznie rzadziej występuje w przypadku grypy, COVID-19 czy przeziębienia.
• Gorączka - bardzo rzadko zdarza się w czasie przeziębienia, gdzie temperatura może być jedynie lekko podwyższona. Często jednak wysoka gorączka towarzyszy grypie sezonowej, a nieco rzadziej - podczas COVID-19 oraz zakażenia wirusem RSV.
• Ból głowy - to częsta dolegliwość przy grypie i COVID-19. Nieco rzadziej zdarza się w przypadku przeziębienia i infekcji wirusem RSV.
• Bóle mięśni - najbardziej charakterystyczne są dla grypy. Jest to także jeden z głównych objawów zakażenia COVID-19. W mniejszym nasileniu występują też przy przeziębieniu. Rzadko jednak zdarzają się w przypadku zakażenia wirusem RSV.
• Wymioty i nudności - mogą pojawić się częściej przy grypie oraz COVID-19, ale raczej nie grożą nam, gdy źródłem infekcji jest wirus RSV.
• Utrata smaku i węchu - to objaw charakterystyczny dla niektórych wariantów COVID-19, szczególnie przy pierwszych falach pandemii. Brak węchu lub smaku lub osłabienie tych zmysłów często wiąże się też z silnym katarem charakterystycznym dla przeziębienia.
• Zaczerwienie i obrzęk nosa - najczęściej pojawia się przy przeziębieniu i silnym katarze. Występuje też przy zakażeniu wirusem RSV.
• Kichanie - To najczęstszy objaw przeziębienia. Choć towarzyszyć może też grypie, COVID-19, jak i wirusowi RSV.

Jeżeli masz wątpliwości, który z wirusów jest źródłem twojej choroby, pomóc może test oraz konsultacja z lekarzem.