Eksperci ostrzegaja przed odrą. Zrób tę jedną rzecz, aby zmniejszyć ryzyko
W związku z możliwym wzrostem liczby przypadków odry w krajach UE/EOG Główny Inspektor Sanitarny zaapelował do rodziców o uzupełnienie zaległych szczepień przeciwko odrze u dzieci.
Chodzi o rosnącą w Europie liczbę zakażeń i odnotowanie w 2023 r. kilku ognisk odry w Austrii, Francji i Rumunii.
Jak podaje GIS, od 1 stycznia 2023 r. do 7 stycznia 2024 r. w krajach UE/EOG zgłoszono trzy zgony związane z odrą. "Wszystkie te przypadki zgonów zgłoszono w dotkniętej epidemią odry Rumunii" - podaje GIS.
Od połowy ubiegłego roku liczba przypadków odry w UE/EOG stale rośnie.
Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) ocenia, że w nadchodzących miesiącach i na wiosnę "spodziewana jest większa liczba przypadków odry".
Takie stwierdzenia padły m.in. biorąc pod uwagę nieoptymalny poziom zaszczepienia drugą dawką szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) w większości krajów UE/EOG. Aby uzyskać ochronę populacyjną, poziom zaszczepienia powinien wynosić powyżej 95 proc.
Co to jest odra?
Odra - jak przypomina GIS - jest ostrą, wysoce zakaźną chorobą wirusową, zdolną do wywoływania epidemii. Zakaźność jest bliska 100 proc. u osób podatnych (niezaszczepionych, nigdy nie chorujących).
Wirus odry rozprzestrzenia się podczas kaszlu lub kichania, przez bliski lub bezpośredni kontakt z wydzielinami z nosa i gardła osoby zakażonej. Wirus pozostaje aktywny i zakaźny w powietrzu przez kilka godzin, a na skażonych powierzchniach do kilku godzin.
Co istotne, choroba rozwija się kilka dni, zanim wystąpią pierwsze objawy, ale osoby zakażone wirusem już wówczas są zakaźne, a trwa to do trzech dni od wystąpienia wysypki.
Najczęstszymi powikłaniami odry są:
- zapalenie ucha środkowego,
- zapalenie płuc,
- poinfekcyjne zapalenie mózgu
- podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE),
Jak ostrzega GIS, podróże mogą zwiększać ryzyko rozprzestrzeniania się odry w populacjach osób nieszczepionych.
"Sytuacja ta stwarza istotne zagrożenie dla osób z obniżoną odpornością, przede wszystkim dzieci, u których ze względu na przeciwwskazania o charakterze medycznym szczepienia są opóźnione lub niemożliwe do wykonania (np. dzieci ze zdiagnozowanymi chorobami nowotworowymi), a także dla osób poddawanych leczeniu immunosupresyjnemu (np. po przeszczepach narządów)"- wyjaśnia Inspektorat.
Szczepienia przeciw odrze
W przypadku odry "szczepienie jest jedynym skutecznym środkiem zapobiegającym zachorowaniu". Efektywność szczepień przeciw odrze jest bardzo wysoka.
Po podaniu pierwszej dawki szczepionki odporność uzyskuje ok. 95–98 proc. osób zaszczepionych. Natomiast podanie drugiej dawki szczepionki pozwala osiągnąć odporność u niemalże 100 proc. osób zaszczepionych.
Szczepionka przeciw odrze występuje w postaci połączonej (skojarzonej) jako szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce (tzw. MMR). Szczepienie przeciw odrze należy do obowiązkowych, a więc bezpłatnych. Podaje się je dwukrotnie; w 13-15 mies. życia oraz 6 roku życia.
Każde opóźnienie w szczepieniach stwarza indywidualne zagrożenie zdrowotne dla każdego niezaszczepionego dziecka - ostrzega GIS.
Oprócz wymienionych wyżej powikłań, przechorowanie odry prowadzi też do wieloletniego osłabienia układu odpornościowego, zwiększając ryzyko zakażenia innymi drobnoustrojami.
Opóźnienia w szczepieniach zwiększają również ryzyko powstawania ognisk epidemicznych odry czy rozwoju epidemii tej choroby, jak miało to miejsce w latach 2018-2019 r.