Autyzm – niby wszyscy wiedzą co to jest. Niby… Okazuje się, że 95 proc. Polaków nie ma pojęcia co to jest autyzm, a przynajmniej tak wynika z przeprowadzonego badania przez fundację JiM. Ponad połowa z nas czerpie wiedzę na temat autyzmu z filmów i seriali, więc można sobie wyobrazić jak głęboka jest ta wiedza. Jeszcze mniej przebadanych osób jest w stanie powiedzieć jak często to zaburzenie występuje.
2 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości Autyzmu ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Z tej okazji po raz kolejny Fundacja JiM realizuje ogólnopolską akcję "Polska Na Niebiesko". Wszystko po to, by przybliżyć Polakom temat autyzmu i zmienić postawy mieszkańców naszego kraju.
Tego nie da się wyleczyć
Celem tegorocznej edycji akcji, realizowanej pod hasłem "Autyzm. Na całe życie" jest uświadamianie odbiorców, że osoby z autyzmem żyją z nim do końca. To nie choroba, którą się leczy, czy stan przejściowy. Dlatego Fundacja JiM w ramach akcji "Polska Na Niebiesko" pragnie zmieniać świadomość Polaków, tłumaczyć czym, tak naprawdę jest autyzm i jak można pomóc osobom z tym zaburzeniem.
Jak pokazały wyniki "Ogólnopolskiego Badania Świadomości Autyzmu" Polacy mają bardzo pobieżną wiedzę na temat tego zaburzenia. Aż 95 proc. badanych nie potrafi wyjaśnić czym on właściwie jest, a 54 proc. czerpie wiedzę z filmów i seriali. To właśnie niski stan świadomości może generować późniejsze uprzedzenia czy stereotypy.
Polacy nie wiedzą jak często występuje autyzm. Tylko 10 proc. badanych wskazało właściwą odpowiedź, reszta była przekonana, iż występuje rzadziej niż ma to miejsce w rzeczywistości. Problemem było też zdefiniowanie przyczyn występowania autyzmu – aż 74 proc. badanych nie wiedziało, bądź wskazało nieprawidłową odpowiedź. Natomiast 70 proc. ma błędne przeświadczenie o otoczeniu jakie osoby z autyzmem preferują, a 44 proc. kojarzy autyzm z występowaniem ponadprzeciętnych umiejętności częściej, niż faktycznie ma to miejsce.
Prawa? Ale nie do małżeństwa
Badani nie mają wątpliwości co do praw, które powinny przysługiwać osobom ze spektrum autyzmu. Nawet 64 proc. - 66 proc. uważa, że powinni mieć możliwość pracy, edukacji specjalnej lub takiej z osobami zdrowymi, według uznania. Jednak 2/3 badanych nie wierzy, że dzieci autystyczne są w stanie poradzić sobie w "zwyczajnej" szkole.
Prawdopodobnie kierowane jest to myśleniem o nich jako o osobach aspołecznych. Niepokojące jest to, że ponad 10 proc. myśli, że autyzm może zostać nabyty przez złe wychowanie bądź szczepienie dzieci. Negatywnie odbierane jest również zakładanie rodzin przez osoby z autyzmem - tylko 52 proc. respondentów uważa, że osoby z autyzmem powinni mieć prawo do zawierania małżeństw, a jeszcze mniej (38 proc.) do posiadania dzieci.
Oblany test
Elementem badania realizowanego przez Fundację JiM był test wiedzy nt. autyzmu. Niestety, żaden z respondentów nie udzielił wszystkich prawidłowych odpowiedzi, a co drugi badany (48 proc.) nie odpowiedział poprawnie nawet na połowę. Płytka i pozorna świadomość autyzmu powoduje błędne przeświadczenie o tym czym właściwie jest autyzm. Respondenci przypisywali autystom cechy głównie negatywne. Najczęściej te związane z trudnościami w nawiązywaniu kontaktów z innymi (aż 59 proc.), problemami z komunikacją, z wycofaniem czy agresją.
Autyzm, jak podaje Fundacja JIM, to całościowe zaburzenie rozwoju dziecka o podłożu neurologicznym. Autyzmu nie da się wyleczyć. Dotyka wielu obszarów życia i powoduje, że dzieci rozwijają się inaczej.
To ogromny problem społeczny. Autyzm diagnozuje się już u 1 na 100 dzieci. Dzieci z autyzmem często nie mówią lub dużo później niż inne dzieci wypowiadają pierwsze słowa. Nie wchodzą w relacje i interakcje np. nie zwracają uwagi na pokazywane zabawki, nie reagują na imię i unikają kontaktu. Mogą przejawiać stereotypowe zachowania i zabawy takie jak trzepie rączkami, używanie nietypowych przedmiotów do zabawy (np.: śrubokręta, kombinerek, widelca), układanie zabawek w długie rzędy, fascynujące może stać się obracające się kółko samochodu czy inne powtarzalne czynności.
Osoby z autyzmem inaczej odbierają otaczający je świat. Autyzm może powodować nadwrażliwość na bodźce. Nawet delikatny dotyk może sprawiać realny i fizyczny ból lub odwrotnie – nawet silne uderzenie jest ledwo wyczuwalne. Nadwrażliwość na dźwięki czy kolory sprawia, że dzieci i osoby z autyzmem czują się przytłoczone. Wczesna diagnoza i konsekwentna terapia dają dzieciom z autyzmem szansę na rozwój i samodzielność.
Kluczowym elementem akcji "Polska Na Niebiesko" jest spot, który ma na celu uwrażliwić odbiorców na problem społeczny związany z autyzmem. Przedstawia historię Emila, osiemnastoletniego chłopaka, którym Fundacja JiM opiekuje się od kilku lat. Emil wkrótce skończy szkołę, nie wiadomo co będzie potem. Jego rodzina to tylko jedna z tysięcy potrzebujących pomocy...
