Kiedy wezwać pogotowie do osoby z zaburzeniami psychicznymi? Choć temat nie jest łatwy, to w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia niezwłoczne jest podjęcie medycznych czynności ratowniczych.
Nie zawsze łatwo jest ocenić powagę sytuacji. Stan psychiczny danej osoby może być tragiczny i wymagać natychmiastowej pomocy medycznej. Nawet członkom rodziny może być trudno rozpoznać, że ktoś bliski czuje się bardzo źle.
Na terenie Polski za udzielenie pomocy i transportu osoby chorej odpowiada Państwowe Ratownictwo Medyczne. Aby wezwać karetkę należy zadzwonić na numer 999 lub 112 (z telefonu stacjonarnego lub komórkowego).
Po połączeniu z depozytorem medycznym trzeba udzielić informacji takich jak: dokładny adres i opis zdarzenia, rodzaj zdarzenia i ile osób bierze w nim udział, jakie dolegliwości przejawia chory, dane dotyczące chorego (imię, płeć, wiek), a także własne dane (nazwisko, numer kontaktowy, stopień pokrewieństwa).
Dyspozytor po ocenie sytuacji wysyła karetkę do poszkodowanego. Może jednak zdarzyć się też odmowa ze strony Pogotowia Ratunkowego. W takiej sytuacji dyspozytor zobowiązany jest do przedstawienia powodu odmowy.
Pogotowie do osoby pogrążonej w kryzysie psychicznym wzywamy, kiedy chory:
odmawia przyjęcia zaleconych leków, jedzenia i płynów,
ma omamy i urojenia (rozmawia z kimś, oklepuje się, zatyka uszy i zamyka oczy),
jest ekstremalnie pobudzony i agresywny wobec siebie i innych (samookalecza się, bije bliskich lub zwierzęta),
dokonał próby samobójczej (podcięcie żył, zażycie trucizny, powieszenie, skok z dużej wysokości),
rozbiera się w miejscu publicznym, tańczy, zaczepia innych ludzi, kładzie się na środku ulicy.
Pacjent z problemami psychicznymi może nie dostrzegać swoich nieprawidłowych działań i może upierać się, że nie potrzebuje pomocy. Dlatego jeśli pacjent jest wyjątkowo agresywny, wraz z pogotowiem może przyjechać także policja.
W przypadku transportu z użyciem przymusu bezpośredniego, który jest ostatecznością, wykonywane jest wobec chorego: przytrzymanie, przymusowe podanie leków na uspokojenie, unieruchomienie (np. za pomocą pasów, kaftana bezpieczeństwa).
Pacjent transportowany do szpitala psychiatrycznego jest badany przez lekarza psychiatrę, który decyduje, czy może być przyjęty do szpitala.
Zapamiętaj te numery alarmowe
W przypadku załamania psychicznego ludzie czasami potrzebują natychmiastowej profesjonalnej pomocy, co przynosi szybką ulgę. Im bardziej dramatyczny jest ostry kryzys, tym bardziej potrzebne jest odpowiednie wsparcie. Zapamiętaj numery alarmowe, które mogą pomóc w nagłej sytuacji.
Kryzysy psychiczne mogą dotknąć każdego, bez względu na wiek, wykształcenie, zawód, pochodzenie i status społeczny. Kryzys może wynikać z krótkotrwałego stresu, takiego jak reakcja szokowa w związku z realnie niebezpieczną sytuacją, lub może być konsekwencją długotrwałego, skumulowanego stresu.
Przyczyny ostrego niepokoju emocjonalnego są różne i mogą, na przykład, poprzez doświadczenia straty lub rozczarowania, traumatyczne przeżycia, konflikty psychospołeczne, okoliczności lub wstrząsy zmieniające życie, odrzucenie społeczne lub samotność, a także choroby psychiczne, takie jak psychoza, depresja, lęki i zaburzenia.
agresję i przemoc w kontekście choroby psychicznej,
silne ataki paniki,
paranoidalne myśli i halucynacje („paranoja”) i wynikające z nich zachowanie,
otępienie fizyczne i psychiczne powodujące bezruch w stanie świadomości,
delirium,
ekstremalne podniecenie (mania),
katatonię (nadmierne pobudzenie lub otępienie, któremu towarzyszy powtarzanie dźwięków lub grymasów).
Jak można udzielić pierwszej pomocy osobie chorej psychicznie?
Oto jak możesz udzielić „pierwszej pomocy” komuś w kryzysie psychiatrycznym.
Spokojne zwracaj się do poszkodowanego. Postaraj się zachować spokój i zrozumieć sytuację. Porozmawiaj z zainteresowaną osobą. Osoby dotknięte chorobą powinny mieć przestrzeń, aby powiedzieć jak się czują. Należy też zaakceptować prywatność osoby.
Zadzwoń bezzwłocznie po pomoc. Zadzwoń po karetkę lub na policję, jeśli istnieje ryzyko zranienia siebie lub innych.
Pozostań z osobą w kontakcie, dopóki nie nadejdzie ratunek. Nie próbuj zostawiać ofiary samej! Jeśli to możliwe, pozostań z nią w kontakcie, ale także pozwól, żeby czuła się swobodnie.
Staraj się również zachować spokój w otoczeniu osób agresywnych i upewnij się, że jesteś bezpieczny, zachowaj dystans. Wyraźnie pokaż swoje granice.
W przypadku ostrego kryzysu lub w sytuacji ekstremalnej może się zdarzyć, że cierpienie psychiczne własne lub bliskiej osoby jest tak duże, że narażamy siebie lub innych (zachowania związane z przemocą lub myśli samobójcze). W takich przypadkach sytuację należy potraktować bardzo poważnie i szybko podjąć działania.