Sezon na przeziębienie. Praktyczne rady, jak go uniknąć i jak leczyć – radzi prof. Antoni Krzeski

Zaczyna się sezon grzewczy. Lubimy przebywać w ciepłych pomieszczeniach, więc włączamy kaloryfery. Niejednokrotnie temperatura jest zbyt wysoko ustawiona. To powoduje, że oddychamy bardzo suchym powietrzem. A błona śluzowa dróg oddechowych, zwłaszcza nosa, tego nie toleruje. Jej wysuszenie zaburza jej główną właściwość ochronną. Zdecydowanie należy unikać przebywania w pomieszczeniach o zbyt wysokiej temperaturze, zwłaszcza w nocy.

Wręcz nie należy, bo wtedy tworzymy tropik, a to też nie jest korzystne. Nie twierdzę, że trzeba marznąć, jednak dla błony śluzowej nosa korzystniej jest cieplej się ubrać i obniżyć temperaturę w pokoju, niż mieć wyższą temperaturę i chodzić w krótkim rękawku . Dla naszych dróg oddechowych, a konkretnie dla błony śluzowej, wskazane jest powietrze o temperaturze około 20 stopni Celsjusza i relatywnie dużej wilgotności.

W pracy tak, ale w domu niekoniecznie, przecież najwięcej czasu spędzamy w pomieszczeniu, w którym śpimy – jest to 6 do 8 godzin dziennie i właśnie w sypialni najłatwiej jest nam stworzyć korzystne warunki dla błony śluzowej naszego nosa. W łóżku, pod kołdrą może być rozkosznie ciepło, a w pomieszczeniu stosownie chłodniej. Każdy z nas doświadczył zmęczenia po nocy spędzonej w pomieszczeniu z wysoką temperaturą, jak również porannej rześkości po nocy przespanej w pomieszczeniu o umiarkowanej temperaturze.

Przede wszystkim należy unikać kontaktu z osobami już zainfekowanymi. Dlatego też osoby przeziębione należy wręcz przeganiać z miejsca pracy do domu. Lepiej jest, aby jedna osoba nie pracowała przez jakiś czas i zastąpić ją, niż miałaby ona zarazić cały zespół. Przecież zaraz wszyscy będą chorzy, zresztą osoba przeziębiona zdecydowanie gorzej pracuje. Trzeba również pamiętać o kosztach jakie musimy ponieść w związku z przeziębieniem.

Leki „na przeziębienie” są dość drogie, a jeżeli przyniesiemy infekcję do domu prawdopodobnie zarazimy również domowników. Wówczas koszty te wzrastają wielokrotnie. O ile to możliwe odradzam również przebywanie w miejscach, w których zgromadzona jest duża liczba osób, np. pójście do kina czy też korzystanie z komunikacji miejskiej. Jeśli można, to lepiej jest przejść się kilka przystanków na piechotę niż wsiąść do pełnego autobusu, w którym z pewnością będą osoby przeziębione. Spacer będzie znacznie zdrowszy niż kontakt z osobami zakatarzonymi.

W tym wypadku nie ma dokładnie określonych zaleceń dietetycznych. Ale jesień jest taką porą roku, kiedy mamy dostęp do dużej ilości jeszcze świeżych warzyw i owoców. Tak więc o zastrzyk witamin bym się nie martwił. Osobiście o tej porze roku satysfakcjonuje mnie dieta lekkostrawna z dużą ilością warzyw oraz dużo, dużo owoców: tych zwykłych, polskich jabłek, bo są najlepsze i najzdrowsze, a i wybór praktycznie nieograniczony.

To okres zejściowy pańskiego przeziębienia. Jak mówi znane powiedzenie nieleczony katar, czyli przeziębienie trwa tydzień, a leczony siedem dni. W sumie u większości osób jest to choroba samouleczalna. Warto tutaj wspomnieć, iż przeziębienie określane często jako katar jest w rzeczywistości ostrym zapaleniem zatok przynosowych i tak my laryngolodzy to pojmujemy. Zalecenia opracowane przez ekspertów mówią wyraźnie, iż do pięciu dni należy stosować leczenie objawowe. Jeśli po pięciu dniach pan nie wyzdrowieje całkowicie, należy wdrożyć leczenie przeciwzapalne.

Zdecydowanie tak. Niejednokrotnie przeziębienie przechodzi w zapalenie oskrzeli czy inne formy uogólnienia się. Do niedawna istniało pojęcie górne i dolne drogi oddechowe. Współcześnie uważa się, że jest to jeden narząd. Zostało nawet wprowadzone pojęcie „UNITED AIRWAYS”. Tak więc infekcja w obrębie jam nosa i zatok przynosowych bez szczególnego problemu może uogólnić się na cały narząd. Wielu z nas doświadczyło tego na sobie. Rozpoczęło się od kataru, a skończyło się na zapaleniu oskrzeli. Stąd też te zalecenia, aby w okresie przeziębienia pozostać w domu i oszczędzać się.

Wtedy jednoznacznie można stwierdzić, że ma pan ostre zapalenie zatok przynosowych. Powinien pan ponownie spotkać się z lekarzem rodzinnym, który jest kompetentny w leczeniu tej choroby na tym etapie i otrzymać od niego leczenie. Mówię ponownie, bo wcześniej powinien go pan odwiedzić, aby otrzymać zwolnienie z pracy. W tych przypadkach eksperci jednoznacznie zalecają rozpoczęcie stosowania kropli sterydowych do nosa, zarówno u dorosłych jak i u dzieci.

Tak. Pan, podobnie jak większość pacjentów kojarzy sterydy ze sportowcami. Większość osób się ich boi, bo ma w głowie efekty uboczne sterydów.

Jednak w przypadku sterydów donosowych te objawy niepożądane są praktycznie znikome. Sterydy donosowe mają bardzo wysoki poziom bezpieczeństwa, są niezbyt drogie i bardzo skuteczne. Mają one silne działania przeciwzapalne i potrafią skutecznie leczyć zapalenie błony śluzowej nosa, czyli przeziębienie. I co ważne, niektóre mają rejestrację do stosowania u dzieci od trzeciego roku życia.

U niektórych osób po 5-7 dniach trwania choroby dochodzi dodatkowo do zakażenia bakteryjnego, ale są to naprawdę niezbyt częste przypadki. Wówczas wydzielina śluzowa zmienia się w ropną, ponownie pojawia się temperatura, pogarsza się nasze samopoczucie. Jest to moment, w którym celowe jest wdrożenie antybiotykoterapii. Jest to szalenie ważne. Dzisiaj moment rozpoczęcia przyjmowania antybiotyków został bardzo precyzyjnie określony – w 5-7 dniu choroby, o ile obserwuje się nawrót dolegliwości oraz pojawienie się wydzieliny ropnej w jamach nosa, bądź też podczas kaszlu.

Antybiotyki są niezbędne w konkretnych przypadkach. Kiedyś lekarze profilaktycznie przypisywali je bez mała każdemu, kto się przeziębił. Teraz dajemy je w konkretnych przypadkach – kiedy ponownie występuje gorączka, nawracają objawy i pojawia się wydzielina ropna.

Myślę, że warto tutaj wspomnieć, że u niektórych chorych może dochodzić do sytuacji, w której zablokują się całkowicie ujścia zatok przynosowych. Wówczas w ich jamach zalega wydzielina ropna i znacznie nasilają się dolegliwości miejscowe i ogólne, zwłaszcza bólowe. W tych przypadkach konieczna staje się konsultacja laryngologiczna i z reguły niezbędna jest diagnostyka radiologiczna. Na szczęście przy obecnie dostępnych na rynku lekach często można się obejść bez punkcji zatok. Jednak czasami i z tym należy się liczyć.

Tak, myślę, że będzie to bardzo praktyczne. Jeśli jesteś zdrowy, to unikaj w porze nasilenia przeziębień wizyt w przychodniach lekarskich. Jeśli chcesz załatwić coś, co może poczekać lub dolega ci coś błahego, to zastanów się dwa razy, czy naprawdę potrzebujesz udać się do poradni i wejść w środowisko osób chorych. Może pan wejść do przychodni zdrowy i wyjść z infekcją, chory.