Polski dziennikarz wzięty za Snowdena. Rosyjskie specsłużby zrobiły mu test na Polaka

Parę tygodni temu korespondent PAP w Chinach Andrzej Borowiak w drodze do Hong Kongu został zatrzymany na lotnisku Szeremietiewo w Moskwie. W tym samym czasie Edward Snowden, autor wycieku informacji o szpiegowaniu wszystkich przez NSA przebywał w tym porcie lotniczym. Amerykanin z powodu nieważnych dokumentów miał zakaz opuszczania lotniska. Tymczasem rosyjskie służby wpadły na to, że Snowden podszywa się pod Polaka i zamierza powrócić do Hong Kongu.

Już odłożyłem bagaż na półkę, już rozsiadłem się w fotelu, obok - jak się okazało w rozmowie - jednej z najlepszych na świecie profesjonalnych tancerek jakiegoś rodzaju latynoskiego tańca, która właśnie wracała z występu na Kremlu. Wtedy przyszedł inny pan i powiedział, że mają problem z potwierdzeniem moich dokumentów, i poprosił, żebym się przesiadł o jeden rząd do tyłu.

Koło mnie usiadł ten sam człowiek, który porównywał mnie z tym samum zdjęciem co za pierwszym razem. Był bardzo uprzejmy i cały czas przepraszał za zamieszanie, ale jednocześnie stanowczo domagał się odpowiedzi na pytania. Pytał, jak się nazywam, czy na pewno jestem Polakiem, czy umiem mówić po polsku, a na koniec kazał mi przeczytać odręcznie napisany na kartce tekst: "Wasze nazwisko?". Pytał, co to znaczy. "Your name - odpowiedziałem, - in plural". Facet odszedł.

Chwilę mi zajęło zrozumienie sensu jego pytania, bo akcent też miał dosyć ciężki. Po chwili odpowiedziałem, że ja np. jestem z grodu Kopernika. Nie zrozumieli, więc wyjaśniam, że z Torunia. A poza tym w Polsce są jeszcze takie grody jak Warszawa, Gdańsk, Kraków, Wrocław, Łódź. Facet mi przerywa i pyta, jakie są grody w pobliżu Torunia (też jakoś dziwnie to powiedział i musiałem dopytać, o co chodzi). Więc wymieniam: Włocławek, Inowrocław, Brześć Kujawski, Kruszwica... Gość słucha, a w pewnym momencie jakby olśniony rzuca: "A Grudziądz? Gdzie jest Grudziądz?". Pozostali wpatrują się w milczeniu z twarzami mówiącymi: "No i co teraz? Teraz cię mamy!".

Chwilę potrzymałem ich w napięciu. Zacząłem się zastanawiać, czy nie warto byłoby pozgrywać Snowdena i zobaczyć, co mi zrobią. Na przykład mówić z amerykańskim akcentem. To byłby fajny temat i można by zobaczyć, co się dzieje za kulisami takiej wielkiej i tajemniczej sprawy. Ale z drugiej strony - myślę - w najlepszym wypadku samolot odleci beze mnie, czy ktoś mi da bilet na następny? A w bagażu biały, żółty ser, śmietana, masło i inne egzotyczne polskie przysmaki. Myśl, że to się wszystko popsuje ostatecznie przekonuje mnie, żeby sobie nie pogrywać.

Mówię więc: "Grudziądz też blisko", a oni wszyscy jakby nie wytrzymali napięcia, zaczęli między sobą szeptać - "On wsje znajet!" etc. Całą sytuację odbierałem jako zabawną i myślałem, że oni też po części tak ją odbierają, więc dla rozładowania atmosfery rzuciłem: "W CIA dobrze nas szkolą", i dorzuciłem po rosyjsku (nie wiem nawet, czy to jest po rosyjsku): "Ja superagjent". Ale nikt się nie zaśmiał.

Chłopakom miny zrzedły i widać było, że nie wiedzą, o co jeszcze mogą zapytać. "You really look like him" - mówi ten pierwszy, ale dalej nie wiadomo, co pytać. W końcu któryś z nich wpadł na pomysł, żebym zaśpiewał polski hymn i w ten sposób ostatecznie udowodnił, że jestem Polakiem. Dla kurtuazji ostrzegłem, że nie śpiewam najlepiej, ale gdy tylko otrzymałem zapewnienie, że to nie szkodzi, przystąpiłem do dzieła. I naprawdę przyjemnie mi się śpiewało. Po tym występie pozwolili mi wrócić na miejsce i chociaż trochę się bałem, że się rozbijemy, doleciałem szczęśliwie do Hongkongu.