Różne kraje, te same problemy. Czy miejsce, w którym żyjemy, ma wpływ na nasze zdrowie psychiczne?
Mateusz Madejski
19 grudnia 2013, 15:22·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 19 grudnia 2013, 15:22
"Bez tajemnic" to polska wersja serialu, który zdobył uznanie w wielu krajach. Okazuje się, że pomimo wielu różnic kulturowych, problemy które trapią ludzi w różnych krajach są wszędzie bardzo podobne.
Reklama.
Partnerem sekcji jest HBO
– W pierwszych sezonach "Bez tajemnic" szczegóły dotyczące bohaterów musiały być mocno konsultowane z właścicielami licencji. W trzecim sezonie postacie są autorskie, wymyślone przez nas – mówi Przemysław Nowakowski, główny scenarzysta serialu HBO "Bez tajemnic".
Czy polscy bohaterowie serialu różnią się od postaci znanych z międzynarodowych wersji? Ich problemy są podobne, chociaż często mają wyraźnie polski rys. Jak na przykład Janina Ptak. Jest to typowa matka Polka z powojennego pokolenia, wychowana w konserwatywnej rodzinie z Małopolski. W jej historii jest porzucenie i poczucie osamotnienia, ale też typowa polska trauma dla ludzi z jej roczników – czyli niełatwe emigracyjne lata w Stanach Zjednoczonych.
Co trapi księdza
W "Bez tajemnic" poznajemy księdza Konrada z podwarszawskiej parafii. Problemy duchownych nie schodzą obecnie z czołówek dzienników. – Ale można mieć wrażenie, że media mówiąc o duchownych ulegają pokusie taniej sensacji. Problem pedofilii w Kościele przecież nie jest tak duży, jak to można wywnioskować z telewizyjnych kanałów informacyjnych – uważa Piotr Głowacki, aktor, który wcielił się w rolę księdza.
Przemysław Nowakowski zaznacza, że kreśląc postać, chciał poruszyć temat życia duchownych, który obecnie bardzo interesuje Polaków. Ale jednocześnie nie miał zamiaru podchodzić do tematu w publicystyczny sposób. – W Polsce są dwie grupy ludzi. Jedni uważają duchownych za istoty niemal półboskie, które są niekwestionowanymi autorytetami. Drudzy z kolei uznają ich za źródło wszelkiego zła i synonim demoralizacji. Tymczasem mało kto widzi w księdzu po prostu istotę ludzką. Taką, która ma swoje pragnienia i swoje dylematy. Właśnie taką postacią miał być ksiądz Konrad – opowiada Przemysław Nowakowski.
Temat życia duchownych budzi w Polsce obecnie dużo większe emocje niż w na przykład w USA. W amerykańskiej wersji serialu ("In Treatment") nie występował żaden duchowny. Ale kraje zachodnie też były wstrząsane skandalami duchownych. Można wręcz mieć wrażenie, że polska dyskusja na te tematy jest łudząco podobna do tych, które się toczyły kilka czy kilkanaście lat temu w USA, Hiszpanii czy Irlandii.
Borderline – "modna" choroba
Do gabinetu psychoterapeuty z "Bez tajemnic" przychodzi również Małgorzata, kobieta o chwiejnej osobowości typu borderline. Jest to schorzenie, na które ostatnio cierpli w Polsce tyle osób, że niektórzy specjaliści mówią wręcz o "modzie na borderline". – Choroba charakteryzuje się dramatycznymi zmianami nastroju. Jest wspaniale, a za chwilę wpadamy w ciężką depresję – tłumaczy psychoterapeuta Paweł Holas.
I w tym przypadku "moda" dotarła do nas z kilkuletnim opóźnieniem. W USA czy zachodniej Europie o borderline bardzo gorąco dyskutowało się pod koniec lat 90. – Same schorzenie zdefiniowano dopiero w latach 80. ubiegłego wieku – mówi psychoterapeuta. Czy można mówić o modzie? – Po prostu zaczęto u nas o tym mówić i diagnozować. Podobnie jak nieco wcześniej o dysleksji wśród uczniów – uważa Holas. Na schorzenie cierpi w Polsce według specjalistów nawet kilka procent populacji. – Z tego zdecydowana większość to kobiety. Chociaż można powiedzieć że borderline ma swój "męski" odpowiednik, to psychopatia – dodaje.
Często kobiety ze schorzeniem tego typu mają niesamowite powodzenie wśród mężczyzn. – Mężczyzna, który spotyka kobietę z borderline, jest zazwyczaj początkowo wręcz zachwycony. Jest ona żywiołowa, pełna pasji, namiętna. Często tacy mężczyźni chcą się już oświadczać, po czym po krótkim czasie poznają tę drugą stronę osobowości borderline. Wtedy jest wszystko na "nie", a temperament kobiety przenosi się na kłótnie, histerie i awantury – wyjaśnia Paweł Holas.
Problemy z akceptacją
Do psychoterapeuty Andrzeja Wolskiego trafia także 17-letni Jeremi. Dorasta w przybranej rodzinie i początkowo ma problemy z zaakceptowaniem swojego homoseksualizmu. – Jednak jego orientacja nie jest dla niego tak naprawdę głównym problemem. Przede wszystkim czuje się odrzucony przez rodziców i nieakceptowany przez tych przybranych – mówi Przemysław Nowakowski.
Biorąc zatem pod uwagę bohaterów serialu "Bez tajemnic" można by wnioskować, że problemy każdy ma właściwie podobne – trudności w budowaniu relacji z partnerami czy rodzicami oraz problemy z akceptacją przez otoczenie. Takie same problemy mają bohaterowie amerykańskiego "In Treatment" czy izraelskiego "BeTipul". I zdaniem ekspertów to nie jest przypadek. Choć sytuacja ekonomiczna, polityczna czy uwarunkowania kulturowe mogą wpływać na nasze poczucie szczęścia i zdrowie psychiczne, to źródło naszych problemów tkwi tak naprawdę zupełnie gdzie indziej. Bo niemal każdy psycholog wskazuje, że to relacje z innymi są tym, co przesądza o naszym zadowoleniu z życia.