Reklama.
Karol Wojtyła w polskim kinie był już papieżem i „pozostał człowiekiem”, więc teraz, tuż przed planowaną na koniec kwietnia kanonizacją w Watykanie, przyszedł czas, by „został świętym”. Najnowszy film Grzegorza Sadurskiego (reżyseruje teledyski m.in. „Arki Noego”) jest o tyle wyjątkowy, że skierowany do najmłodszej publiczności. Łączy w sobie elementy filmu fabularnego (grają m.in. Piotr Fronczewski i Katarzyna Glinka), animacji komputerowej oraz archiwalnych materiałów o papieżu. Opowiada historię chłopca, którego dziadek przyjaźnił się przed laty z Wojtyłą i teraz mówi wnukowi, jakim człowiekiem był przyszły Ojciec Święty.
„Kram z dewocjonaliami”, „kino eksploatacji”
Od premiery „Karola” minęło co prawda dopiero kilka dni, ale już słychać głosy, że to dzieło o wątpliwej jakości. „Dostajemy prościutką, skrojoną pod telewizyjny program edukacyjny historię (…) oraz wołającą o pomstę do nieba animację, która opowiada o kilku istotnych wydarzeniach z życia Jana Pawła II. [Animacja] wypełniona jest woskowymi postaciami bez mimiki, z sinymi twarzami i martwymi oczami, błyszczącymi jak tandetne breloczki i poruszającymi się jak bohaterowie pierwszych platformówek 2D” – recenzuje na Stopklatka.pl Magdalena Felis. Jak twierdzi, po filmie doskonale widać, że twórcy zrobili wszystko, by wyrobić się przed kanonizacją.
Od premiery „Karola” minęło co prawda dopiero kilka dni, ale już słychać głosy, że to dzieło o wątpliwej jakości. „Dostajemy prościutką, skrojoną pod telewizyjny program edukacyjny historię (…) oraz wołającą o pomstę do nieba animację, która opowiada o kilku istotnych wydarzeniach z życia Jana Pawła II. [Animacja] wypełniona jest woskowymi postaciami bez mimiki, z sinymi twarzami i martwymi oczami, błyszczącymi jak tandetne breloczki i poruszającymi się jak bohaterowie pierwszych platformówek 2D” – recenzuje na Stopklatka.pl Magdalena Felis. Jak twierdzi, po filmie doskonale widać, że twórcy zrobili wszystko, by wyrobić się przed kanonizacją.
W jeszcze ostrzejszych słowach komentuje Grzegorz Fortuna z Klubu Miłośników Filmu. „To całkiem zabawne, że polscy twórcy dopiero teraz wypracowali swój model kina eksploatacji. Bo tym właśnie jest sklejka przygotowana naprędce przez Kino Świat [dystrybutor filmu - red.] - dość ordynarnym skokiem na kasę” – przekonuje.
Fortuna pisze, że jakieś pół godziny materiału do „Karola” „wyrżnięto” z włoskiego filmu animowanego o papieżu, który powstał w 2011 roku. Nikt się nim nie interesował, aż w końcu Kino Świat postanowiło zakupić do niego prawa. „Uradzili, że można wyrżnąć pół godziny, a resztę dokręcić po taniości w Polsce i nie chwalić się przesadnie częścią animowaną, żeby nie odstraszyć potencjalnych widzów” – stwierdza.
Animowane fragmenty rzucają się jednak w oczy, nawet w zwiastunie filmu.
Pierwsze, co przychodzi mi do głowy po obejrzeniu "Karola", to słynna sentencja z "Nieznośnej lekkości bytu" Kundery: "Zanim zostaniemy zapomniani, przemieni się nas w kicz". Film familijny Grzegorza Sadurskiego i Orlando Corradiego to niemal podręcznikowa ilustracja słów czeskiego pisarza. Fenomen papieża Polaka, który – cytując jednego z bohaterów – przemeblował pół świata, został tu sprowadzony do poziomu czytanki z kramu z dewocjonaliami. CZYTAJ WIĘCEJ
„Karola” skrytykował też na Twitterze ksiądz Marek Lis z Katedry Homiletyki i Środków Przekazu Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego. „Słaba animacja z naiwną treścią, część fabularna lepsza. Żal, bo to kolejna zmarnowana okazja. Może przesadzam, ale poziom filmów religijnych 2014 obrzydza chrześcijaństwo” – napisał, wymieniając jeszcze tytuły „Noe” i „Syn Boży”.
Laurka od kina
O samym Wojtyle filmów było mnóstwo, ale właściwie każdy spotykał się z podobnymi zarzutami. Jak mówi w rozmowie z naTemat krytyk filmowy Wiesław Kot, ostatnia produkcja tylko potwierdza, że na papieżu Polaku kino "poległo".
– Ja nie mam wątpliwości, że to próba wyłudzenia pieniędzy przed kanonizacją. Książki się nie sprzedają, pielgrzymki do Rzymu też słabo, więc jest taki film. I znów, tak jak przy poprzednich obrazach, palimy papieżowi kadzidła, bezrefleksyjnie budujemy mu filmowy pomnik – komentuje.
O samym Wojtyle filmów było mnóstwo, ale właściwie każdy spotykał się z podobnymi zarzutami. Jak mówi w rozmowie z naTemat krytyk filmowy Wiesław Kot, ostatnia produkcja tylko potwierdza, że na papieżu Polaku kino "poległo".
– Ja nie mam wątpliwości, że to próba wyłudzenia pieniędzy przed kanonizacją. Książki się nie sprzedają, pielgrzymki do Rzymu też słabo, więc jest taki film. I znów, tak jak przy poprzednich obrazach, palimy papieżowi kadzidła, bezrefleksyjnie budujemy mu filmowy pomnik – komentuje.
Od "Z dalekiego kraju" Krzysztofa Zanussiego z 1981 roku, przez amerykański "Papież Jan Paweł II" z 1984 roku, po "Jan Paweł II" z Jonem Voight'em i "Karol. Człowiek, który został papieżem" z Piotrem Adamczykiem – zdaniem Kota wszystkie te filmy można wrzucić do jednego worka. Tak jak w przypadku "Karola, który został świętym" pada porównanie do kramu z dewocjonaliami.
– Pod Jasną Górą na bazarach sprzedaje się oleodruki z wizerunkiem papieża. Filmy pełnią podobną rolę. Padamy przed papieżem na kolana, a czasem wręcz na twarz. Nie umiemy wykorzystać tego, co dla Polski zrobił, bo podskórnie się go boimy. Wolimy się do niego modlić, niż z nim rozmawiać. Dlatego też tego typu kino rzadko ocenia się pod kątem artystycznym – zauważa krytyk.
Ma wyciskać łzy
"Rzadko się ocenia", bo spora część widzów uważa, że choć to film, walory ma inne: "edukacyjne i wspomnieniowe". Tak przynajmniej mówi naTemat Marcin Przeciszewski, prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej. – Te filmy, jak "Karol. Człowiek, który został papieżem", wyciskały łzy z oczu i wszyscy się w takiej formule odnajdowali. Mnie się wydaje, że warstwa artystyczna jest w takim kinie mniej ważna – podkreśla.
"Rzadko się ocenia", bo spora część widzów uważa, że choć to film, walory ma inne: "edukacyjne i wspomnieniowe". Tak przynajmniej mówi naTemat Marcin Przeciszewski, prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej. – Te filmy, jak "Karol. Człowiek, który został papieżem", wyciskały łzy z oczu i wszyscy się w takiej formule odnajdowali. Mnie się wydaje, że warstwa artystyczna jest w takim kinie mniej ważna – podkreśla.
Jego słowa potwierdzają liczby. Ze statystyk stowarzyszenia filmów polskich wynika, że "Człowieka, który został papieżem" obejrzało prawie dwa miliony widzów. Kiedy zadebiutował w TVN-ie, pobił rekord oglądalności.
Choć "Karol, który został święty" taką popularnością cieszyć się z pewnością nie będzie, zbliżająca się kanonizacja na pewno mu pomoże. I, jak twierdzi Przeciszewski, nic w tym dziwnego, że właśnie teraz taki film się pojawia. – To całkiem uzasadnione. Ludzie do kanonizacji chcą się przygotować, a jeśli ktoś chce odpowiedzieć na to oczekiwanie, to świetnie! – ocenia.