Tabletka na pamięć, lek przeciwbólowy, tabletka na ładne włosy i paznokcie, proszek wspomagający dobre widzenie i jeszcze kilka innych tabletek reklamowanych w telewizji a czasem dodatkowo coś co doktor przepisał z powodu cukrzycy czy nadciśnienia – przecież to nic takiego, to tylko suplementy diety i leki, które doktor kazał brać. Problem w tym, że doktor nie wiedział o 5 suplementach diety, które mogą razem z przepisanymi przez niego lekami doprowadzić do tragedii.
Koktajle lekowe mogą być śmiertelnie niebezpieczne. Jakub Ociepa / Agencja Gazeta
Polipragmazja, czyli wielolekowość dotyczyła jeszcze niedawno tylko osób starszych, które z powodu leczenia wielu schorzeń stosowały bardzo wiele różnych leków. Farmaceutyki połączone ze sobą mogły powodować duże skutki uboczne a nawet sytuacje niebezpieczne dla życia i zdrowia. Niestety coraz większa popularność samoleczenia suplementami kupowanymi w aptece bez recepty oraz obniżenie wieku, w który zaczynamy chorować na schorzenia cywilizacyjne powoduje, że wielolekowość może dać się we znaki osobom młodszym.
Mów jakie bierzesz leki
Generalnie, żeby nie zrobić sobie krzywdy należy przyjąć jedną zasadę. Jeśli idę do jakiegokolwiek lekarza, czy to jest lekarz rodzinny, czy kardiolog, czy nawet dermatolog, to zawsze informuję go jakie przyjmuję leki, nie pomijając tych kupionych bez recepty, które z pozoru wydają się nieznaczące.
Przykładem, choć częściej dotyczącym osób starszych, na zgubne łączenie leków jest np. przyjmowanie środków przeciwbólowych z niektórymi lekami.
Jak podaje branżowy rynekzdrowia.pl podawanie leków przeciwbólowych osobom starszym, mających często nadciśnienie, niewydolność krążenia i cukrzycę może mieć fatalne skutki. Może spowodować zatrzymanie wody w organizmie, jeśli tacy chorzy stosują też lek odwadniający oraz przeciw nadciśnieniu z grupy inhibitorów konwertazy.
– Zaaplikowany na własną rękę ibuprofen, olfen albo ketonal może zablokować funkcjonowanie nerek. Stosowanie niesterydowego leku przeciwzapalnego to tzw. potrójny kopniak. Diureza zostaje zablokowana dzięki zniesieniu działania furosemidu i inhibitora konwertazy w nerkach. Badania australijskie pokazały, że tysiące ludzi umiera rocznie z tego powodu – tłumaczy na łamach rynkuzdrowia.pl dr Jarosław Derejczyk, dyrektor Szpitala Geriatrycznego w Katowicach, śląski konsultant wojewódzki w dziedzinie geriatrii.
Nie tylko banalne leki przeciwbólowe mogą powodować fatalne połączenia. Zioła - samo zdrowie. Nikt nie zastanawia się nad ich działaniem, bo naturalne i nieszkodliwe. Tymczasem np. preparaty z dziurawcem, lub sam dziurawiec łączony z lekami przeciwzakrzepowymi może doprowadzić do krwotoku.
Dr Leszek Borkowski, farmakolog tłumaczy naTemat, że niektóre substancje mogą powodować zwiększone lub zmniejszone wydzielanie enzymów rozkładających leki w wątrobie.
Skoro więc nawet łączenie leków z niektórymi pokarmami może być niekorzystne, warto pamiętać, żeby choć popijać je wodą, czyli płynem obojętnym.
Zdaniem dr Borkowskiego przy antybiotykoterapii należy też być ostrożnym z przyjmowaniem wszelkich probiotyków.
– W przypadku wystąpienia biegunki lepiej pić kefir lub jogurt. Przyjmowanie probiotyków bez konsultacji z lekarzem nie zawsze jest dla nas korzystne.
Leki potrafią zaszkodzić
Najbardziej wyczulenie na łączenie leków powinni być ci, którzy chorują przewlekle lub przyjmują leki z tzw. ciężkiej farmacji. Tu zastosowanie bez konsultacji z lekarze dodatkowych leków, nawet tych bez recepty może skończyć się fatalnie.
– Wielolekowość jest coraz większym problemem. Dlatego ostatnio pojawiła się nawet propozycja wprowadzenia dla pacjentów książki, w której wpisywaliby wszystkie przyjmowane leki. Pracuję jako farmakolog w szpitalu. Bywa, że jestem wzywany, gdy z pacjentem dzieje się coś niedobrego, a lekarze nie mogą znaleźć przyczyny tego stanu. Pierwszą rzeczą, którą robię, jest sprawdzenie szuflady pacjenta. Tam znajduję leki przyniesione przez rodzinę. Często okazuje się, że to właśnie połączenie leków stosowanych w szpitalu, z tymi „dodatkowymi” jest odpowiedzialne za problemy pacjenta – opowiada dr Borkowski.
Farmakolog zwraca uwagę również na to, żeby nie stosować leków, czy suplementów diety, w sytuacji gdy mamy problemy z wątrobą, ponieważ leki jeszcze bardziej ją obciążają i sami możemy zrobić sobie krzywdę. Podobnie jest wtedy gdy mamy chore nerki.
– Przykładowo nie bierzmy dłużej niż kilka dni leków przeciwbólowych. Jeśli ból nie przechodzi w ciągu kilku dni , trzeba iść do lekarza. To samo jeśli chodzi o niegojące się rany. Przyczyna niegojenia się może być poważna, np. może być to objaw cukrzycy, a dokładnie jej powikłania jakim jest stopa cukrzycowa – tłumaczy specjalista.
I dodaje: – Zaufajmy lekarzowi i stosujmy taką farmakoterapię, którą on zaleci. Oczywiście informujmy lekarza o wszystkich lekach i suplementach, które przyjmujemy.
Jeśli przyjmujemy antybiotyk, który jest rozkładany przez enzymy wątrobowe i przyjmujemy z jedzeniem, lekami substancję, która powoduje , że zwiększa się ilość wydzielanych enzymów to lek jest szybciej rozkładany przez wątrobę i zwyczajnie nie zadziała. Jeśli natomiast dołożymy do antybiotyku substancję, która powoduje wygłuszenie tych enzymów, to lek będzie rozkładany wolniej i będziemy mieli taką sytuację jak przy przyjęciu większej dawki leków niż zalecana. Skuteczność terapii nie będzie wyższa, natomiast zwiększą się działania niepożądane leku.
Dr Leszek Borkowski