"Dowcip muru nie przeskoczy". Czyli, jak Maciej Stuhr udowodnił, że prawica śmiać się nie umie

Jedno proste zdanie. Pozornie nic śmiesznego, a publiczność zgromadzona na sali, cieszy się, klaszcze i czeka na więcej. O co chodzi, dlaczego zebrani się śmieją? Zaraz, czyżby to jakaś aluzja polityczna? A Maciej Stuhr, pozornie zażenowany przejęzyczeniem brnie dalej. – Aktorzy drugiego planu to nie jest jakaś armia artystów wyklę,... przeklętych – stwierdza.

Z Żołnierzy Wyklętych śmiać się w pewnych kręgach nie wolno. To bohaterowie, o których można mówić wyłącznie na baczność. Prawica tak zawłaszczyła ich legendę, że komik nie może sobie pozwolić na żadną uwagę na ich temat, bo zaraz narazi się na wściekłe ataki. Opozycja też śmiać się nie może, choć nie od dziś wiadomo, że to przecież żadni patrioci tylko Polacy gorszego sortu.

Słowa o Wałęsie jeszcze jeden prawicowiec z drugim przełknąłby, zawsze można coś napisać przecież śmiesznego o Bolku, ale opona? Tego już za wiele. Natychmiast sypią się kolejne komentarze w stylu: „Panie Macieju, złośliwość, jak mniemam, wynika z frustracji, bo i łysina, i żony ni ma”. Kto się śmieje ze słowa opona? Oczywiście wszyscy lewacy i zwolennicy Palikota, którym marzy się powrót poprzedniego układu "komunistów i złodziei" do władzy. Prawdziwi patrioci z opon się nie śmieją, snując kolejne teorie spiskowe na temat zamachu na prezydenta. – Wszędzie tylko spiski, zamachy, przecież tak się nie da żyć, na poważnie nikt tego nie wytrzyma, te głupoty trzeba obśmiać – mówi Jerzy Kryszak.

Liczba komentarzy zamieszczonych w internecie, które można uznać za nie do końca pochlebne dla aktora była zadziwiająco dużo. Oto jeden z nich: "Maciek k… f… j… jest ch..., c… j… był ch... i ch… w ... j... c... i tyle". Wykropkowaliśmy w niej tylko słowa uznawane za niecenzuralne. 

– Myślę, że Maciek jest już uodporniony. Po „Pokłosiu” ma inną skórę, nie przejmuje się tym co o nim piszą – mówi aktor Jerzy Kryszak. Sam Maciej Stuhr w rozmowie z NaTemat powiedział, że śmieje się prawie ze wszystkiego, choć zdaje sobie sprawę z tego, że nie jest to w Polsce takie powszechne. Jak można było zaobserwować podczas gali, większość zebranej publiczności śmiała się razem z nim. To skąd ten hejt z prawej strony?

– Tylko My, Naród, Bóg-Honor-Ojczyzna. Wszystko jest takie poważne. Tromtadrackie. Zero luzu – mówi artysta kabaretowy Tomasz Jachimek. – Nie jesteśmy narodem smutasów. To z czego się śmiejemy zależy od miejsca i czasu. Choć trzeba zauważyć, że im ktoś jest bardziej na prawo tym rzadziej się śmieje – zauważa Grzegorz Miecugow. Według redaktora programu "Szkło Kontaktowe", po prawej stronie sceny politycznej im mniej jest śmiechu, tym więcej jest nadęcia, napuszenia i naburmuszenia. 

– Śmiech z samego siebie jest najtrudniejszy. Polakom brak dystansu do samych siebie – mówi Jerzy Kryszak. Żeby śmiać się z siebie trzeba odwagi. Dystansu. Umieć zdefiniować własne słabości, by móc o nich z przymrużeniem oka opowiadać. Może to jest właśnie problemem polskiej prawicy, która przecież we własnym mniemaniu nie ma żadnych wad i słabości?

Aktor otrzymał setki SMS-ów z podziękowaniami. Za co? Może trochę za odwagę, ale przede wszystkim po prostu za zwyczajny śmiech. Komentarzami pełnymi nienawiści nie przejmuje się zupełnie, jest przyzwyczajony. Nie są one obce także innym aktorom czy dziennikarzom, którzy ośmielają się krytykować obecną władzę.

Według aktora to, co śmieszy w Polsce jest zdeterminowane przez wyznawane poglądy polityczne. – Podziały w Polsce i mur oddzielający dwie strony obecnego sporu politycznego jest tak wysoki, że to, co śmieszy jedną stronę, nieodmiennie będzie drugą gorszyć lub oburzać. Dowcip muru nie przeskoczy – mówi Jerzy Kryszak.

Śmiech od dawna jest bronią w walce politycznej, nie bez powodu różni władcy na przestrzeni dziejów próbowali zamknąć usta prześmiewcom krytykujących ich rządy. To, że w Polsce prawica nie ma tak dużego poczucia humoru, jak obóz związany z opozycją nie powinno zatem nikogo dziwić. Umberto Eco napisał: „Śmiech odrywa na jakiś czas wieśniaka od strachu. Lecz prawo narzuca się poprzez strach, którego prawdziwym imieniem jest trwoga przed Bogiem”. Czy śmiech pozwala nam walczyć z naszymi demonami, ze strachem, z przeciwnościami losu, z wrogiem czy przeciwnikiem politycznym? – Nie powiem nic mądrzejszego ponadto, co napisał Umberto Eco – mówi Maciej Stuhr.