Zamachy w Brukseli niczego nie zmienią. Europa wciąż jest jednym z najbezpieczniejszych miejsc na świecie

Wtorkowe zamachy w Belgii przyniosły śmierć 34 osób. Do tego ponad 200 odniosło rany. To dużo. Przerażająco dużo. Od dwóch dni serwisy informacyjne na całym świecie odmieniają słowo zamach przez wszystkie przypadki, a liczbę ofiar na czerwono podkreślają na wielkich wykresach.

Odkąd runęły wieże WTC świat co chwila z przerażeniem obserwuje relacje telewizyjne z różnych stron świata. Zamachy, strzelaniny, bomby, ludzie giną, nie ma miesiąca spokoju. Istny armagedon. Gdy patrzy się na mapę Europy, gdzie czerwonymi kropkami zaznaczono miejsca, w których w tym wieku doszło do zamachu, to widać, jak bardzo świat oszalał. Są jednak takie trzy kraje, gdzie do tej pory było spokojnie. To Litwa, Słowacja i... – jeśli nie liczyć ataku nożownika na biuro poselskie – Polska.

– Jesteśmy społeczeństwem w dużym stopniu homogenicznym – mówi dr Aleksandra Zięba z katedry politologi UW. Nie mamy wielkich skupisk imigrantów. Od Bałtyku aż po Tatry i od Odry po Bug wszyscy Polacy są „u siebie” od pokoleń. Mniejszości narodowe są, oczywiście, ale ani mniejszość niemiecka ani ukraińska, litewska czy białoruska nie próbuje wymuszać terrorem swoich praw. Żyją pośród nas w pełnej symbiozie. Tym bardziej trudno dziś przypuszczać, że z okrzykiem „autonomia albo śmierć” będą się wysadzać w powietrze Kaszubi czy Górale.

– Nie mamy tradycji kolonialnych, nie ma też w Polsce dużego rozwarstwienia społeczeństwa z uwagi na religię czy kulturę – podkreśla dr Zięba. – W Niemczech, Francji czy innych krajach zachodnich w latach 70-tych przyjmowano wielu gastarbeiterów z krajów Bliskiego Wschodu i północnej Afryki. Dziś ich dzieci i wnuki często stają się żołnierzami terroru – dodaje.

Czy zatem w Polsce nigdy nie dojdzie do zamachu? Niestety, trudno w to uwierzyć, ale też nie ma co wpadać w panikę, bo rzeczywiście jesteśmy względnie bezpieczni. Trzeba też pamiętać o jednym – terroryzm wygrywa, gdy wszyscy dookoła zaczynają się bać. – Po Euro 2012 mamy procedury, które wówczas się sprawdziły i wciąż działają – twierdzi Aleksandra Zięba.

– W Polsce potencjalnie groźne są grupy mające związek ze skrajną lewicą lub prawicą. Takie organizacje jak "Krew i Honor" czy "Combat 18" w Wielkiej Brytanii byłyby nazwane organizacjami terrorystycznymi, w Polsce to tylko "grupy radykalne" – wylicza dr Zięba. – Na szczęście ograniczają się jedynie do niszczenia mienia, rzadziej pobicia.

Irlandzka Armia Republikańska toczyła swoją wojnę partyzancką od 1916 roku. Bomby w Belfaście wybuchały przed drugą wojną światową, w trakcie wojny, ale też długo po jej zakończeniu. Choć IRA oficjalnie ogłosiła koniec walki zbrojnej w 2005 roku, to ludzie wciąż giną. Członkowie Real IRA, odłamu IRA, w 2009 roku zastrzelili 2 żołnierzy brytyjskich, a rok później wybuchł samochód pułapka, wypełniony ok. 300 kg środków wybuchowych.

Terror nie był obcy też w Hiszpanii, gdzie ETA walczyła o autonomię Kraju Basków. Ocenia się, że od 1968 roku przez 40 lat zginęło w Hiszpanii 825 osób, w tym 343 to cywile. W Niemczech swego czasu szalała Frakcja Czerwonej Armii, jej komunistyczne bojówki strzelały i wysadzały bomby, przez kilka lat destabilizując instytucje państwowe w Niemczech. Ogólnie w Europie w latach 70-tych w wyniku zamachów zginęło około 2600 osób. Dziesięć lat później było zauważalnie spokojniej, ale i tak liczba ofiar przekroczyła 1500 osób. Na tym tle pierwsze dziesięciolecie XXI wieku jawi się jako okres ciszy i spokoju, w różnych zamachach zginęło około 400 osób. Dużo. O 400 za dużo. Jednak gdy popatrzy się na to, co się dzieje za granicą to cieszę się, że mieszkam w Europie.

Od dziesięcioleci wybuchają bomby w Syrii, Libanie, Izraelu. Terroryści uderzają wszędzie tam, gdzie są duże skupiska ludzi, najlepiej turystów z Europy czy Stanów Zjednoczonych. Na Bali zaatakowali dwa razy, w 2002 roku zginęło 202 osoby, 208 zostało rannych. Szok, przez dłuższy czas wielu turystów omijało ten kraj szerokim łukiem. Do następnego ataku dochodzi trzy lata później, ginie 26 osób, a około stu zostaje rannych. Gdy w styczniu zeszłego roku cały świat żył zamachem na redakcję Charlie Hebdo, w Nigerii zginęło w tym czasie około 300 osób.

Okropnie brzmi ta wyliczanka. Śmierć to śmierć, nie można się licytować, która jest mniej czy bardziej ważna. Oczywistym jest dla nas, że bardziej dotykają nas akty terroryzmu, które miały miejsce w Europie. Ale należy pamiętać, że jeśli we Francji czy Belgii dochodzi do zamachu, to w tym samym czasie gdzieś na świecie też giną ludzie. Są kraje, takie jak Syria, Liban, Nigeria, Turcja czy Afganistan, gdzie miesięcznie ginie z rąk terrorystów więcej osób niż w całej Europie. Wszędzie giną cywile.

Richard English twierdzi, że terroryzm zawsze istniał i istnieć będzie. Trzeba to sobie uświadomić i nauczyć się z nim żyć. Beata Szydło zapewnia, że jesteśmy bezpieczni, statystyka zdaje się potwierdzać jej słowa. Warto o tym pamiętać, wsiadając rano do metra. Terroryści przegrają, kiedy przestaniemy się ich bać.