Najpierw pijany senator, teraz Żalek – "zdrajca recydywista". W lokalnym PiS zawrzało

Wszystko mogłoby się potoczyć zupełnie inaczej, gdyby nie niefortunna przygoda senatora Jana Dobrzyńskiego. 4 lata temu to on dostał się do drugiej tury w lokalnych wyborach, w której przegrał z prezydentem Tadeuszem Truskolaskim. Truskolaski Białymstokiem rządzi od 2006 r. Początkowo startował jako kandydat PO, później jako lider własnego komitetu z poparciem Platformy. W 2010 r. Truskolaski wygrał w pierwszej turze zdobywając niemal 70 proc. głosów. W 2014 w starciu z Dobrzyńskim już aż tak gładko mu nie poszło - w pierwszej rundzie nie udało mu się zdobyć ponad połowy głosów, kandydata PiS pokonał za drugim podejściem (63,76 do 36,24 proc.). Wiadomo, że każda władza się z czasem zużywa, od 2014 wiele się w kraju zmieniło, więc tym razem Dobrzyński nie był bez szans w rywalizacji z Truskolaskim (ten jeszcze nie ogłosił startu, ale trudno się spodziewać, by zrezygnował z reelekcji).

Kandydat spoza "zakonu"
Dzień przed 8. rocznicą katastrofy smoleńskiej senatora Jana Dobrzyńskiego znaleziono w centrum Warszawy leżącego na chodniku z rozbitym łukiem brwiowym i złamanym nosem. – Janek to fajny facet, porządny. Ale faktycznie czasem przesadza z alkoholem. Prawdopodobnie próbował wejść na schody ruchome od niewłaściwej strony – opowiada mi jeden z białostockich polityków. 11 kwietnia Jan Dobrzyński został zawieszony w prawach członka PiS oraz klubu parlamentarnego. Tym samym jego szanse na start w wyborach na prezydenta Białegostoku zostały ostatecznie pogrzebane.

Jan Dobrzyński, tak jak minister rolnictwa Krzysztof Jurgiel, stanowią tzw. zakon w białostockim Prawie i Sprawiedliwości. To działacze, którzy byli z Jarosławem Kaczyńskim od zawsze i nigdy go nie zdradzili. Obaj zostali członkami Porozumienia Centrum już w 1990 r., zaś w PiS są od początku istnienia partii.

Z kwiatka na kwiatek
A Jacek Żalek? Polityczną lojalnością nie grzeszył nigdy. Karierę zaczynał jako 25-letni radny Białegostoku z ramienia Akcji Wyborczej Solidarność. Należał kolejno do Koalicji Konserwatywnej, Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego, Przymierza Prawicy, Unii Polityki Realnej, Platformy Obywatelskiej, Polski Razem, a obecnie (po zmianie nazwy) do partii Porozumienie. Do jednych ugrupowań należał, z innych list startował w wyborach. Tak było w 2002 r., gdy do rady miasta dostał się z list LPR-u. Po roku jednak został z Ligi wyrzucony i w następnych wyborach o mandat do sejmiku walczył z list PiS-u. Ale i tu nie zagrzał za długo - wkrótce przeszedł do PO.

Ogólnopolskie media przytoczyły niedawno kombatancką opowieść z 2007 r. o tym, jak bardzo Jacek Żalek obawiał się zemsty PiS-u za swoją przeprowadzkę do Platformy. Lokalnemu "Kurierowi Porannemu" Żalek wówczas opowiadał, że bał się spać we własnym domu i musiał nocować u posła PO Roberta Tyszkiewicza.

Była inna opcja
– Ludzie mają żal do Jurgiela, że się nie postawił Kaczyńskiemu. Mógł się nie zgodzić na Żalka. Prezes liczy się z jego zdaniem – mówi mi jeden z podlaskich samorządowców. Pytam, czy w szeregach Zjednoczonej Prawicy w Białymstoku jest ktoś równie rozpoznawalny jak Żalek. – No, może nie jest tak znany w całym kraju, ale u nas jest całkiem popularny. To Sebastian Putra – rzuca od razu.

Dlaczego w Gdańsku można było wystawić kandydaturę syna ofiary katastrofy smoleńskiej, a w Białymstoku nie? Pozostaje jedynie się domyślać, że jest to kwestia jakichś uzgodnień między Jarosławem Kaczyńskim a Jarosławem Gowinem. A białostoccy działacze PiS wobec tego, że zostali postawieni przed niechcianym faktem dokonanym, najpewniej nie będą się za mocno angażować w kampanię Jacka Żalka. Ten zaś zdaje sobie z tego sprawę i montuje własną ekipę, która będzie go wspierać. Obserwatorzy lokalnej sceny politycznej mówią, że wokół Żalka gromadzą się m.in. osoby związane wcześniej ze Stronnictwem Konserwatywno-Ludowym oraz inni, którzy dopuścili się politycznej zdrady, np. Mieczysław Baszko, który niedawno odszedł z PSL i przyłączył się do drużyny Gowina.

I jak tu mu robić kampanię?
Generalnie PiS w Białymstoku został postawiony w sytuacji bardzo niezręcznej sytuacji. Z jednej strony mało kto ma ochotę wspierać kampanię Jacka Żalka, z drugiej - kandydat na prezydenta zawsze jest tą lokomotywą, która ciągnie masę innych kandydatów do rady miasta, powiatu czy do sejmiku województwa. – Żalka pewnie poprze kościelny elektorat PiS. Ale pozostali mogą mieć opory i może się to skończyć tak, że zostaną w domach. A wtedy kandydaci na radnych z list PiS-u sporo stracą – wyjaśnia samorządowiec.

A o ten rozgłos poseł Żalek umie zadbać. Raz po raz rzuci czymś takim, że pół Polski jest oburzone lub zwija się ze śmiechu. Tak było choćby w 2012 r., gdy w wywiadzie dla "Wprost" obwieścił, że demokracja ma wiele wad i że monarchia byłaby lepsza. Kogo widziałby na królewskim tronie, kto mógłby być królem Polski? – Wyobrażam sobie, że każdy komu ufają Polacy, chociażby Bronisław Komorowski – mówił wtedy Żalek.

Będzie się działo
– Jacek lubi kampanie w amerykańskim stylu. Ostatnio jest zapatrzony w Trumpa, na pewno będzie się tu dużo działo. Sprowadzi jakichś Pospieszalskich, zrobi jakiś atrakcyjny piknik. Pod tym względem pewnie przegoni Truskolaskiego. Raczej nie będzie go zbyt ostro atakował, w końcu to jego dawny kolega z PO. Sądzę, że brudną robotę za niego wykona kto inny – przewiduje jeden z radnych.

Walka o fotel prezydenta Białegostoku będzie o tyle ostra i nietypowa, że w rywalizacji weźmie udział aż trzech kandydatów wywodzących się z PO. Oprócz Żalka i Truskolaskiego w szranki staje były wiceprezydent miasta i były senator Platformy Tadeusz Arłukowicz. Startuje - uwaga! - z list Kukiz'15. Obawy są zatem i w PiS, i w PO, że kandydat ten odbierze im sporo głosów.