Gaslighting to najgorsza forma manipulacji psychicznej – subtelna, a jednocześnie wyjątkowo groźna. Na czym polega? Ktoś manipuluje tobą tak sprawnie i wytrwale, że przejmuje kontrolę nad całym twoim postrzeganiem rzeczywistości. W rezultacie nie wiesz już, w co wierzyć i masz wrażenie, że tracisz rozum. Oto 10 oznak, że jesteś ofiarą gaslightingu w związku. Uciekaj z tej toksycznej relacji i nie bój poprosić o pomoc!
Po czym najłatwiej poznać, że jesteś ofiarą gaslightingu w związku (o którym szerzej przeczytasz w "Strzeż się gaslightingu! Oto najbardziej perfidna manipulacja w relacjach międzyludzkich" w naTemat)? Po tym, co partner do ciebie mówi. Kiedy próbujesz dać mu do zrozumienia, że coś jest nie tak – na przykład jesteś pewny, że cię zdradza – słyszysz zdania w stylu: "Jesteś przewrażliwiona", "Coś sobie ubzdurałeś", "To wcale się nie wydarzyło", "To twoja wina", "Przesadzasz", i tak dalej, i tak dalej.
Takie słowa słyszała tej Paula, bohaterka filmu "Gaslight" (od którego całe zjawisko wzięło swoją nazwę) z 1944 roku. Kobieta podejrzewa swojego męża o morderstwo. Zauważa, że z domu znikają przedmioty, w nocy słyszy dziwne dźwięki. Jej małżonek wmawia jej jednak, że ma urojenia. Chcąc jej to udowodnić, zapala lampy gazowe i przekonuje, że widzi je tylko ona. W końcu kobieta zaczyna wierzyć, że jest chora – stała się ofiarą gaslightingu.
2. Nie ufasz temu, co widzisz i czujesz
Twój partner lub partnerka przekonuje cię usilnie, że coś sobie wmawiasz: wcale nie spotyka się z kimś innym na boku, wcale nie wymienia z kimś zmysłowych SMS-ów, wcale nie wyjeżdża za często w delegacje. Jego lub jej "urabianie" cię zaczyna przynosić efekty. Zaczynasz wątpić w swoje uczucia, spostrzeżenia i osąd.
Dochodzisz do wniosku, że źle postrzegasz rzeczywistość i stajesz się swoim własnym wrogiem. To sprawia, że stopniowo przestajesz wierzyć w to, co widzisz czy słyszysz. Nie ufasz już także swojej pamięci i nie masz pewności, czy dobrze zapamiętałeś konkretne zdarzenia. A nawet... czy w ogóle one się wydarzyły.
3. Masz wrażenie, że tracisz rozum
Wydaje ci się, że widzisz coś, czego nie ma, a twój partner lub partnerka mówi ci, że jesteś szalony i coś sobie wyobrażasz. Nic dziwnego, że zaczynasz w to wierzyć i jesteś przekonany, że faktycznie tracisz rozum. Wydaje ci się również, że wszyscy naokoło mają cię za osobę dziwną, szaloną i niestabilną emocjonalnie, co sprawia, że zaczynasz się izolować od otoczenia.
4. Czujesz się niepewna siebie, głupia i bezsilna
Gaslighting sprawia, że twoje poczucie własnej wartości gwałtownie leci w dół. Czujesz się słaby, bezsilny i samotny, uważasz się za osobę nieciekawą i nudną, która nie ma nic interesującego do powiedzenia. Bardzo rzadko jesteś z siebie zadowolony i masz wrażenie, że z powodów swoich wątpliwości i oskarżeń, jesteś złą partnerem lub partnerką, a to on jest twoją ofiarą. Wydaje ci się również, że jesteś nadwrażliwy i masz pretensje do samej siebie. Wydaje ci się, że wszystko psujesz.
5. Jesteś cały czas zestresowana
Stres zaczyna być stałym towarzyszem twojego życia. W obecności partnera jesteś wyjątkowo czujny – stąpasz wokół niego na paluszkach, żeby znowu go nie zdenerwować i boisz się cokolwiek powiedzieć. Czujesz się zagrożony i przestraszony, nie wiesz komu ufać, a zachowanie twojego partnera całkowicie miesza ci w głowie. W ogóle nie potrafisz się zrelaksować, co ma wpływ również na twoje zdrowie fizyczne.
6. Często przepraszasz
Masz poczucie, że musisz ciągle przepraszać swojego partnera – za to, jaka jesteś, co robisz i co mówisz. Dlatego kierujesz do niego słowo "przepraszam", nawet jeśli nie ma takiej potrzeby.
7. Kłamiesz ze strachu
Zaczynasz kłamać w rozmowie z twoim partnerem z obawy, że nie masz racji, zostaniesz skrytykowany lub potępiony. Twój partner ciągle daje ci do zrozumienia, że przesadzasz i coś sobie wymyślasz, więc kłamstwo jest twoją reakcją obronną. Kłamiesz ze strachu.
8. Nie potrafisz podjąć decyzji
Mimo że kiedyś nie miałeś z tym problemu, teraz nie potrafisz podjąć nawet najprostszej decyzji. To dlatego, że przestałeś sobie ufać i sądzisz, że nie jesteś w stanie dokonać właściwego wyboru. Dlatego pozwalasz, aby to twój partner podjął decyzję za ciebie albo po prostu unikasz podejmowania decyzji jak ognia.
9. Czekasz na katastrofę
Masz ciągłe wrażenie, że stanie się coś złego. Dotyczy ono ściśle twojego partnera lub partnerki, dlatego w jego obecności nie potrafisz opuścić gardy. Czekasz na katastrofę i wciąż czujesz się zagrożony.
10. Nie wiesz już, kim jesteś
Być może kiedyś dobrze wiedziałeś, kim jesteś i czego chcesz w życiu. Z powodu gaslightingu – z którego wcale nie zdajesz sobie sprawy – masz wrażenie, że jesteś zupełnie innym człowiekiem. Dlatego nie wiesz już, kim jesteś, czujesz się sobie obcy i masz wrażenie, że coś jest z tobą nie tak. Tyle że... nie wiesz co. Dopiero kiedy zdasz sobie sprawę, że jesteś ofiarą gaslightingu, będziesz mógł sobie pomóc i wyzwolić się od toksycznego wpływu twojego partnera czy partnerki.