Dlaczego panowie gorzej znoszą covid-19 niż kobiety? Okazuje się, że wraz z nasileniem objawów zakażenia SARS-CoV-2, dochodzi u nich do wyraźnego spadku poziomu testosteronu. Tureckim naukowcom udało się dowieść, że spadek stężenia tego hormonu naraża płeć męską na wyższe prawdopodobieństwo trafienia na oddział intensywnej opieki medycznej (OIOM) i ciężkiego przebiegu choroby. Lekarze uważają, że po potwierdzeniu infekcji koronawirusem pacjentom powinno być także zlecane dodatkowe badanie określające poziom testosteronu.
Naukowcy od dawna zastanawiali się, z jakiego powodu w przypadku mężczyzn covid-19 zwykle ma poważniejszy przebieg niż u kobiet. Badacze z University of Mersin w Turcji we współpracy z lekarzami z Mersin City Education and Research Hospital po raz pierwszy wykazali, że zakażenie koronawirusem u panów może doprowadzać do wyraźnego spadku poziomu testosteronu. Z jakiego powodu do tego dochodzi?
Koronawirus a testosteron. Dlaczego u zakażonych spada poziom tego hormonu?
Choć już wcześniej naukowcy podejrzewali, że u osób z dodatnim wynikiem testów na obecność koronawirusa niski poziom testosteronu może wskazywać na gorsze rokowania przy covid-19, to jednak dopiero teraz badaczom z Turcji po raz pierwszy udało się potwierdzić, że choroba wywołana SARS-CoV-2 wpływa bezpośrednio na obniżenie stężenia tego hormonu u pacjentów.
Jak tłumaczy urolog, prof. Selahittin Çayan, jeden z głównych autorów nowych badań opublikowanych na łamach "The Aging Man Journal":
Zdaniem eksperta po potwierdzeniu dodatniego wyniku testu na koronawirusa, pacjentom płci męskiej powinny być wykonywane dodatkowe badania, które mogłyby określić stężenie tego hormonu.
Leczenie za pomocą testosteronu mogłoby zaś zwiększyć szanse na szybsze wyleczenie zakażonych SARS-CoV-2 (podobnie jak określanie stężenia enzymu ACE2 w odniesieniu do całkowitego poziomu testosteronu).
Samo określenie poziomu tego hormonu może zaś pomóc lekarzom przewidzieć, czy objawy covid-19 mogą się zaostrzyć u danego pacjenta.
CO TO JEST TESTOSTERON?
Testosteron to jeden z najważniejszych hormonów płciowych. U mężczyzn testosteron wytwarzają jądra, a sygnał do ich produkcji wysyła mózg. Najwyższy poziom tego hormonu obserwowany jest u panów pomiędzy 20. a 30. rokiem życia, potem zaczyna stopniowo spadać.
Choć do prawidłowego funkcjonowania organizmu testosteron niezbędny jest także w przypadku kobiet, to u mężczyzn pełni większą rolę i odpowiada m.in. za popęd seksualny, produkcję spermy, funkcjonowanie strun głosowych, męskie owłosienie czy rozwój wtórnych cech płciowych.
Niższy poziom testosteronu – wyższe ryzyko trafienia na OIOM przy zakażeniu SARS-CoV-2
Tureccy badacze doszli do takich wniosków po przebadaniu 438 pacjentów z potwierdzoną obecnością koronawirusa (w tym 221 mężczyzn), których podzielono w sumie na 3 grupy:
⦁ 129 osób z objawami covid-19,
⦁ 46 osób hospitalizowanych na OIOM-ie (oddziale intensywnej opieki medycznej),
⦁ 46 osób zakażonych koronawirusem, ale bez objawów covid-19.
Okazało się, że ponad połowa z przebadanych pacjentów płci męskiej (51,1 proc.) nie wytwarzała odpowiedniej ilości testosteronu. Poziom tego hormonu był nieprawidłowy u 113 mężczyzn. Spadek libido potwierdzono też u 65 proc. panów z grupy bezobjawowej.
W grupie analizowanej przez naukowców zmarło w sumie 11 mężczyzn. U wszystkich ofiar zauważono, że średni poziom całkowity testosteronu tuż przed śmiercią był niższy niż u pozostałych pacjentów. Według badaczy, spadek tego hormonu był tym wyższy, im bardziej nasilały się u nich objawy covid-19.
Im mniej testosteronu, tym gorszy przebieg covid-19?
Stężenie testosteronu było też wyraźnie niższe u pacjentów leczonych na OIOIM-ie niż na pozostałych oddziałach szpitalnych.
Naukowcy zaznaczają jednak, że ze względu na ograniczenia w czasie pandemii w badaniach nie uwzględnili grupy kontrolnej osób ze schorzeniami innymi niż covid-19, w przypadku których może dochodzić do obniżenia poziomu testosteronu. Nadal niezbędne są więc dalsze prace badawcze wyjaśniające przyczynę tego zjawiska.
Wyniki, które uzyskano, wskazują jednak, że już na obecnym etapie walki z pandemią po potwierdzeniu obecności koronawirusa u mężczyzn powinno się zlecać dodatkowe badania na stężenie poziomu testosteronu, dzięki czemu można byłoby skuteczniej pomóc im w dalszym leczeniu covid-19 i obniżyć ryzyko zgonu z powodu zakażenia SARS-CoV-2.
Testosteron jest związany z układem odpornościowym dróg oddechowych. Niski poziom tego hormonu może podwyższać ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji, a na dodatek zwiększa prawdopodobieństwo trafienia na OIOM w przypadku zakażonych koronawirusem mężczyzn.