Byłam asystentką aktorki. Dlatego ogłoszenie o pracę u Mai Bohosiewicz wcale mnie nie zaskoczyło

Zero zaskoczenia

Co robi asystentka aktora? Wszystko, co trzeba zrobić. W tak zwanym odpowiednim momencie. Przyzwyczailiśmy się, że praca musi być konkretnie określona. Są jednak stanowiska bardziej elastyczne, płynne, w których ceniona jest kreatywność i szybkie dostosowanie się do zmieniających się okoliczności, bo te po prostu wpisane są w niektóre branże. Trzeba reagować szybko. Działać. Nie poddawać się.

Byłam asystentką jednej aktorki, reżysera, a przez pół roku łączyłam te obowiązki z koordynacją pracy artystycznej. W jednym momencie współpracowałam z kilkunastoma aktorami. Większość znała jedynie mój głos. Nigdy się nie spotkaliśmy. Był to czas, w którym to ja byłam tym "ogarniaczem", którego szuka Maja Bohosiewicz. I chociaż jej ogłoszenie było bardzo dobitne, to wcale mnie nie zaskoczyło.

Stawką jest zdrowie. Fizyczne i psychiczne.

O, jest skandal, to skomentuję

Wiele osób ma kontakt ze "światem aktorów" dopiero, gdy pojawia się skandal. Wtedy rusza fala oceniania, krytykowania i biadolenia, jak to ci, którzy żyją jak pączki w maśle, mają czelność jeszcze jęknąć, ponarzekać, ba, mieć wymagania!

Pamiętam, że gdy kilka lat temu mówiłam, że jestem asystentką aktorki, najczęściej pojawiał się pobłażliwy uśmieszek, sugestia romansu lub dopytywanie. Oczywiście z założeniem, że noszę kawkę i wachluję wielką gwiazdę, gdy jest upał, a nie realnie pracuję.

A ja pracowałam i było to jedno z moich najbardziej wartościowych doświadczeń. Nie tylko zawodowych, bo trafiłam na kobietę niezwykle mądrą, która bardzo dużo mnie nauczyła. Również o mniej samej. Korzystając z tego doświadczenia, nie chcę za wszelką cenę bronić ogłoszenia Mai, tylko pokazać inny punkt widzenia.

Maja Bohosiewicz szuka asystentki-niewolnika

Mai Bohosiewicz dostało się, bo bardzo precyzyjnie określiła, jakiej osoby szuka do pracy. Do jej ogłoszenia mam stosunek ambiwalentny (szkoda, że zabrakło, co oferuje). Jednak zachowanie aktorki po pierwszych zniesmaczonych reakcjach internautów (zniżka na hasło "niewolnik") było już, w moim odczuciu, naganne. Niepotrzebne były śmieszki i średnich lotów żarty. Wystarczyło wytłumaczyć.

Do tego oczywiście sprawy prywatne. Cała masa większych lub mniejszych obowiązków, o różnych porach. Sytuacja, w której niedopilnowanie jednego terminu to kara, poważne konsekwencje i straty lub zawiedzenie np. zespołu, na którego próbę nie dotarłeś. To układanka, w której wszystko musi grać i trudno, żeby jedna osoba była w stanie to wszystko zorganizować i jeszcze skupić się na wystąpieniu przed kamerą.

W innych krajach to norma

Jako asystentka aktorki nie miałam tak doprecyzowanego zakresu obowiązków, jak opisała to Maja, i nie pracowałam na "cały etat". Jednak do każdego punktu mogłabym się odnieść, bo po prostu życia dwóch osób przy takim rodzaju współpracy w pewnym momencie zaczynają się przenikać. Jest to naturalne.

W krajach zachodnich nikogo nie dziwi, gdy aktorka/aktor przedstawia swojego asystenta. Nie jest to uważane za "niepotrzebny luksus", a narzędzie, które pomaga zadbać o higienę pracy. U nas nadal traktowane jest to z pobłażliwością, a nawet wyśmiewane.

Ta relacja jest pięknie pokazana w filmie "Sils Maria" (2014). Valentine (Kristen Stewart) wykonuje telefony, organizuje spotkania, koordynuje grafik Marii (Juliette Binoche), przygotowuje się z nią do ról, podróżuje, rozmawia. Można nawet odnieść wrażenie, że asystentka nie ma życia poza "sprawami aktorki". Tylko tutaj chodzi o coś więcej.

Relacja aktorka-asystentka

O relację. Wydaje mi się, że ta forma pracy wymaga nawiązania więzi i pełnego zaufania (w trochę innym stopniu niż w innych profesjach).

Mogę tylko się domyślać, że Maja, zawierając w obowiązkach potencjalnej asystentki również kwestie prywatne, sugerowała, że oczekuje bliskiej relacji opartej na lojalności i zaufaniu. Uważam, że bez tego trudno być asystentką. Ba, nie da się. Musisz lubić tę osobę, a ona musi się przed tobą otworzyć, wpuścić do swojego świata i wierzyć, że nie polecisz po tygodniu do plotkarskiej redakcji, by "sprzedać kilka smaczków".

Po prostu musisz się czuć dobrze

Ogromne emocje w ogłoszeniu Mai wzbudziły też punkty o "nienormowanym/nienormalnym czasie pracy", "osobie w punkcik" i kwestia stanu zdrowia, którą niektórzy uznali za sugestię, że "asystentka nie ma prawa chorować".

Poczucie braku kontroli, martwienie się o osobę, która w tej chwili miała być największym oparciem i spotęgowany stres to ostatnie, czego potrzeba aktorowi przed ważnym wyzwaniem.

Niektórym może się to wydać głupie, dziwne, naruszające prawo do wyrażania emocji. Ale jeżeli pomyślimy o tym w odniesieniu do innych branży, to przecież wszyscy tak mamy. Przed wykonaniem zadania doceniamy bliskość osób, które nas wesprą, pomogą, podrzucą rozwiązanie czy pomysł, a nie będą przedstawiać listę czarnych scenariuszy i podcinać skrzydła. Jest czas na pracę i czas na marudzenie.

To nie jest praca OD-DO

A "nienormalny czas pracy"? Dobrze, że Maja o tym uprzedziła. Aktor (tym bardziej prowadzący swoją działalność) nie pracuje od poniedziałku do piątku od 8:00 do 16:00. Często zaczyna wcześnie rano, a kończy w nocy. Również w weekendy. Trzeba być na to gotowym i otwartym. Mnie zdarzało się jechać do "mojej aktorki", gdy miała dwie godziny wolnego na planie, a pilnie musiałyśmy nad czymś popracować.

Bycie asystentką to praca, która się wymyka, bywa szalona i stresująca, ale przynosi wiele satysfakcji. Jeżeli oczywiście zaakceptujemy, że w takim duecie "gwiazda jest tylko jedna". Tak, o tej zasadzie powinnam chyba napisać na początku. Bycie asystentką to lekcja pokory i albo to akceptujesz, albo nie i szukasz innego zajęcia.