Nazywano ją "starą szmatą", "starym pstrągiem" i obwiniano za śmierć Diany. Wcześniej zabroniono Karolowi ją poślubić, "bo nie była dziewicą", "miała kiepskie pochodzenie" i "była za stara". Ostatecznie miłość wygrała i Kamila została żoną Karola. W sobotę zostanie królową Wielkiej Brytanii.
Brytyjczycy przyzwyczaili się do widoku Kamili u boku jej męża podczas ważnych krajowych i międzynarodowych uroczystości, ale – jak część z nich przyznaje – nie było to łatwe. Niewiele kobiet w historii Wielkiej Brytanii było tak wrogo postrzeganych jak Kamila Parker Bowles – "królewska kochanka", bez przerwy porównywana do Diany, księżnej Walii.
Wybierając Karola, wywróciła swoje życie do góry nogami. Latami była prześladowana przez media, jej wygląd i charakter podlegały bezpardonowej krytyce. "Wygląda staro. Dianie nie dorasta do pięt" – komentowali niektórzy Brytyjczycy. Ale Kamila przetrwała medialną burzę i z czasem przeistoczyła się z kochanki w żonę księcia, a niebawem w królową.
To była niezwykła podróż dla kobiety, w której książę Karol miał zakochać się od pierwszego wejrzenia, a która nie mogła z nim być, bo jej pochodzenie "nie było wystarczające", "była za stara" i "nie była dziewicą" – a takie powody wymieniają brytyjskie media. Po pięćdziesięciu latach okazuje się, że choć miłość wygrała, koszty były ogromne.
Kamila Rosemary Shand urodziła się 17 lipca 1947 roku w zamożnej rodzinie oficerów i deweloperów. Dorastała w zgranej, pełnej miłości familii w malowniczej rodzinnej posiadłości w Sussex. To było zupełnie inne dzieciństwo niż to, jakie miał Karol, który spędzał większość czasu bez rodziców albo podróżując po świecie.
Szkoła średnia w Szwajcarii przygotowała Kamilę do życia na salonach. Jako licealistka była popularna, ale nie było jej pisane poślubienie następcy tronu. W połowie lat 60. związała się z oficerem kawalerii domowej, Andrew Parkerem Bowlesem – ulubieńcem jej mundurowego ojca i przyszłym mężem.
Na początku lat 70. Kamila została przedstawiona młodemu Karolowi. Według Jonathana Dimbleby'ego, który napisał biografię księcia, "była czuła, skromna i – z całą intensywnością pierwszej miłości – prawie od razu stracił do niej serce", jednak książęce obowiązki i niechęć królowej Elżbiety II do Kamili sprawiły, że Karol nie mógł zaangażować się w ten związek.
Karol, gdy poznał Kamilę, miał dwadzieścia kilka lat i robił karierę w marynarce wojennej. W 1972 roku wyruszył na ośmiomiesięczną zagraniczną misję. Podczas jego nieobecności Andrew Parker Bowles oświadczył się Kamili, a ta się zgodziła. Uznała, że nie może dłużej czekać na Karola i łaskę królowej.
Jakkolwiek odrzucony i zawiedziony mógł się czuć książę Karol, nadal uwielbiał towarzystwo Kamili. Para poruszała się w tych samych kręgach, Karol i Andrew grali razem w polo, a książę został ojcem chrzestnym ich pierwszego dziecka, Toma. Na zdjęciach z tamtego okresu widać łączące ich zaufanie i intymność.
Latem 1981 roku 33-letni Karol poznał i oświadczył się młodej lady Dianie Spencer. Mimo to Kamila nadal była istotną częścią jego życia. W książce "Diana: Her True Story" Andrew Morton napisał, że Diana dwa dni przed ślubem chciała odwołać ceremonię po tym, jak znalazła bransoletkę, którą Karol chciał wręczyć Kamili.
Ostatecznie Karol poślubił Dianę w 1981 roku. Według królewskiej biografki Angeli Lecin na decyzję Karola wpłynęła Elżbieta II oraz rodzina księżnej Diany. Podobno argumentowano, że "Diana jest o 14 lat młodsza od Kamili", "jest dziewicą" i "ma większe szanse na urodzenie następcy tronu".
W 1994 rok Karol przyznał, że podczas trwania małżeństwa z Dianą miał romans z Kamilą. Książę upierał się jednak, że romans wznowił dopiero wtedy, gdy jego małżeństwo "nie miało już sensu". Jednak księżna Diana miała inne zdanie. W jednym z wywiadów w 1995 roku powiedziała, że "w tym małżeństwie było nas troje".
Kiedy małżeństwo Diany i Karola rozpadało się, tabloidy nie miały litości. W 1989 roku nagrano potajemnie nocną rozmowę telefoniczną między Kamilą a Karolem. Nagranie upubliczniono cztery lata później. Wyrażone w nim życzenie Karola, "by być tamponem Kamili" nie pozostawiało Brytyjczykom żadnych wątpliwości co do łączącej ich relacji.
Rozwód Kamili nastąpił w 1995 roku. Podczas procesu wyszło na jaw, że mąż Kamili również nie był jej wierny. Rok później po separacji oficjalnie zakończyło się małżeństwo Karola i Diany.
Brytyjska prasa wypominała Karolowi nonszalancki styl życia i zły stosunek do byłej żony, księżnej Diany. O Kamili pisano, że rozbiła królewskie małżeństwo. Brytyjskie media nazywały ją "rottweilerem", zamieszczały jej uśmiechniętą twarz na tle zdjęć płaczących książąt Williama i Harry’ego.
Tina Brown, brytyjska dziennikarka i autorka książki "The Palace Papers" oceniła po latach, że "ludzie tak naprawdę nic o niej nie wiedzieli, ponieważ była bardzo skryta. Jej przyjaciele wiedzieli, że jest niezwykle atrakcyjną i pociągającą kobietą, ale jeśli chodzi o opinię publiczną, widzieli ją oczami Diany, co było uzurpacją".
Tom Parker Bowles, syn Kamili z pierwszego małżeństwa, opowiadał o czasach, kiedy paparazzi chowali się w krzakach przed ich rodzinnym domem. "Po tym czego doświadczyliśmy, nie ma niczego, co mogłoby nas urazić” – napisał w gazecie The Times w 2017 roku, dodając: "Moja matka jest kuloodporna”.
W tym samym czasie Diana odgrywała w mediach rolę poszkodowanej i zdradzonej małżonki. Kiedy w 1997 roku Diana zginęła w wypadku samochodowym we Francji, społeczeństwo obwiniało za to rodzinę królewską i Kamilę. Po tych wydarzeniach Kamila usunęła się w cień, a Karol zajął się dziećmi. "Nikt nie lubi, gdy cały świat na niego patrzy" – zdradziła po latach.
Po latach, kiedy związek Karola i Kamili formalnie stał się faktem, padła decyzja o ślubie. Nowożeńcy mieli obawy co do reakcji społeczeństwa, jak się okazało – bezpodstawne. Karola i Kamilę powitały okrzyki i brawa życzliwych poddanych. Ceremonia odbyła się 9 maja 2005 roku w ratuszu Windsor Guildhall.
Przez kolejne lata trwała debata na temat tego, czy Kamila kiedykolwiek da się poznać jako królowa. Choć według dworskiej etykiety była uprawiona do używania tytułu, sugerowano, że Elżbieta II nigdy się na to nie zgodzi. "Królowa jest tylko jedna", "Królową miała być Diana" – grzmiała brytyjska prasa.
Ostatecznie sprawę rozstrzygnęła sama królowa, która w 2022 roku wyjawiła, że jej "szczerym życzeniem jest, aby kiedy ten czas nadejdzie, Kamila była znana jako Królowa Żona". Posunięcie Elżbiety II zabezpieczyło monarchię na przyszłości i podkreśliło, że w rodzinie królewskiej Kamila nie jest postrzegana jako kochanka, a jako centralna postać.
Teraz, po siedemdziesiątce, życie Kamili kręci się wokół królewskiego dworu i pięciorga wnuków. – Zawsze miło jest mieć kogoś po swojej stronie – mówił w rozmowie z CNN książę Karol. – Ona jest ogromnym wsparciem i zawsze widzi pozytywną stronę życia, dzięki Bogu – powiedział.
Kamila odcisnęła również piętno w obszarach, które ją interesują – podnoszeniu świadomości społecznej na temat osteoporozy, na którą chorowała jej matka i babcia oraz zwrócenie uwagi na tematy takie jak przemoc domowa, ekonomiczna i gwałty. Z drugiej strony nadal wydaje się zawstydzona otaczającym ją zamieszaniem. Czy udźwignie brzemię królowej? Przekonamy się o tym wkrótce.
Tina Brown
autorka książki "The Palace Papers"