W naszym zestawieniu znalazło się osiem skandynawskich seriali kryminalnych (nazywanych nordic noir lub scandi noir), które zostały ocenione najwyżej przez użytkowników IMDb, najpopularniejszego serwisu filmowego na świecie. To oceny na dzień 5 kwietnia, pamiętajcie, że mogą się one (nieznacznie) zmienić.
Zaczynamy od "Pod osłoną mroku" ("Den Som Dræber", "Those Who Kill") z Danii, nowej wersji produkcji z 2011 roku. To połączenie serialu kryminalnego i thrillera w bardzo skandynawskim klimacie: jest mroczna Kopenhaga, są nierozwiązane morderstwa i intrygujący bohaterowie.
"Pod osłoną mroku" skupia się na Louise Bergstein (Natalie Madueño), profilerce, która jest ekspertką od seryjnych morderców i pomaga policji doprowadzić do końca najbardziej skomplikowane śledztwa w sprawie brutalnych zbrodni. Produkcja ma trzy sezony i każdy trzyma poziom.
"Wallander" to już klasyka gatunku. Szwedzki serial jest oparty na powieściowej serii Henninga Mankella o inspektorze policji Kurcie Wallanderze, która zdobyła taką popularność, że doczekała się nawet brytyjskiej ekranizacji z Kennethem Branaghem oraz szwedzko-brytyjskiego serialu "Młody Wallander".
Na początku był jednak oryginalny "Wallander" z Kristerem Henrikssonem, świetnie portretującym słynnego policjanta z problemami, który prowadzi kryminalne śledztwa w mieście Ystad. Serial był takim hitem w Skandynawii, że powstały aż trzy sezony i łącznie 32 odcinki, które tak naprawdę były oddzielnymi filmami: każdy trwa bowiem blisko półtorej godziny. Cóż, skandynawskich kryminałów nigdy za wiele.
"Dochodzenie" ("Efterforskningen") to sześcioodcinkowy duński miniserial true crime, który oparty jest na bardzo głośnej sprawie: morderstwie Kim Wall. W 2017 roku 30-letnia szwedzka dziennikarka zginęła na pokładzie łodzi podwodnej naukowca i inżyniera Petera Madsena. Jak i dlaczego zmarła? Mimo że to bardzo znana sprawa, to na wszelki wypadek nie będziemy spoilerować.
Serial o Kim Wall jest sprawną relacją z przebiegu śledztwa sprzed kilku lat i trzyma w napięciu, nawet jeśli zna się szczegóły tej okrutnej zbrodni. W obsadzie gwiazda "Gry o tron" Pilou Asbæk oraz Søren Malling znany z "Te Killing", które jeszcze się na tej liście pojawi.
"Miasteczko na granicy" ("Sorjonen", "Bordertown") to jeden z najpopularniejszych seriali kryminalnych z Finlandii (która teoretycznie należy do Skandynawii, ale jest krajem nordyckim, dlatego fińskie produkcje również są określane mianem nordic noir).
Kari Sorjonen (Ville Virtanen) z Narodowego Biura Śledczego, detektyw w spektrum autyzmu, jest w swojej pracy uważany za jednego z najlepszych. Kiedy jego żona cudem pokonuje raka mózgu, Sorjonen przenosi się z rodziną do idyllicznego miasta niedaleko rosyjskiej granicy. Okazuje się jednak, że detektyw wcale nie zazna tutaj spokoju.
Serial, którego fanami są m.in. pisarz Stephen King i aktorka Gwyneth Paltrow, zachwyca nie tylko atmosferą i kryminalnymi intrygami, ale także świetnymi bohaterami. Sorjonen jest niczym fiński Sherlock Holmes, a jego policyjna partnerka Lena Jaakkola (Anu Sinisalo) to jego zupełne przeciwieństwo bohatera, co daje widzów jeden z najciekawszych duetów w nordyckich serialach kryminalnych.
Serial doczekał się trzech sezonów oraz filmu pełnometrażowego "Miasteczko na granicy: Krwawe murale", który (w przeciwieństwie do oryginalnego "Miasteczka na granicy") możemy oglądać na Netfliksie.
"Kasztanowy ludzik" ("Kastanjemanden") to ponury miniserial kryminalny Netfliksa, który "połyka się" w jeden wieczór. Gdy na placu zabaw zostaje znaleziono ciało brutalnie zamordowanej dziewczyny, przy którym zabójca zostawia ludzika z kasztanów, sprawę bada policjantka Naia Thulin (Danica Curcic) z pomocą nowego partnera Marka Hessa (Mikkel Følsgaard z "The Rain" oraz "Rządu: Królestwa, władzy i chwały"). Jednocześnie zostaje porwana córka wpływowej polityczki, co śledczy wiążą ze sprawą.
Mroczny klimat, liczne tajemnice, nieprzewidywalne zwroty akcji, świetna i niejednoznaczna relacja głównych bohaterów i niepodrabialna atmosfera Skandynawii – "Kasztanowy ludzik" to must watch dla fanów nordic noir. Aż szkoda, że jest tylko jeden sezon.
Małe miasteczko we wschodniej Islandii, śnieżna zamieć, która odcina je od świata i... zwłoki bez głowy oraz kończyn, znalezione przez rybaków w Oceanie Atlantyckim. Miejscowi policjanci, wśród których jest komendant Andri Olafsson (Ólafur Darri Ólafsson), przypuszczają, że mężczyzna został zabity na duńskim promie. Morderca musi być nadal w miasteczku: z powodu zamieci nie może uciec.
W pierwszym sezonie "W pułapce" ("Ófærð", "Trapped") na własnej skórze odczuwa zimny wiatr, klaustrofobię i... lęk. Ta najdroższa produkcja w islandzkiej telewizji doczekała się dotychczas trzech sezonów i każdy trzyma poziom.
"The Killing" ("Forbrydelsen") to duńska produkcja, która rozpoczęła globalną modę na skandynawskie kryminały w serialowej wersji. Główną bohaterką jest detektywka Sarah Lund (Sofie Gråbøl), kobieta z niezwykłą intuicją, która stuprocentowo angażuje się w śledztwa, na czym cierpi jej życie rodzinne i prywatne. W serialu grał także Lars Mikkelsen, prywatnie brat Madsa Mikkelsena.
Pierwszy sezon, który skupia się na dochodzeniu w sprawie morderstwa nastolatki, to kryminalne, polityczne i obyczajowe mistrzostwo. Mimo że kolejne (łącznie powstało ich trzy) były już nieco słabsze, to wszystkie to nordic noir w najlepszym wydaniu. I te zwroty akcji! O popularności "The Killing" niech świadczy fakt, że serial doczekał się również amerykańskiej wersji pod tym samym tytułem (w Polsce znany jako "Dochodzenie").
Nie mogło być inaczej. Duńsko-szwedzki "Most nad Sundem" ("Bron/Broen") to według widzów najlepszy serial nordic noir.
To naprawdę serialowa petarda. W każdym z czterech sezonów intryga kryminalna jest zaskakująca i wciągająca, a widz – niczym serialowi detektywi – nie odetchnie, póki nie pozna rozwiązania zagadki. Do tego akcja dzieje się aż w dwóch krajach: Danii i Szwecji, połączonych tytułowym mostem.
"Most nad Sundem" porywa iście skandynawską, mroczną atmosferą, wartką akcją i świetnymi portretami psychologicznymi skomplikowanych bohaterów, w tym zimnej, ale zagubionej detektywki Sagi Norén (Sofia Helin). Ciekawostka: w dwóch pierwszych sezonach policyjnego partnera Sagi gra znany z "Obsesji Eve" i "Wiedźmina" Kim Bodnia.