Podniesienie podatku VAT nie wystarczyło. Utrzymanie tej stawki, pomimo zapowiadanego wcześniej powrotu do stawek wyjściowych, również nie. Okazuje się, że w kasie państwa brakuje 50 mld zł z podatku VAT. Jak to możliwe?
Luka w podatku spowodowana jest przykręcaniem śruby i nieskutecznym ściganiem przestępców. Konkretniej chodzi o wyłudzenia, unikanie płacenia, pomyłki oraz bankructwa. Sprawia to, że luka w VAT, czyli różnica między zakładanymi a faktycznymi wpływami z tego podatku, sięgnęła w 2012 r. dokładnie 47,5 mld zł.
Co ciekawe, zdaniem analityków z PwC, którzy przygotowali raport na zlecenie Instytutu Badań Strukturalnych, coraz większa uciążliwość i restrykcyjność przepisów oraz organów podatkowych wobec przedsiębiorców nie przełożyły się na wyższą efektywność w poborze VAT. Wręcz przeciwnie, ta efektywność spada, co powoduje właśnie luki w podatku. Autorzy raportu podkreślają, że mimo ciągłego dociskania śruby przez fiskusa średnia wartość luki w podatku VAT w latach 2006-12 wzrosła o około 30 mld zł. Łącznie daje to kwotę ponad 200 mld zł.
Aby skuteczniej zwalczać przestępstwa, służby skarbowe powinny przenieść nacisk z kontroli uczciwych przedsiębiorców na wykrywanie oszustów, a także ścigać organizatorów przestępstw, a nie podstawione osoby — uważa Tomasz Kassel, dyrektor działu prawno-podatkowego PwC.
Czy coś się zmieni? Jakiś czas temu zmiany zapowiadał Janusz Cichoń wiceminister finansów. Zasugerował on, że kontrole skarbowe skupią się bardziej na osobach podejrzanych o oszustwa podatkowe, aniżeli na kontroli pojedynczych, uczciwych przedsiębiorców. Podatek VAT to największe źródło dochodów budżetu państwa. Rocznie zapełnia prawie połowę kasy państwa. Rocznie statystycznie każdy Polak płaci ponad 3 tys. zł. VAT-u.