Petrodolarami w polską gospodarkę, czyli jak szejkowie (nie)inwestują w nasze państwo

W 2008 roku wiele osób wpadło w zachwyt nad planami arabskich inwestorów.Firma Limitless, należąca do Dubai World, spółki zarządzanej przez sułtana Ahmeda Bin Sulayema miała w okolicach Chrzanowa wybudować 50 tysięczne miasto. Według ówczesnych ekspertów lokalizacja miejscowości, tuż obok wsi Balin, była idealna. To dlatego, że mieściła się ona obok ważnych szlaków komunikacyjnych. Bez dokonywania dodatkowych inwestycji miasto miałoby połączenie kolejowe (obok przebiega trasa Kraków – Katowice), autostradowe (położenie przy autostradzie A4), a także niedaleko położone są dwa lotniska (Balice i Pyrzowice).

Tyle, że arabskie miasto choć miało powstać, tak do dnia dzisiejszego nie powstało. Sześć lat minęło i nie zobaczyliśmy ani jednego Szejka na terenie małopolski, który uroczyście by wmurowywał kamień węgielny pod budowę "Nowego Miasta" (nazwa projektu). Nawet nie ujawniono dokładnych planów, tylko przedstawiono wstępne szkice.

W przeszłości Polska była stoczniową potęgą. Niestety, dziś dawne fabryki statków raczej stoją puste. Częściej służą za miejsce do kręcenia programów survivalowych Beara Gryllsa. Choć Francuzi i Niemcy uratowali swoje stocznie przed unijną kasacją, nasi politycy nie kiwnęli nawet palcem. Zamiast walczyć o to, by Unia dotowała nasz przemysł, uznano, że znajdą się zagraniczni inwestorzy. Nadzieję pokładano w szejkach z Kataru.

Inwestorzy z półwyspu arabskiego mieli zainwestować a to w Stocznię Szczecińską, a to Stocznię Gdańską. Ówczesny minister skarbu Aleksander Grad przekonywał, że szejkowie wpompują miliardy dolarów w nasz przemysł. Tymczasem skończyło się na niczym. Tak jak stocznie miały problemy, tak mają je dalej. A petrodolary są wydawane w innych państwach świata.

Dwa lata temu gościliśmy u siebie piłkarskie Mistrzostwa Europy. Do Polski przyjechali kibice z całej Europy, by wspierać swoje reprezentacje narodowe. Specjalnie z ich powodu miało powstać ponad 500 hoteli, które mieli między innymi wybudować arabscy szejkowie. Takie były zapowiedzi między innymi ówczesnego ministra sportu Mirosława Drzewieckiego.

Szejkowie mieli być zainteresowani kupnem polskich pałaców. Agencja Nieruchomości Rolnych posiada na sprzedaż prawie tysiąc nieruchomości w tym liczne dwory, pałace. Od lat stoją odłogiem i wiele z nich wymaga gruntownej renowacji. Ceny wywoławcze dla zabytkowych, XIX-wiecznych budynków mogą wynosić mniej niż pół miliona złotych. Dlatego wyrażono nadzieję, że inwestorzy z Arabii Saudyjskiej i innych krajów arabskich skuszą się na taką ofertę i za grosze wykupią te nieruchomości.

Ówczesny prezes ANR Tomasz Nawrocki informował o tym, że polskie dwory i pałace robiły na szejkach piorunujące wrażenie. Tymczasem do dziś ci majętni panowie, obsypani złotem i brylantami (autentyczna relacja Nawrockiego) nie wydali ani grosza na te inwestycje. Jedyni obcokrajowcy, którzy inwestują w polskie pałace pochodzą z krajów Unii Europejskiej, jak np. biograf Robbiego Williamsa, Jim Parton, który za własne pieniądze od lat restauruje pałac w Piotrowicach Nyskich.

Nie tylko pałace czy hotele miały trafić w ręce szejków. Od lat mówi się o potrzebie doinwestowania polskich uzdrowisk. Kto miałby dostarczyć fundusze potrzebne na to, by przeprowadzić potrzebne renowacje? Wiadomo, arabski worek z petrodolarami. Tak przynajmniej każdemu samorządowcowi się wydaje.

Możemy nawet podać bezpośredni przykład. Dwa lata temu blisko Skierniewic miało powstać uzdrowisko. Miasto otrzymało odpowiednie zgody ministerstwa zdrowia, ale nie miało inwestora. Po targach nieruchomości w Monachium miejscowi urzędnicy chwalili się, że przyszło kilka zapytań ze strony przedstawicieli firm z Emiratów Arabskich. Problem tylko taki, że żadna z tych rozmów nie została sfinalizowana. Do dziś na stronach Urzędu Miasta można znaleźć propozycje dla inwestorów chętnych do wybudowania uzdrowiska.

Sporo pisaliśmy o nieruchomościach. Pora przejść do rolnictwa. Tu też szejkowie mieli sypnąć groszem. Jak się okazuje, rok temu arabscy inwestorzy zachwyceni polskim rolnictwem mieli pod Rzeszowem założyć plantację kukurydzy. O tej możliwości poinformował prezydent tego miasta. Zresztą po wizycie w Dubaju natychmiastowo rozpoczął poszukiwania terenów dla potencjalnego inwestora.

Ostatnim punktem w tej szejkowej wyliczance są kluby piłkarskie. Otóż arabscy inwestorzy mieliby być tymi, którzy wyciągnęliby naszą piłkę z letargu i skierowali ją w kierunku europejskiej elity. Wśród potencjalnych „inwestycji” od dawna wymieniana jest Legia Warszawa. Dwa lata temu spekulowano na temat kupna klubu przez Arabów. Natomiast po tym, jak Bogusław Leśnodorski i Dariusz Mioduski kupili Legię Warszawa, pojawiła się informacja o tym, że zrobili to tylko po to, by zespół odsprzedać szejkom. Jednak mimo licznych plotek, na razie Legia nie zmienia właściciela.

Każdemu wydaje się, że jedyne rośliny, jakie rosną na półwyspie arabskim to drzewa mamonowe. Wystarczy, że szejk wyjdzie do ogrodu, zerwie parę banknotów i rzuci je bez zastanowienia w daną inwestycję. Rzeczywistość jest zgoła inna. W przypadku klubów piłkarskich, raczej wątpliwe, żeby mieli oni zamiar „wykupić” mistrzostwo Polski, bo to prestiż wręcz ujemny. Podobnie szejkowie mogą uznać inwestowanie w różne hotele czy uzdrowiska za nierentowny zakup. Bo co z tego, że powstanie coś luksusowego, skoro infrastruktura, która do niej prowadzi jest zaniedbana? Inwestycja się nie zwróci.