Tutaj lato trwa cały rok. Solatorium to miejsce idealne dla każdego, kto ma dość zimy
W samym centrum Warszawy, niedaleko Sejmu, Domu Aukcyjnego Desa czy Ambasady Francji, na Osiedlu Jazdów możemy poczuć się jak w podmiejskich ogródkach działkowych. Część domków jest zamieszkanych, ale część zajmują organizacje społeczne. Wśród inicjatyw znalazło się Solatorium - ogród, który pomaga walczyć z zimową depresją.
Skąd w centrum miasta osiedle drewnianych domków? Pochodzą z reparacji, które Finlandia miała świadczyć na rzecz Związku Radzieckiego po II wojnie światowej. Ten z kolei oddał je Polsce, w tym stolicy, która zaczynała być odbudowywana. Domki fińskie na Jazdowie miały zostać tylko na kilka lat, ale część z nich istnieje do teraz.
Na przestrzeni lat Osiedle się zmniejszało. Pojawiały się również głosy, że powinno całkowicie zniknąć z mapy miasta, jednak warszawiacy nie chcieli do tego dopuścić. Dziś część domków pozostaje zamieszkania, ale swoje miejsce w nich znalazło też ponad 20 organizacji społecznych, które współtworzą inicjatywę Otwarty Jazdów.
W Ladomku latem posłuchamy pięknych koncertów, Miejskie Pszczoły promują warszawskie pszczelarstwo, a OsiemPrzezDwa organizuje ciekawe warsztaty, gry i seminaria dla dzieci i dorosłych. Wśród wielu ciekawych projektów, na Jazdowie od dwóch lat działa też Solatorium, czyli miejski ogród, wyposażony w lampy, mające pomóc w walce z zimowym przygnębieniem i brakiem energii.
Rośliny i światło mogą działać cuda
Trafiam tam w wyjątkowo paskudny dzień. Zacina deszcz, wieje nieprzyjemny wiatr, jest ciemno, buro i ponuro. Do tego korki takie, że przejechanie 10-minutowego odcinka drogi zajmuje około pół godziny. Warunki paradoksalnie idealne, biorąc pod uwagę fakt, że Solatorium ma pomagać w walce z sezonowym marazmem i depresją.
Solatorium z zewnątrz wygląda bardzo klimatycznie•Fot. naTemat
Zanim dotrę do ogrodowego pokoju, muszę przejść przez maleńki przedpokój i dość starodawną kuchnię. Kiedy wreszcie wchodzę do pomieszczenia pełnego roślin, jestem zachwycona. Wygląda naprawdę przyjemnie, jest bardzo ciepło, a włączone lampy, mające łagodzić depresję, dają przyjemne światło.
W środku spotykam też Talyę, która właśnie przygotowuje salę do zajęć tanecznych, które startują wieczorem. Bo Solatorium to nie tylko miejsce do posiedzenia i relaksu, ale i kulturalnych spotkań czy warsztatów. Miało swoje początki w 2016 roku i od tego czasu sporo się zmieniło
– Początki były bardzo skromne: dwadzieścia metrów kwadratowych, dwie lampy i kilka roślin doniczkowych zabranych z domu lub podarowanych przez znajomych i zerowy budżet. Z czasem Solatorium zaczęło samoczynnie obrastać w kolejne rośliny i działania – koncerty, warsztaty, wystawy, w sumie setki różnych wydarzeń – opowiada Michał Augustyn, pomysłodawca konceptu.
Tancerka przygotowuje się do wieczornych warsztatów•Fot.naTemat
W życie Solatorium na stałe zaangażowanych jest też sześciu ochotników, pełniących tu dyżury i opiekujących się domkiem.
Uzdrowisko odwiedzają studenci, rodziny z dziećmi, graficy, muzycy, pracownicy korporacji i urzędnicy, przeważnie w wieku 20-40 lat, ale zdarzają się wyjątki. W większości są to warszawiacy, ale pojawiają się też turyści z Krakowa, Berlina czy ze Stanów. Tak naprawdę to miejsce dla każdego.Rośliny pochodzą z różnych stron, głównie z tropików. Większość otrzymaliśmy w darze od naszych gości, część podarował nam Ogród Botaniczny UW oraz prywatne firmy. Niektóre przyniosłem z domu, bo uznałem, że tu, w świetle lamp i wilgotnym mikroklimacie drewnianego domku, będzie im lepiej. Rośliny są w domku cały rok, także po zakończeniu sezonu.
Co się dzieje w Solatorium?
Ogród odwiedzić można w każdy piątek po południu oraz w soboty i niedziele od 11 do 20. Poza tym są też dni, w których organizowane są otwarte wydarzenia, jak na przykład warsztaty, wykłady czy koncerty. Na część z nich trzeba się wcześniej zapisać.
W Solatorium znajdziemy najróżniejsze rodzaje roślin. Tych mniej i bardziej znanych•Fot. naTemat
– Polecam cykl pokazów filmowych i spotkań exNatura, podczas którego przyglądamy się złożonym relacjom człowieka i nie-ludzkich istot, próbując wyciągnąć z tych naukowych i filozoficznych obserwacji wnioski na przyszłość. Spowodowany przez człowieka kryzys ekologiczny prowokuje do zadawania trudnych pytań. Czy będziemy w stanie przemodelować cywilizację w taki sposób, by nie rozwijać się kosztem natury, ale wraz z nią? Jeśli świat wymyka się spod kontroli to jak powinniśmy zmienić nasze postępowanie i stosunek do Ziemi, by nie dopuścić do katastrofy? – opowiada Michał Augustyn.
Na miejscu odbywają się też składkowe roślinne śniadania, warsztaty ruchowe Root Connection, a już niedługo startuje też nowy projekt "Kawiarnia Tańca", czyli cykl warsztaty pobudzające kreatywność.
Co w miesiącach letnich?
Choć główne działania Solatorium prowadzone są zimą, to latem również pełni istotną funkcję domku ogrodników z pobliskiego ogrodu Motyka i Słońce, którym również opiekuje się Pracownia Dóbr Wspólnych. Jeśli kapryśna pogoda nie pozwala na organizowanie letnich warsztatów pod gołym niebem, przenoszą się one pod dach ogrodu zimowego.
Solatorium działa latem i zimą, wpaść może tu każdy•Fot. naTemat
Cały projekt to autorski pomysł Michała Augustyna, zrealizowany w ramach fundacji, Pracowni Dóbr Wspólnych, przez grono bliższych i dalszych znajomych związanych z osiedlem Jazdów i ogrodem Motyka i Słońce.
– Pomysł polegał na stworzeniu czegoś w rodzaju kapsuły przechowującej lato, ogrodu zimowego z roślinami tropikalnymi, namiastką słońca w postaci lamp do światłoterapii, zapachów i dźwięków, które razem miały tworzyć, przy odrobinie wyobraźni, iluzję wakacji pod palmami. Miejsce odpoczynku i spotkań, oaza błogości dla każdego, bez opłat za wstęp, niewielka przestrzeń pod dachem domku fińskiego, utrzymywana i tworzona społecznie – opowiada Augustyn.W pewnym momencie zacząłem uświadamiać sobie, jak dużo czerpię i jak bardzo zależę od roślin i od światła. Wszyscy uczymy się na lekcjach biologii o fotosyntezie, wiemy że rośliny dają nam tlen i pożywienie, zdajemy sobie sprawę, że bez nich nie byłoby życia na ziemi (przynajmniej takiego jakie znamy). Ale żeby w pełni poczuć tę zależność, trzeba nadać jej emocjonalne zabarwienie. Wystarczy wyjechać tam, gdzie roślin brak, zamieszkać przez tydzień np. na betonowej pustyni, pozbawionej zieleni, za to pełnej monstrualnych budynków i zasnutych smogiem ulic, żeby poczuć jak ważna jest milcząca obecność roślin. Człowiek odcięty od tego co nazywamy naturą, sam więdnie, koślawieje, dziwaczeje.
Solatorium to magiczny ogród w samym środku miasta. Warto tu wpaść po dawkę energii i "słońca"•Fot. naTemat
Solatorium jak na razie działa tylko w Warszawie, ale kto wie - może projekt zyska naśladowców również w innych miejscach w Polsce. W końcu kto z nas w mroźne dni, choć na chwilę, nie chce poczuć zapachu lata, beztroski i wakacji.