Jest ustawa rozliczająca kler z pedofilii! Reakcja polityków? "Pies z kulawą nogą nie chciał pomóc"
– Politycy, którzy teraz ścigają się z PiS-em na potępienie pedofilii, odmawiali jeden po drugim – mówi w rozmowie z naTemat Barbara Labuda, działaczka "Solidarności" w PRL. Kilka miesięcy temu zapraszała ich do komitetu obywatelskiego, który właśnie zakończył prace nad projektem ustawy rozliczającej kler z pedofilii. Zakłada on, że powstanie Komisja Prawdy i Zadośćuczynienia.
Barbara Labuda: Każda osoba zaangażowana w to przedsięwzięcie włączyła się w nie w innych okolicznościach. Dla mnie sprawa zaczęła się na początku grudnia zeszłego roku. Dzięki reportażowi Bożeny Aksamit media żyły doniesieniami o skandalu pedofilskim ks. Henryka Jankowskiego.
W Gdańsku, wokół Jolanty Banach ze Stowarzyszenia Lepszy Gdańsk, zawiązała się grupa aktywistek i aktywistów, która chce coś z tym zrobić – wymyślili, że potrzebna jest Komisja Prawdy i Zadośćuczynienia.
Ma to być specjalna instytucja, która zajmie się zwalczaniem pedofilii w Kościele rzymskokatolickim. Ale żeby ją powołać, potrzebna jest ustawa. Grupa gdańska zawiązała więc komitet obywatelski.
Zgodnie z ustawą komitet musi liczyć minimum 15 osób i zebrać 100 tys. podpisów obywatelek i obywateli. Zadzwoniłam do Jolanty Banach i zadeklarowałam, że chętnie się włączę w prace grupy gdańskiej. To właśnie Jolanta Banach koordynowała pisanie projektu.
Jak zareagowała?
Bardzo się ucieszyła. Jednocześnie zadzwonił do mnie Michał Wojciechowicz, pokrzywdzony przez prałata Jankowskiego, członek stowarzyszenia Lepszy Gdańsk i syn mojej znajomej opozycjonistki z "Solidarności".
Czy w prace waszego komitetu oprócz ciebie jest zaangażowany ktoś z dawnej demokratycznej opozycji?
Nie. Bardzo mnie to zmartwiło, bo takie przedsięwzięcia potrzebują znanych nazwisk i osób, które potrafią stanowić prawo. Zadzwoniłam do 26 osób publicznych i ekspertów z różnych dziedzin z prośbą o włączenie się do naszego komitetu obywatelskiego.
Projekt wymaga różnych perspektyw i zgodności z treścią innych ustaw. Dlatego wszystkie kompetencje były na wagę złota.
Spotykamy się w miarę regularnie od grudnia: posiedzenia odbywają się w siedzibie Fundacji Nie Lękajcie Się, której członkowie dołączyli do projektu.
Pracują z nami posłanka Joanna Scheuring-Wielgus, radna Warszawy Agata Diduszko-Zyglewska, mec. Anna Frankowska i Marek Lisiński. Trzecim członem naszej grupy są ekspertki z różnych dziedzin prawa (karnego, wyznaniowego, konstytucyjnego), seksuolożka i psychiatra, a także legislatorzy.
Nasza grupa pracuje społecznie.
Czy ludzie do których dzwoniłaś przyjęli zaproszenie?
Pies z kulawą nogą nie chciał nam pomóc. Jedni mówili, że muszą się zastanowić, a potem kontakt się urywał. Inni od razu odmawiali.
Wiesz, co mi mówili? Najpierw przyznawali, że krzywdzenie dzieci to poważny problem, a potem dodawali "kościół jest nam potrzebny", "ten projekt jest zbędny", "zaszkodzicie kościołowi", "Bóg ich rozliczy" i pytali "kto będzie nas uczył czym jest dobro i zło”.
I tak po dziesiątkach rozmów telefonicznych okazało się, że z tych 26 osób z którymi się skontaktowałam, zgodziły się 4. Dziękowały, że do nich zadzwoniłam, mówiły “to zaszczyt pracować dla tak wielkiej sprawy”.
Tymczasem politycy, którzy teraz ścigają się z PiS-em na potępienie pedofilii, odmawiali jeden po drugim.
Którzy politycy odmówili?
Nie podam ci konkretnych nazwisk. Było mi przykro, gdy odsyłali mnie z kwitkiem, ale ich nie potępiam. Martwi mnie jednak to bezmyślne wzmożenie legislacyjne po filmie braci Sekielskich.
Widać, że politycy traktują problem krzywdzenia dzieci w Kościele bardzo instrumentalnie. A wyścig na podwyższanie kar dla sprawców nie jest rozwiązaniem, skoro najczęściej w ogóle nie dochodzi do procesu, a hierarchowie rzymskokatoliccy systemowo ukrywają przestępczość seksualną podwładnych.
A zajęły się? Ile ofiar ma być skrzywdzonych? Ile jeszcze trzeba czekać? Jeśli obywatelki i obywatele nie wezmą sprawy w swoje ręce, to się nie doczekają rozliczenia kleru za pedofilię.
Trzeba otworzyć kościelne archiwa i pociągnąć sprawców i ich protektorów do odpowiedzialności. Politycy za bardzo się boją. I nie chodzi mi tylko o PiS, który obecnie jest przy władzy, tylko wszystkie dotychczasowe ekipy.
Sama wspierasz Wiosnę Roberta Biedronia. Czy ten projekt to inicjatywa Wiosny?
Absolutnie nie. To projekt obywatelski, nad którym zaczęliśmy pracować w grudniu, na kilka miesięcy przed powstaniem Wiosny. Część osób pracujących nad projektem związała się później z tą partią.
Prezentujecie projekt w poniedziałek na konferencji prasowej. Co potem?
Kolejnym etapem jest zebranie 100 tys. podpisów po to, by złożyć projekt w następnej kadencji Sejmu. Dobrze wiemy, że w tym Sejmie na jego przegłosowanie nie ma żadnych.
Zbieranie podpisów to gigantyczne przedsięwzięcie. Mam nadzieję, że włączą się w to różne podmioty: organizacje pozarządowe, partie, indywidualni wolontariusze. Wiosna już obiecała pomoc. Gdy zbierzemy podpisy, jesienią złożymy projekt w nowym Sejmie.
Nawet zakładając optymistycznie, że Wiosna dostanie 20 proc., sama nie jest w stanie przegłosować tej ustawy. Potrzebne jest poparcie polityków innych formacji. A sama mówisz, że się boją biskupów. Dlaczego w następnej kadencji miałoby się coś zmienić?
Potrzebna jest silna presja społeczna, którą widzimy teraz po filmie Sekielskich. Nie wierzymy w to, że politycy, zwłaszcza konserwatywni i chadeccy, zajmą się tym z własnej inicjatywy. Wierzymy w siebie i w grupy zdeterminowanych ludzi, którzy pragną żyć w świeckim państwie.