Czym jest Trójmorze, o którym Krzysztof Szczerski rozmawiał z głównym doradcą sekretarza stanu USA
Krzysztof Szczerski poinformował na Twitterze o owocnej rozmowie z Derekiem Cholletem, głównym doradcą sekretarza stanu USA Antony'ego Blinkena. Tematem rozmów obok sytuacji Polaków na Białorusi oraz Nord Stream 2 było Trójmorze. To międzynarodowa inicjatywa, której pomysłodawcą był Andrzej Duda.
Co to jest Trójmorze?
Idea Trójmorza opiera się na współpracy gospodarczej i politycznej państw położonych w pobliżu trzech mórz: Bałtyckiego, Czarnego i Adriatyckiego. Celem Trójmorza jest zdynamizowanie rozwoju gospodarczego, wzmocnienie spójności UE i wzbogacenie więzi transatlantyckich. Współpraca rozwijana jest na trzech płaszczyznach: energetycznej, logistyczno-transportowej i informatyczno-telekomunikacyjnej.W skład Trójmorza wchodzi obecnie 12 państw:
- Austria
- Bułgaria
- Chorwacja
- Czechy
- Estonia,
- Litwa
- Łotwa
- Polska
- Rumunia
- Słowacja
- Słowenia
- Węgry
Inicjatywa Polski i Chorwacji
Trójmorze powstało w 2015 roku z inicjatywny prezydentów Polski i Chorwacji, Andrzeja Dudy i Kolindy Grabar-Kitarović. Na początku swojej kadencji Andrzej Duda tym ruchem wskazał kierunek prowadzonej przez siebie polityki zagranicznej. Wystąpienie z inicjatywą utworzenia nowego podmiotu na arenie międzynarodowej miało wzmocnić pozycję Polski w tej części Europy. Pierwszy szczyt grupy odbył się w Dubrowniku 25 i 26 sierpnia 2016 roku. Przyjęto wówczas deklarację, w której wskazano cele wspólnoty. Podczas szczytu wyrażono przekonanie, że Europa Środkowa i Wschodnia staną się bardziej bezpieczne i bardziej konkurencyjne oraz przyczynią się tym samym do wzmocnienia Unii Europejskiej jako całości.
Czytaj także: Zmiany w Kancelarii Prezydenta. Krzysztof Szczerski odwołany
Donald Trump na szczycie Trójmorza
Kolejne spotkanie odbyło się w Warszawie w dniach 6 i 7 lipca 2017 roku. W szczycie brał udział prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump, który wówczas przybył do Polski ze swoją pierwszą wizytą. Były prezydent USA podczas wystąpienia zaznaczył, że każde spośród 12 krajów Trójmorza ma "inspirującą historię". Zadeklarował też chęć współpracy i podkreślił, że jego kraj jest gotowy pomagać i spełniać potrzeby krajów Trójmorza m.in. zakupu sprzętu wojskowego. Ostatni szczyt w Tallinie
Do tej pory odbyło się pięć szczytów Trójmorza. Ostatnim gospodarzem była Estonia w październiku 2020 roku. Z powodu pandemii spotkanie odbywało się częściowo w formie zdalnej. Do stolicy Estonii poza polskim prezydentem przyjechał jeszcze jedynie prezydent Bułgarii Rumen Radew. Pozostali członkowie łączyli się zdalnie.Niełatwa współpraca
Idea Trójmorza trwała już sześć lat. Przez ten czas padło wiele deklaracji, powołano też Fundusz Trójmorza, który ma sfinansować kluczowe inwestycje w transporcie, energetyce i infrastrukturze cyfrowej. Instytucje założycielskie złożyły zobowiązania do wpłat w łącznej kwocie przekraczającej 500 mln euro. Trudno jednak wskazać realne działania polityczno-gospodarczych podjętych przez Trójmorze. Michał Kobosko, dyrektor polskiego biura think tanku, który opublikował pierwszy raport o Trójmorzu, podkreśla:“Kraje Trójmorza są bardzo różne, mają najróżniejsze, często sprzeczne interesy i priorytety. Dzieli je historia, przebieg granic, animozje etniczne i religijne. Wiele wody w rzekach Trójmorza upłynie, zanim przepracujemy lekcje, które państwom Europy Zachodniej dane było odrobić po wojnie”- napisał w Rzeczpospolitej.