Szykujesz się na drugą dawkę? Twoje dziecko już ma termin? Przeczytaj, co radzą specjaliści
Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej odpowiada na pytania związane z drugą dawką szczepionki przeciw COVID-19 oraz szczepieniem dzieci i młodzieży.
Czy to prawda, że po drugiej dawce więcej osób źle się czuje niż po pierwszej?
Reakcja na szczepienie jest indywidualnie zmienna. Zdecydowana większość szczepionych nie ma żadnych objawów po szczepieniu, u części osób mogą pojawić się dolegliwości po pierwszej lub drugiej dawce. Nie ma tu jednoznacznych zależności, choć można zaobserwować, że w przypadku szczepionek mRNA ewentualne dolegliwości częściej dotyczą drugiej dawki, a w przypadku szczepionek wektorowych – pierwszej dawki.
Jakie są najczęstsze objawy poszczepienne po drugiej dawce?
Objawy po drugiej dawce szczepienia mogą być takie same jak w przypadku pierwszej czyli np. ból/zaczerwienienie/obrzęk w miejscu wkłucia, osłabienie, stany podgorączkowe, dreszcze, bóle głowy. Jednak odpowiedź na szczepienie jest indywidualna, a rodzaj/nasilenie objawów u każdego pacjenta może być różne.Czy osoby rezygnujące z drugiej dawki szczepienia mogą się czuć bezpiecznie?
Zaszczepienie tylko jedną dawką w przypadku szczepionek dwudawkowych nie daje pełnej odporności. Niepełne szczepienie nie chroni też wystarczająco przed nowymi wariantami wirusa. Tylko pełny schemat szczepienia zapewnia wysoką ochronę przed zachorowaniem. Jakie leki można przyjąć, jeśli po drugiej dawce wystąpi ból, gorączka?
W przypadku występowania działań niepożądanych takich jak bóle mięśniowe, stany podgorączkowe, złe samopoczucie możliwe jest przyjęcie zarówno paracetamolu (np. Panadol), jak i niesteroidowego leku przeciwzapalnego – np. ibuprofenu (np. Nurofen). Nie zaleca się przyjmowania tych leków przed szczepieniem „na wszelki wypadek”.Czy przed drugą dawką brać profilaktycznie leki przeciwbólowe/przeciwzapalne?
Nie zaleca się profilaktycznego przyjmowania leków przeciwbólowych/przeciwzapalnych w związku ze szczepieniem.Czy możliwe jest ukończenie schematu szczepienia innym preparatem?
Zgodnie z charakterystykami produktów leczniczych (ChPL) szczepionek oraz obecnie obowiązującymi w Polsce zaleceniami, rozpoczęty schemat powinien być zakończony tym samym preparatem. Trwają obecnie badania dotyczące mieszanych schematów szczepienia i kiedy poznamy ich wyniki, być może nastąpi zmiana zapisów ChPL i zmiana zaleceń.Jakie są w tej chwili zalecane odstępy pomiędzy dawkami poszczególnych preparatów?
Na dzień dzisiejszy zalecane odstępy pomiędzy dawkami poszczególnych preparatów wynoszą:Comirnaty (Pfizer/BioNTech) 21 dni (nie dłużej niż 42 dni)
Moderna 28 dni (nie dłużej niż 42 dni)
Vaxzevria (AstraZeneca) nie krócej niż 28 dni (nie dłużej niż 84 dni)
Czy w przypadku szczepienia dzieci i młodzieży (12-17 lat) obowiązują te same zasady przed i po szczepieniem, jak w przypadku dorosłych?
Starsze nastolatki mogą samodzielnie zgłosić się na szczepienie, ale na formularzu kwalifikacyjnym do szczepienia muszą mieć podpisaną zgodę na szczepienie przez jednego z rodziców. Młodsze dzieci również mogą zgłosić się samodzielnie, choć z uwagi na wiek – im młodsze dziecko, tym bardziej obecność jednego z rodziców jest pożądana.
Co ważne – dzieci i nastolatki do 15 roku życia muszą być kwalifikowane do szczepienia przez lekarza, a kwalifikacja powinna obejmować badanie fizykalne.Zalecenie to wynika z troski o jak największe bezpieczeństwo szczepionej młodzieży i ograniczenie ryzyka przeoczenia objawów, które mogłyby być przeciwwskazaniem do szczepienia (np. ostra infekcja).
Czy objawy poszczepienne u młodzieży i dzieci są inne niż w przypadku dorosłych?
Objawy poszczepienne są podobne jak u dorosłych- w badaniu klinicznym oceniającym skuteczność i bezpieczeństwo szczepienia u dzieci najczęściej występowały: ból w miejscu wstrzyknięcia, ból głowy, gorączka/stany podgorączkowe.Jaki leki można podać w przypadku wystąpienia złego samopoczucia po szczepieniu?
W przypadku występowania działań niepożądanych takich jak bóle mięśniowe, stany podgorączkowe, złe samopoczucie możliwe jest przyjęcie zarówno paracetamolu (np. Panadol), jak i niesteroidowego leku przeciwzapalnego – np. ibuprofenu (np. Nurofen)Jakie szczepionki są dopuszczone do szczepienia młodzieży?
Obecnie preparat Comirnaty firmy Pfizer BioNTech ma wskazania w charakterystyce Produktu Leczniczego do stosowania u dzieci od 12 roku życia. Trwają badania kolejnych preparatów.Jeśli 12-17 latek chorował na COVID-19, kiedy można rejestrować się na szczepienie?
Zgodnie z obowiązującymi obecnie zasadami, może zarejestrować się na szczepienie miesiąc (30 dni) po rozpoznaniu COVID-19.Czy nastolatek może sam przyjść na szczepienie?
Nastolatek może sam zgłosić się na szczepienie, wymagane jest wcześniejsze wyrażenie zgody rodziców potwierdzone podpisem na kwestionariuszu wstępnym.
Jaki jest odstęp pomiędzy 1 a 2 dawką szczepienia preparatem firmy Pfizer/BioNTech w przypadku dzieci powyżej 12 roku życia?
Dla dzieci powyżej 12 roku życia rekomendowany odstęp pomiędzy dawkami wynosi 21 dni.
Czy można zaszczepić dziecko przed ukończeniem 12 roku życia?
Zgodnie z obowiązującymi zasadami do szczepienia mogą być zakwalifikowane dzieci, które ukończyły 12 rok życia (decyduje dokładna data, a nie rok urodzenia).Artykuł powstał we współpracy z ENMEDICA.