Przygotuj się na sezon grypowy. Jak z dostępnością szczepionek? Czy zaskoczą nas ceny?
Od września do kwietnia odnotowano w Polsce aż 1,6 miliona zgłoszeń zachorowania na grypę. Po zniesieniu większości obostrzeń liczba chorych wzrasta. Najgorsze jest to, że Polacy chcą się szczepić, ale nie ma czym.
Widać to po innych chorobach wirusowych. W Wielkiej Brytanii odnotowano wzrost liczby dzieci cierpiących na ciężkie infekcje oddechowe. Podobny los najprawdopodobniej czeka Polaków. Na szczęście na grypę można się zaszczepić, choć w Polsce nie jest to proste.– W ubiegłym sezonie doświadczyliśmy gwałtownego spadku liczby zachorowań - nie było raportowanych zgonów z powodu grypy w Polsce. To jest dowód na to, że pandemiczne środki ochronne jak dystans, maseczki, dezynfekcja były bardzo skuteczne – mówił w rozmowie z Medexpresem prof. Antaczak.
Luzowanie obostrzeń sprzyja rozprzestrzenianiu grypy•fot. Piotr Kamionka/Reporter
Dostępność szczepionek na grypę w sezonie 2021/2022
Szczepionki przeciwko grypie trafiły do aptek na początku września. W niektórych placówkach wyprzedały się w minutę i aktualnie trwają zapisy "na zeszyt". W placówkach Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ) będzie można zaszczepić się drugiej połowie września, ewentualnie na początku października.Liczba dostępnych szczepionek wynosi zatem 2 miliony 120 tysięcy dawek. Taka ilość wystarczy na zaszczepienie osób, którym przysługuje refundacja. Wszyscy, którzy nie zdążą, będą musieli radzić sobie sami."Na początku września pierwsze partie szczepionek przeciw grypie trafiły do aptek. W drugiej połowie miesiąca szczepionki będą dostępne w placówkach medycznych. Do Polski łącznie ma trafić blisko 4 mln dawek, z czego 1,36 mln trafi do aptek, 760 tys. będzie przeznaczone do zakładów opieki zdrowotnej, pozostała część zostanie zakupiona przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych" - czytamy w specjalnym komunikacie OPZG.
Takich kartek w aptekach będzie coraz więcej•fot. Artur Szczepański/Reporter
"Każdego roku ustalany jest skład szczepionki przez WHO, który jest dostosowany do sytuacji epidemiologicznej. Od kilku lat dostępne są na rynku szczepionki czterowalentne, które zapewniają ochronę przed 4 szczepami wirusa grypy" – informuje OPZG.
Obecnie w aptekach można dostać tylko Vaxigrip Tetra. Szczepionka przy 100 proc. odpłatności kosztuje 51,86 zł. Na pozostałe preparaty trzeba będzie poczekać do października i listopada. Ostatnia do Polski przyjedzie Fluarix Tetra.
Ograniczenia przy kupowaniu szczepionek
Ministerstwo Zdrowia wprowadziło ograniczenia dotyczące zakupu i sprzedaży szczepionek w aptekach. Jednemu pacjentowi ma przysługiwać jedna dawka szczepionki na 180 dni. Ograniczenia dotyczą preparatów Efluelda, Fluarix Tetra, Influvac, Influvac Tetra i VaxigripTetra.Wyjątkiem są dzieci poniżej 9. roku życia, którym będą przysługiwały dwie dawki szczepionki na 180 dni. Wynika to z tego, że dzieci muszą być zaszczepione dwiema dawkami w odstępie co najmniej czterech tygodni.Ma to uniemożliwić nielegalny handel szczepionkami, który swego czasu kwitnął na portalach aukcyjnych w całej Polsce. Zdarzało się, że ceny szczepionek sięgały tam nawet 400 zł.
Ceny szczepionek na grypę
Influac Tetra - 47,83 zł - preparat stosowany u dzieci do 3. roku życia, młodzieży i dorosłych.Vaxigrip Tetra - 45,76 zł - preparat stosowany u kobiet w ciąży, dzieci do 3. roku życia oraz dorosłych.
Fluarix Tetra w 47,83 zł – preparat przeznaczony dla dzieci od 6 miesiąca życia oraz dla dorosłych. Ta szczepionka nie podlega refundacji. Ceny mogą różnić się w zależności od apteki.
Fluenz Tetra - 95, 73 zł - preparat dla dzieci w wieku od 24 miesięcy do 18 lat. Jest to szczepionka donosowa.
Refundacja szczepionek na grypę
Na bezpłatne szczepienie przeciwko grypie mogą liczyć pracownicy ochrony zdrowia, farmaceuci i technicy farmaceutyczni, diagności laboratoryjni, pracownicy pomocy społecznej, kuracjusze domów pomocy społecznej, a także nauczyciele, wykładowcy, policjanci, ratownicy i żołnierze.Pełna refundacja szczepionki przysługuje również kobietom w ciąży. Szczepionka jest bezpieczna dla dziecka i można zaszczepić się w dowolnym momencie ciąży. Szczepienie uodparnia nie tylko matkę, ale również dziecko. Do pół roku po narodzinach ryzyko zachorowania na grypę jest znacznie mniejsze.
Na darmową szczepionkę mogą liczyć także osoby, które ukończyły 75. rok życia. Seniorów zakwalifikowano do grupy ryzyka ze względu na pogorszoną odporność i ryzyko ciężkich powikłań, a nawet zgonu. Dane statystyczne wskazują, że w zeszłym roku z powodu grypy hospitalizowano 2 tysiące 792 osób.50 proc. refundacji szczepionki na grypę przysługuje osobom w wieku od 65 do 74 lat, dzieciom w wieku od 2 do 5 lat oraz osobom w wieku od 18 do 24, które cierpią na choroby współistniejące, np. astmę lub zaburzenia odporności.
Jak załatwić szczepionkę na grypę?
Pierwszym etapem jest kwalifikacja do szczepienia. Może dokonać jej lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Podczas badania lekarz pyta o przebyte i obecne choroby, przyjmowane leki i historię zabiegów. Istnieje możliwość odbycia kwalifikacji do szczepienia za pośrednictwem teleporady.Po wykluczeniu przeciwskazań lekarz wystawia receptę na szczepionkę, którą można samodzielnie zakupić w aptece. Z taką szczepionką trzeba udać się do gabinetu diagnostyczno-zabiegowego albo do punktu szczepień.
Niektóre placówki medyczne oferują możliwość zakupu preparatu na miejscu. Podobnie z wykonaniem szczepienia. Najczęściej jednak są to placówki prywatne, którym trzeba zapłacić za szczepionkę, kwalifikację lekarską i podanie. Cena usługi wynosi od 100 do 400 zł.
Jak kupić szczepionkę na grypę za granicą?
W Polsce szczepionek na grypę zabraknie. Aptekarze już zmagają się z brakiem dostępności tegorocznych preparatów. Jednocześnie do Niemiec trafiło już ok. 13 milionów dawek szczepionki. Czy Polacy mogą kupić szczepionkę za granicą? Minister Zdrowia w rozmowie z Radiem Zet poinformował, że tak. Jest jednak jedno "ale".– Kupiona w ten sposób szczepionka musi mieć tzw. kod EAN, czyli Europejski Kod Towarowy (European Article Number), to numer przypisywany wszystkim produktom dostępnym w sprzedaży w Europie – powiedział urzędnik.
Adam Niedzielski, Minister Zdrowia•fot. Pawel Wodzynski/East News
Czytaj także: Polacy szturmują zagranicę, bo u nas nie ma szczepionek na grypę. "Wykupili wszystko w jeden dzień"
Kolejnym problemem z zakupieniem szczepionki za granicą jest jej transport. Apteki nie realizują sprzedaży wysyłkowej szczepionek. Szczepionka na grypę, aby nie utraciła swoich właściwości musi być przechowywana w temperaturze od 2 do 8 °C.W przypadku zakupienia szczepionki w zagranicznej aptece, najlepiej znaleźć na miejscu placówkę, która zrealizuje szczepienie. Jeżeli jest to niemożliwe, trzeba zabezpieczyć szczepionkę na czas podróży.
Torba termoizolacyjna zabezpiecza szczepionkę na ok. 60 minut. Na rynku dostępne są również termosy, które zabezpieczą szczepionkę przez utratą temperatury nawet do 6. godzin. Czego nie można robić ze szczepionką? Trzymać jej na drzwiach od lodówki, zamrażać, wysyłać pocztą.
Szczepienie na grypę u dzieci
Dzieci w wieku od 6 do 24 miesięcy mogą być szczepione szczepionkami inaktywowanymi, do których zaliczamy Fluarix Tetra oraz Vaxigrip Tetra. Preparaty muszą zostać podane domięśniowo.Starszym dzieciom i młodzieży podaje się zarówno szczepionki inaktywowane (Fluarix Tetra, Vaxigrip Tetra, Influvac Tetra) oraz żywe szczepionki atenuowane donosowe (Fluenz Tetra). Preparat Influvac Tetra można podawać dzieciom, które ukończyły 3 lata. Pozostałe preparaty podaje się dzieciom od 24 miesiąca do 18 roku życia.
Grypa jest szczególnie niebezpieczna dla noworodków•fot. Karolina Misztal/Reporter
Szczepionka na grypę a szczepionka na COVID-19
Naukowcy z University of Miami Miller School of Medicine udowodnili, że między szczepionką na grypę a COVID-19 jest związek. Osoby, które zaszczepiły się na grypę, rzadziej wymagały hospitalizacji z powodu koronawirusa i występowało u nich mniejsze ryzyko powikłań.Na grypę mogą (i powinny) zaszczepić się osoby, które wcześniej zaszczepiły się na COVID-19. Szczepionka na koronawirusa nie chroni przed zachorowaniem na grypę. Jednak pomiędzy poszczególnymi dawkami szczepionki powinno upłynąć przynajmniej 14 dni.
Wirus grypy pod mikroskopem•fot. nikocingaryuk