25 lat temu oddała życie w jego ręce. On zaryzykował, żeby ją ratować. Tworzyli historię medycyny

Obserwuj naTemat w Wiadomościach Google

– Nie bałam się o siebie. Bałam się, jak z moim ewentualnym odejściem poradzi sobie moja rodzina, mój mąż i moja wówczas 5-letnia córka. To było dla mnie bardzo traumatyczne – opowiada.

Nikt nie będzie płakał przeze mnie

– Pamiętam, jak mój mąż klęczał nad wynikami badań i płakał, tuliła go nasza 5-letnia córka. W pierwszej chwili myślałam, że coś strasznego stało się z nim albo z córką. Tymczasem okazało się, że jego przyjaciel zmarł kiedyś na białaczkę. Mąż powiedział mi wtedy: "Jesteś bardzo ciężko chora". Wtedy powiedziałam sobie, że już nikt, nigdy nie będzie płakał przeze mnie. To było takie postanowienie, które realizuje aż do dziś. Stwierdziłam wtedy, że zrobię wszystko, żeby przeżyć, żeby żyć dla nich, żeby doczekać czasu kiedy będę babcią trójki wnuków – opowiada Urszula Jaworska.

Mogła dochować swoich postanowień dzięki profesorowi Jerzemu Hołowieckiemu.

– Każdego roku w lutym wracam myślami do tego dnia, a właściwie do tej nocy, kiedy przeszczepiliśmy szpik Urszuli. Wracam też do dnia, kiedy Urszula po raz pierwszy pojawiła się w naszej klinice – mówi prof. Hołowiecki. 

I dodaje: – Pamiętam, że Urszula, która jest człowiekiem zdecydowanym i konkretnym, powiedziała mi wtedy: "Proszę pana, pan musi mi zrobić przeszczep. Jestem w sytuacji, gdzie powiedziano mi, że moje rokowanie jest bardzo poważne". 

Urszula powiedziała prawdę. Wtedy leczenie farmakologiczne pozwalało na przedłużenie życia o 5 lat, a pełne wyleczenie gwarantowała jedynie transplantacja szpiku kostnego. 

Dawczyni z Amsterdamu

– Nasza klinika przeprowadzała już wtedy od 5 lat transplantacje allogeniczne szpiku ale zawsze od dawców rodzinnych. Niestety nie zawsze w rodzinie można było znaleźć odpowiedniego dawcę. Tak było w przypadku Urszuli - nikt z jej rodziny nie nadawał się na dawcę szpiku kostnego dla niej – wspomina profesor.

W tej sytuacji trzeba było wykonać przeszczepienie od dawcy niespokrewnionego. W tamtym czasie oczywiście nie było polskiego rejestru dawców i jeszcze nie wykonywano takich przeszczepień. 

– Siostrę genetyczną Urszuli, czyli dawczynię, udało się znaleźć w Amsterdamie. Dziś przy takiej kandydaturze zapewne nie zdecydowanoby się na transplantację. Po pierwsze nie było całkowitej genoidentyczności, po drugie była to kobieta, a dawca męski jest lepszy, bo zwykle mniej zimmunizowany.

Dodatkowo dawczyni była matką pięciorga dzieci, co sprawiało, że była bardzo zimmunizowana. Teraz absolutnie nie chcemy takich matek narażać na powikłania związane z pobraniem szpiku kostnego, ani też narażać biorcy, bo przy takich dawczyniach jest duże prawdopodobieństwo reakcji "przeszczep przeciwko gospodarzowi”. Jednak w sytuacji Urszuli nie mieliśmy wyboru – wyjaśnia prof. Hołowiecki.

Jak tłumaczy profesor, holenderski rejestr, z którego była dawczyni, ma zasadę, że nigdy biorcom nie udostępnia personaliów dawcy. – Mamy nadzieję, że pani żyje w dobrym zdrowiu. Prosiliśmy o złamanie tej zasady, żeby móc podziękować. Jednak Holendrzy do dziś nie zdecydowali się na umożliwienie kontaktu – ubolewa profesor.

To zdjęcie było kluczowym argumentem

Od gremium lekarskiego z prof. Hołowieckim na czele Urszula Jaworska usłyszała, że ma 20 proc. szans, na przeżycie transplantacji. Jednak w tamtym czasie, była to dla niej jedyna szansa na życie. Urszula filozoficznie powiedziała lekarzom, że proponuje zamianę tych 20 proc. na 100 proc. - ona da 50 i prosi, żeby lekarze również dali jej 50 proc.

Urszula Jaworska postawiła lekarzy pod przysłowiową ścianą. Profesor mówi otwarcie, że jego zespół przygotowywał się już do zrobienie pierwszej transplantacji szpiku od niespokrewnionego dawcy na koniec 1997 r. ale to był dopiero luty.

– Bałem się żeby, mówiąc kolokwialnie, żeby czegoś nie zawalić. Tu była ogromna rola Urszuli. Miała ogromną wolę i twarde argumenty. Zwyczajnie pokazała nam zdjęcia swojej rodziny - męża i małej córeczki. Powiedziała: musicie mi pomóc. To był argument kluczowy. To też przemawiało za tym, że nawet jeśli nie jesteśmy idealnie przygotowani, to i tak nie możemy tego odkładać – wspomina prof. Hołowiecki.

Jeśli chcesz poznać tę niezwykłą historię pierwszego przeszczepienia szpiku od dawcy niespokrewnionego to zapraszam do obejrzenia podcastu Zdrowie bez cenzury. Gośćmi tego odcinka są Urszula Jaworska i prof. Jerzy Hołowiecki. Prowadzi Anna Kaczmarek. OBEJRZYJ