Hej Mongoły, to do was mówię!

Na czym polega lekka przesada Rymkiewicza? Weźmy przkład "błędu" językowego, na który zwraca uwagę. Słowo "leming" określające, jak rozumiem, większość z nas jest jego zdaniem "błędem niedopuszczalnym". W rozmowie z Gazetą Polską, którą przytacza dziś NaTemat mówi, że trafniejsze jest określenie "Polacy, którymi owładnęła mongolska idea". Jesteśmy, inaczej mówiąc, ludźmi, którzy uznali, że można żyć wygodnie pod panowaniem caratu, o ile nie walczy się o niepodległość, narodem zdrajców (czyli Mongołami - zastanawiam się czy to jest w ogóle określenie politycznie poprawne?). Wstyd! JM Rymkiewicz ze zdrajcami w jednym kraju żyć nie chce. I trochę mu się nie dziwię.

Arykuł opisujący rozmowę Rymkiewicza pojawił się dziś w NaTemat "na jedynce", na samej górze, jako główny niedzielny temat. Dzień wcześniej, w tym samym miejscu zamieszczony był inny artykuł, który również wywołał burzliwą dyskusję - "Czekając na sobotę, czyli miejski reset 2.0". Opisane są w nim historie kilku młodych ludzi, mieszkańców dużych miast, w tym przede wszystkim Warszawy, którzy po tygodniu ciężkiej pracy najbardziej lubią się upić i zaliczyć "nokaut". Artykuł kreśli dość reprezentatywny jak sądzę, chociaż jednocześnie dość przygnębiający obraz młodego pokolenia. Dowiadujemy się z niego, że coweekendowy "nokauat" jest ulubioną formą odstersowywania się po pracy i "ładowania" baterii na następny tydzień.

Kilka dni wcześniej, również na czołówce, artykuł o złamanym pokoleniu 20-latków, którzy "nie wiedzą, co chcą robić, więc nie robią nic." Możemy się domyślać, że atrykuł ten traktuje o trochę młodszej, niż ta opisana wyżej, grupie ludzi, która wprawdzie nie zapieprza już w korporacji by zresetować się alkoholem w weekend, ale jest zagubiona, pozbawiona entuzjazmu i motywacji, a także dość sfrustrowana. Oto jest pokolenie, a może nawet dwa pokolenia, lemingów, albo też, jak chciałby Rymkiewicz, Mongołów.

Spróbuję zatem odpowiedzieć za niego. Pokolenie o którym tu mowa, moje pokolenie, żyje w świecie, który ktoś dla nas stworzył, który ktoś dla nas zaprojektował. Nie ma nic dziwnego w tym, że próbujemy robić, co tylko potrafimy, żeby się jak najlepiej dostosować. Ale świat, układ sił, do którego się dostosowujemy jest ze wszechmiar, mówiac wulgarnie, chujowy. Jest w nim wiele chujowych rzeczy. Na przykład to, że 40-godzinny tydzień pracy jest normą, której nikt z nas nie kwestionuje. Dlaczego? Wymyślono go w czasie rewolucji przemysłowej, w XIX wieku, jako rozwiązanie dla probemu wyzyskiwania robotników w brytysjkich fabrykach. Od tego czasu wiele się jednak zmieniło. Pacujemy dziś o wiele bardziej efektywnie. Odpowiedź na pytanie dlaczego jest taka, że 8-godzinny dzień pracy jest korzystny dla istniejącego układu sił (przede wszystkim dużych korporacji) nie dlatego, że tyle czasu potrzeba na wykonanie naszej pracy (efektywnie pracujemy około trzech godzin dziennie), ale dlatego, że determinuje on model życia, w którym jedyną przyjemnością, jedyną, na którą mamy czas, jest konsumpcja; konsumpcja przedmiotów i doznań zbędnych, niepotrzebnych. Model życia niezdrowego nie tylko w sensie psychicznym (inny artykuł w NaTemat niedawno, o depresji), ale również w tym najbardziej podstawowym - fizycznym (otyłość).

Co do zasady poeta ma jednak rację - jesteśmy owładnięci mongolską ideą. Żyjemy w świecie, którego nie stworzyliśmy, ale to nie znaczy, że nie możemy go zmieniać. Jak? Warto tu odnieść się do pomysłów, jakie zawarł w swojej krytyce liberalizmu, Michael Walzer. Możemy wydostać się z tego zniewolenia - pisał w Thinking Politically - budując na liberalnym modelu demokracji konstytucyjnej i dążąc do trzech podstawowych celów: