Ilu Syryjczyków jest wśród Syryjczyków? Inne narody się podszywają, bo też chcą lepiej żyć. Europejczyk nie rozróżni

Syryjczycy. Syryjscy uchodźcy. Tak mówimy, tak słyszymy, tak czytamy. Przyzwyczailiśmy się do tych określeń i najwyraźniej migranci też. Wiedzą, że dla Syryjczyków Europa zrobi wiele. Dlaczego zatem z tego nie skorzystać? – Jacy tam Syryjczycy. Kto to wie? Oni tylko mówią, że są Syryjczykami. Wystarczy pojechać na serbską granicę. Tam można znaleźć wiele dokumentów. Palestyńskich, pakistańskich, różnych – słyszę od węgierskiego politologa. Oszukują i Europę i Syryjczyków. I jest ich tylu, że samym Syryjczykom przestaje się to podobać.

Nie odróżnimy Syryjczyka od Palestyńczyka. Tłum ludzi napierających na Niemcy czy Szwecję zaczyna zlewać się w jedno. Podobne rysy twarzy, włosy, ubrania. Nie sposób rozpoznać skąd są. ”Hej, to nie jest Syryjczyk, to Irakijczyk! Popełniacie błąd!” – tak dziennikarka z Dubaju prostowała niedawno błąd zachodnich mediów, które rozpowszechniły zdjęcie płaczącego uchodźcy. Jak podawaliśmy – również my, w Polsce – płakał Syryjczyk. Ale gdzie mu do Syryjczyka?

Irakijczyk, nie Syryjczyk? Podobno rodzina już jest w Niemczech Fot. Instagram.com/Daniel Etter

Po wyglądzie się nie da
Ghaze Abdulloh, właściciel znanych w Warszawie restauracji Amrit Kebab przyznał w rozmowie z Tomaszem Molgą, że większość Syryjczyków nie musiała uciekać z własnych domów z powodu wojny. – Rozpoznaję tam Erytrejczyków, Marokańczyków. Owszem, są też Syryjczycy – powiedział. Jak ich rozróżnić?

– Przeciętny Europejczyk nie rozpozna – mówi zdecydowanie dr Zakarya Kamel, Syryjczyk, który wykłada na Politechnice Rzeszowskiej. Ale on tak. Rozpozna każdego mieszkańca Bliskiego Wschodu, choć po samym wyglądzie – nawet on przyznaje – trudno ocenić, z jakiego konkretnie kraju pochodzi. – Każdy mieszkaniec Bliskiego Wschodu jest w stanie rozróżnić mieszkańca Bliskiego Wschodu. Ale po wyglądzie wiem tylko, że to mieszkaniec Zatoki.

– Nie da się rozróżnić Syryjczyka od Palestyńczyka?
– Nie, tylko po dialekcie.
– A od Libańczyka?
– W życiu! Nigdy pani nie rozpozna. Po wyglądzie można rozpoznać tylko Jemeńczyka. A także mieszkańców Libii, Egiptu, czy Algierii.

Najważniejszy jest dialekt. To podstawa. Po dialekcie – których w języku arabskim jest około 20 – każdy jest w stanie rozpoznać skąd kto pochodzi. – To tak jak w Polsce. Są górale, i są kaszubi. Na zachodzie od razu zgadną, że ktoś jest ze wschodu. W przypadku krajów arabskich jest tak samo. Po dialekcie jestem w stanie stwierdzić, czy ktoś jest Syryjczykiem, czy Irakijczykiem, czy Kurdem – mówi dr Kamel. Problem polega na tym, że w zalewie migrantów i uchodźców to kryterium raczej jest nie do sprawdzenia.

Jest czarny i mówi, że Syryjczyk?
Dlatego wielu korzysta, a sami Syryjczycy po cichu zaczynają się burzyć. Serbski dziennikarz Duszan Stojanović rozmawiał z kilkoma uchodźcami, którzy przedzierali się przez jego kraj na Zachód. – Każdy mówi, że to Syryjczycy, nawet gdy ewidentnie widać, że nie. To niedobrze dla nas, Syryjczyków, bo azyl dostanie tylko niewielka grupa potrzebujących – usłyszał od jednego z nich, Kamala Saleha, który swój oryginalny paszport miał głęboko schowany. W torebce foliowej, w tajnej kieszeni spodni. Jego towarzysz wtórował: – Zbyt wielu ludzi mówi, że są z Syrii, a tak nie jest. Ktoś jest czarny i mówi ”Jestem Syryjczykiem”. To niewiarygodne”.

Tylko 16 procent po azyl
Ilu zatem jest prawdziwych Syryjczyków? Tych rdzennych? Uciekających z prawdziwej Syrii? ”Gazeta Wyborcza” podała właśnie, że uchodźcy z Syrii nie stanowią większości uchodźców, którzy zalewają Europę. Co więcej, w pierwszym kwartale tego roku stanowili tylko 16 procent wszystkich, którzy zwrócili się o azyl. "Grupy przestępcze zarabiają mnóstwo pieniędzy na fałszywych paszportach syryjskich" – cytuje gazeta szefa Fronteksu.

Fabrice Leggeri

Są ludzie w Turcji, którzy kupują syryjskie paszporty, bo wiedzą, że Syryjczycy mają prawo do azylu we wszystkich państwach członkowskich UE. Osoby, które posługują się fałszywymi paszportami często mówią po arabsku. Mogą pochodzić z Afryki Północnej lub z Bliskiego Wschodu, to migranci ekonomiczni (…) Wiemy o narodowościach, które docierają do Europy, ale nie mamy jasnego obrazu, kto przekracza granicę. Nie mamy też rzeczywistego profilu tych migrantów. Czytaj więcej

Izabella Cooper, rzecznik Frontexu przyznaje w rozmowie z naTemat, że są takie przypadki. Podkreśla jednak: – To jest fenomen, choć danych nie mamy. Większość Syryjczyków przyjeżdża z dokumentami, ale są osoby, które podają się za Syryjczyków. Nie ma jednak żadnej wątpliwości, absolutnie żadnej, że dwoma głównymi narodowościami wpływającymi teraz do Europy są Syryjczycy i Erytrejczycy.

Tych pierwszych do lipca Frontex odnotował ponad 78 tysięcy, tych drugich – 24 tys. Kolejne miejsca zajmują Afgańczycy (32 tys.), Nigeryjczycy (10 tys.) i Pakistańczycy (6 tys.) Danych za sierpień jeszcze nie ma.

Dokumenty w krzakach
Szok? W Serbii już nie. To tu zaczyna się droga uchodźców do Europy. Tu przyjeżdżają z Turcji, Grecji czy Macedonii. I tu chyba wszyscy już wiedzą, że Syryjczyka w Syryjczyku często ze świecą szukać. Media podają, że w krzakach przy granicy z Węgrami można znaleźć dokumenty z Pakistanu, nawet z Bangladeszu. Paszporty i inne dowody tożsamości. Ktoś znalazł irackie prawo jazdy.

– Palestyńczycy, Jordańczycy, Irakijczycy. Kupują fałszywe dokumenty. Podszywają się pod Syryjczyków i jadą na fali. Na Zachód, do lepszego życia – słyszę od serbskiego politologa. Darko Trifunović mówi, że sam widział raz na lotnisku grupę około 50 imigrantów, którzy przyjechali z Turcji. Skąd? Nie wie. – Normalnie niszczyli paszporty, jakieś dokumenty. Dzięki nim dotarli do Serbii, ale tu powiedzieli, że są Syryjczykami, dostali opiekę. I pewnie potem uciekli dalej na Zachód – mówi.

– Niszczyli?
– Tak, zwyczajnie je darli. Oni wiedzą, że lepiej jest być uchodźcą z Syrii. Wtedy na więcej mogą liczyć.

Jako Syryjczycy chcieli do Australii
Serbska straż granica też informuje, że każdego dnia granicę z Macedonią przekracza około trzech tysięcy osób. 90 procent z nich twierdzi, że są Syryjczykami, ale nie mają przy sobie żadnych legalnych dokumentów. A te, które mają, często pokazują identyczną datę urodzenia – 1 stycznia.

Pomysł nie jest nowy. Już dwa lata temu australijskie media informowały o uchodźcach, którzy zatonęli u wybrzeży Indonezji. Marzyli, by dopłynąć do Australii. Na pokładzie było 68 Libańczyków. Gdy dotarli do Indonezji, zniszczyli swoje paszporty i kupili syryjskie. Plan był taki, by podać się za uchodźców wojennych z Syrii...

napisz do autora:katarzyna.zuchowicz@natemat.pl