Spotykają się przy ognisku, noszą starodawne stroje i odprawiają starosłowiańskie obrzędy. Pasjonują się historią, kochają naturę i czczą starosłowiańskich bogów. Nie są sektą ani grupą pasjonatów rekonstruujących historię. Ich Związek Wyznaniowy jest zarejestrowany przez MSWiA. Sięgają do korzeni, bo słowiańscy bogowie byli bliscy naszym przodkom. O słowianowiercach opowiada nam Joanna Żywia, kapłanka-żerczyni Zachodniosłowiańskiego Związku Wyznaniowego.
Joanna Żywia: Długosz wspomina o bóstwie "Żywie", który ma być rzekomym bogiem życia. To imię oznacza żywotność. Pasuje do mnie.
Skąd się wzięła twoja słowiańska pasja?
Religioznawstwem i mitologiami świata interesowałam się od wczesnej młodości. Jako dziecko upodobałam sobie szczególnie baśnie o kłobukach, Smętkach i Bogu Perkunie Ireny Kwintowej. Później oprócz mitologii greckiej i rzymskiej, szczególnie zafascynowała mnie wiara przedchrześcijańska występująca na ziemiach Słowiańszczyzny. Czytałam więc dostępne opracowania autorstwa Gieysztora i Brucknera na ten temat.
Jak miałam 17 lat zostałam zaproszona przez znajomych na swój pierwszy Obrzęd słowiański, odtwarzany przez moich rówieśników na malowniczych ruinach zameczku w Wilanowie. Wtedy w kręgu przy ogniu słuchając inkantacji do bogów moich przodków, poznałam metafizyczny wymiar tych wierzeń.
Kultywowanie słowiańskiej wiary wiąże się dla mnie zarówno z wyznawaniem specyficznego etosu moralnego, który kładzie nacisk na takie wartości jak: honor, umiłowanie prawdy, poczucie jedności z naturą, samodoskonalenie, jak i z aktami wewnętrznymi wiary, jak modlitwa.
Oznacza to również uznanie bogów słowiańskich za uosobienie zarówno sił przyrody, jak i cnót i zasad, którymi kieruję się w życiu.
Macie grupę wyznaniową?
Około 150 wiernych oraz tyle samo sympatyków. Na terenie Polski działają również organizacje Rodzima Wiara i Rodzimy Kościół Polski.
Kapłanem–żercą może zostać osoba, która przeszła okres próbny i którą inni wierni uznają za właściwą. Taka osoba powinna podczas Obrzędu wywoływać emocje.
Co oznacza, że jesteś kapłanką-żerczynią?
Oznacza to, że prowadzę samodzielnie Obrzędy. Jestem kapłanką od siedmiu lat. Większość żerców prowadzi Obrzędy, składające się z elementów improwizacji prozą, pieśni i improwizacji poetyckiej, ja preferuje liryczną formę.
Potrafisz wzruszyć?
Ludzie, którzy przychodzą na Obrzędy twierdzą, że czują dzięki nim łączność z bogami i że czują się poruszeni nastrojem, który wytwarza się w kręgu wiernych podczas Obrzędu.
Obchodzicie specyficzne i zapomniane już święta.
Święta, które obchodzimy są ściśle związane z cyklem natury. Człowiek jest z nią w końcu nierozerwalnie złączony niezależnie od tego czy mieszka w niewielkiej wsi czy w metropolii. Do głównych świąt słowiańskich należą np. Szczodre Gody podczas przesilenia zimowego, kiedy obchodzimy rozpoczęcie nowego roku i nowego cyklu przyrody.
Poza tym Jare Gody podczas równonocy wiosennej, podczas których dzięki topieniu Marzanny, reprezentującej zimę i śmierć oraz pokonaniu Żmija wstrzymującego wody przez Boga Peruna pozwalają narodzić się nowemu życiu.
Czytaj również: W Polsce jest około 300 sekt. Czym przyciągają swoich wyznawców?
Kolejnym Świętem jest Noc Kupały, czyli najkrótszą noc w roku będącą apoteozą płodności i miłości. Po niej następuje Święto Plonów, które są podziękowaniem dla Bogów i Matki Ziemi-Mokoszy właśnie za plony, które zrodziła. W październiku obchodzimy znane wszystkim z utworu Mickiewicza Dziady, stanowiące ofiarę dla bliskich zmarłych i przodków.
Na co dzień też przestrzegacie jakiś specjalnych zasad, diet, odprawiacie obrzędy i nosicie specjalne stroje?
Słowiańska Wiara jest religią w dużym stopniu indywidualistyczną, zgodną z ludzką naturą. Nie kładzie nacisku na dogmatykę. Wartości, które są przez słowianowierców uznawane za najważniejsze to: zadruga, czyli braterstwo i przyjaźń, honor, lojalność, walka z własnymi słabościami, szacunek dla praw natury. Staramy się żyć według nich, wielu z nas ma swoje osobiste modlitwy i Obrządki, osobisty sposób oddawania czci bogom.
Większość z nas pasjonuje się historią, odtwórstwem historycznym, literaturą i lubi być blisko natury. Pełna celebracja następuje wtedy, gdy spotykamy się na zorganizowanych Świętach.
Żercy prowadzący Obrzęd zakładają na czas jego prowadzenia stroje kapłańskie, reszta nie jest zobligowana do zakładania szczególnych strojów. Niektórzy żercy przed Obrzędami poszczą lub medytują.
Jakaś szkoła? Praca?
Normalnie, w zależności od wieku członkowie Związku uczą się, pracują, wychowują dzieci. Mamy różne zawody, ale łączy nas zamiłowanie do historii i natury.
Jak na waszą wiarę reagują inni ludzie, rodzina, znajomi?
Nie prowadzimy ewangelizacji, nie obnosimy się z naszą wiarą ani jej nie ukrywamy. Swoją życiową postawą i zachowaniem staramy się dawać dobry przykład. Nasze rodziny i znajomi w większości przypadków mają pełną świadomość tego, co robimy i w co wierzymy. Najczęściej budzi ona zaciekawienie i fascynację, choć czasem dochodzi oczywiście do sporów światopoglądowych.