Kiedy właściwie jest Black Friday? Ludzie ciągle to mylą, tu masz odpowiedź

Black Friday to dzień, który dla wielu osób jest synonimem ogromnych okazji i konsumenckiego szaleństwa. Choć wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych, na dobre zadomowił się również w Polsce. Każdego roku miliony konsumentów z niecierpliwością wyczekują tej daty, planując zakupy z wyprzedzeniem. Ale skąd wziął się ten fenomen, jak z niego korzystać rozsądnie i jak nie dać się nabrać na pozorne okazje? Sprawdź, co warto wiedzieć, zanim klikniesz "kup teraz".

Początki Black Friday sięgają Stanów Zjednoczonych lat 60. XX w. To właśnie wtedy piątek po Święcie Dziękczynienia zaczął być uznawany za nieoficjalny początek sezonu świątecznych zakupów. Określenie "Czarny Piątek" zostało nadane przez policję z Filadelfii – nie w pozytywnym znaczeniu, ale w związku z korkami, tłumami i zamieszaniem, które towarzyszyły tego dnia handlowemu boomowi.

Z czasem jednak termin zyskał nowy, o wiele lepszy wydźwięk. Handlowcy zaczęli używać go, by opisać dzień, w którym ich finanse wychodzą "z czerwieni na czerń", czyli ze strat w zyski – zgodnie ze zwyczajem księgowym, gdzie czerwony oznacza minus, a czarny plus. Dziś Black Friday jest światowym zjawiskiem, a jego skala i wpływ na handel przekraczają nawet okres świąteczny.

Choć wszystkie te wydarzenia wiążą się z zakupami i promocjami, ich geneza i charakter nieco się od siebie różnią. Black Friday tradycyjnie skupia się na ofertach w sklepach stacjonarnych (choć dziś równie mocno online), natomiast Cyber Monday, który przypada w pierwszy poniedziałek po Black Friday, powstał jako odpowiedź e-commerce na tradycyjny handel i nadal koncentruje się głównie na promocjach internetowych.

Singles Day, obchodzony 11 listopada, ma natomiast korzenie w Chinach, gdzie stał się największym na świecie festiwalem zakupów online. Dziś także w Europie można znaleźć oferty z tej okazji, choć jego popularność jest nadal mniejsza niż Black Friday.

Zakupy w Black Friday mogą przynieść nam ogromne oszczędności. Oczywiście pod warunkiem, że są przemyślane. Najważniejsze jest odpowiednie planowanie i świadomość. Warto przede wszystkim stworzyć listę rzeczy, których naprawdę potrzebujemy i się jej trzymać. Nawet jeśli oferta na inne produkty wyda nam się rewelacyjna. Pozwoli to uniknąć impulsywnych wydatków i fałszywego poczucia okazji.

Drugim krokiem jest obserwacja cen z odpowiednim wyprzedzeniem. Wiele sklepów podnosi ceny tuż przed Black Friday, by później je obniżyć, tworząc iluzję promocji. Korzystaj z porównywarek cen, historii cen i alertów. Dzięki temu ocenisz, czy zniżka jest rzeczywista. Nie zaszkodzi też ustalić sobie budżet i trzymać się go. Kuszące rabaty potrafią być zgubne, a wiele z nich dotyczy produktów, które i tak nie byłyby warte swojej pierwotnej ceny.

Pamiętaj, że nie każda promocja to faktyczna okazja. Wielu sprzedawców stosuje sprytne zabiegi marketingowe. Do najpoważniejszych zagrożeń należą fałszywe sklepy internetowe, które podszywają się pod znane marki, oferując fikcyjne promocje. Przed zakupem warto sprawdzić opinie o sklepie, zweryfikować jego dane kontaktowe i upewnić się, że posiada odpowiednie zabezpieczenia (np. certyfikat SSL).

Pamiętaj też, że jako konsument masz swoje prawa: nawet jeśli kupujesz na promocji, możesz skorzystać z prawa do zwrotu w ciągu 14 dni w przypadku zakupów online (chyba że produkt jest personalizowany lub dotyczy usług bezzwrotnych).

Jeśli planujesz większe zakupy – np. prezenty świąteczne, sprzęt domowy czy elektronikę – Black Friday może być świetnym momentem, by zaoszczędzić. Ale tylko wtedy, gdy wiesz, czego chcesz i ile to naprawdę powinno kosztować.

Choć przez lata traktowaliśmy Black Friday jako ciekawostkę zza oceanu, dziś stał się on jednym z najważniejszych wydarzeń sprzedażowych w roku. Coraz więcej Polaków aktywnie szuka wtedy promocji – zarówno w internecie, jak i w sklepach stacjonarnych. Dane z ostatnich lat pokazują, że Polacy najchętniej kupują w tym okresie elektronikę, odzież, kosmetyki i prezenty świąteczne. Wzrasta także świadomość konsumencka. Coraz częściej porównujemy ceny, czytamy opinie i sprawdzamy historię promocji.

W 2025 r. Black Friday przypada na 28 listopada. Zasada jest niezmienna: to zawsze piątek po amerykańskim Święcie Dziękczynienia, które obchodzone jest w czwarty czwartek listopada. Warto jednak pamiętać, że promocje w wielu sklepach zaczynają się znacznie wcześniej – już na początku tygodnia (tzw. Black Week), a niektóre nawet wcześniej (nawet jako Black Month).